ሕጅስ ድማ ኣብ በይ-ኤርያ!!

ብወልደየሱስ ዓንደማርያም

ኦይ!! ኦይ!! ኦይ!! ክቡራት ኣሕዋት ሰብ ኩኑ። ዓይኒ የብለይ እዝኒ የብለይ ምባል እትረፍኩም። ኣብ በይ-ኤርያ ደፊርኩም ኣድራሽኡን መዓልቱን ረቚሕኩም፡ ኣብ ልዕሊ ሬሳታታና ጓይላን ፍንጠስያን ዳንኬራን ክትተኽሉ ተራእይኩም።ብሓቂ ድዩ? ከመይ ጌርኩም ኢኹም ኒዕቕኩሞ ነዚ ህዝቢ። ኣብ ሰምበል ንሸኾና ፈረስ ዘጥሕል ደም ክፈስስ እዩ ይብላና ነይረን .ኣዴታትና። እዚ ሕማቕ ትንቢት እዚ ካበይ ከምዝሰምዕኦ ኣይፈልጥን። ክዓብያ እንከለዋ ዝተነግረን ናይ ወሎዶታት ትንቢት ከም ምዃኑ እዩ ዝርድኣኒ። እዚ ኾይኑ እቲ ግና ሓቀን ኮይነን። እቲ ለባም ወለዶ ክንጥንቀቕ ኢሉ ዝነገረና እዩ። ኣይተጠንቀቕናን። ኣብ ግዜና ድማ ብዓይንና ርኢናዮ። ህልቀት ባሕሪ መዲተራንያን ድማ ሓደ ኣካል ናይዚ ትንቢት እዚ እዩ።

እምበኣር ደለይቲ ፍትሒ፡ ነቶም ክሳብ ሕጂ መጋበርያ ህ.ግ.ደ.ፋ ኾንኩም ዘለኹም  ዜጋታትና ክንነግረኩም ንደሊ። እቲ ሕማቕ ትንቢት ብሰንክኹም ኢና ርኢናዮ። ኣብ ሃገርና፡ ዝያዳ ካብቲ ካብ ሰማይ ዝነጠበ ዝናብ፡ ኣብ መሬትና ዝፈሰሰ ደም ይበዝሕ ንብለኩም ኣሎና። ስለዝኾነ ከኣ፡ ይኣክል!! እዚ ነገር እዚ ደው ክብል ኣለዎ ንብል። ንዝገበርኩሞን ንዝረኣኹሞን ኢና ንነግረኩም ዘሎና። እዚ  ዕስራ ዓመታት እዚ ኣብ ሓዘንን ቃንዛን ቃልስን ኢና ኣሕሊፍናዮ። ካብ ቀደሙ እውን እቲ ጓይላታትኩም ኣብ ታኼላ ደም ዜጋታትና ይእጎድ ከምዝነበረን ዘሎን ንነግረኩም ኔርና። ምኽንያቱ፡ እቲ ዋሕዚ ደም ኤርትራውያን ኣየቛረጸን። በብመዓልቱ ሞትን ብርሰትን ማእሰርትን ህዝብና ይደራረበና ኣሎ።

እዚ ወርሒ ጥቅምቲ እዚ፡ ህልቀት ባሕሪ መዲተራንያን ከም ዝወረደና ኣይሰማዕናዮን ክትብሉ ኣይትኽእሉን። ኣብ በይ-ኤርያ ጓይላ ክገብሩ እዮም ምስ ሰማዕኩ ግና፡ ደንጽዩኒ ክኣምን ኣይከኣልኩን።፡ ናታትኩም ነገር መሪሩኒን ዕረ ጥዒሙንን ድማ ዘይዝሩብ ከዛርበንን ዘይሕሱብ ከሕስበንን ጀመረ። ኣብ መጨረሽታ ግና ዝሰምዐ ይስማዕ ብማለት፡ እዛ ንእሽቶ ርእይቶ ሓንጢጠሎም ዘይዓርፍ በልኩ። ምሳኻትኩም ምጉት ክተክል ምስ ሕልናኹም ድማ ክዛረብ ዘበገሰኒ ምኽንያት፡ መብዛሕትኹም ንህ.ግ.ደ.ፍን መጋባርያኣን ክትገድፍዋ ኣብ መስርሕ ከም ዘለኹም ስለዝፈልጥ እየ።

እቶም እዝኒ የብለይ ዓይኒ የብለይ ትብሉ ዘለኹም፡ እተን ሰለስተ ህዋሳትኩም ይሰርሓ ከም ዘለዋ፡ እተን ኣብየናኹም ዘለዋ ክልተ ድማ ከተስርሕወን ገደል ትብሉ ከምዘለኹም እዩ ዝነግረኒ። እንተኾነ ግና ሓደ ኣገዳሲ ነገር ክነግረኩም እደሊ። እቲ ንሓሙሽተ ህዋሳቱ ከስርሕ ዝበቕዐ መጋበርያ ዝነበረ ኩሉ ጠንጢንኩም፡ ህ.ግ.ደ.ፍኩም ልክዕ ከምቲ ሕዝ ተበልካዮ፡ ስጋ ኾነ ዓጽሚ ዘይብሉ ጨጓር ከልቢ እያ ኾይና ዘላ። በሉ ንስኻትኩም ድማ ሰብ ሓሙሽተ ክትኮኑ፡ ነዘን ክልተ ተሪፈናኹም ዘለዋ ክንቃንየን፡ እስከ ብሓባር ኣብ መስርሕ ንጽመደን። ምሉእ ሰብ ክትኮኑ ንፈትነን።

ኣቱም ሰባት! እዝኒ የብለይ ዓይኒ የብለይ ትብሉ ዘለኹምሲ፡ ዶምበር ዶ ዓዲ፡ ርስቲ፡ እንዳ ዝብሃል ኣለኩም? ምሉእ ህዝቢ ኤርትራ “ኡይ!! ጠፋእኩ!! እብተን እጸንት ኣለኹ!!” እንዳበለ ኣብ መሪር ሓዘን እንከሎ ክትዕንድሩ እትደልዩስ፡ ደቂ መን? ማይቤት መን? እንዳ መን? ትብሃሉ። ዶምበር ዶ ሓብቲ ኣላትኩም? እታ ዝጠሓለት ኤርትራዊት ነፍሰ-ጾር፡ ኣብቲ መዓሙቕ ባሕሪ  ዕድሜኡ ዝቐረበ ህጻን ከይድዋ፡ ኣብ ሞንጎ ክንደይ ሬሳታት ምስ መድሓንታ ተረኺቡ። ኣብቲ ውሽጢ ድቕድቕ ጸልማት ባሕሪ፡ እቲ ህጻን ብጭንቀት እንዳበኸየን እንዳኣእወየን፡ ካብ ማሕጸን ሓብትኹም ብኽንደይ ገድሊ ፈንጠርጠር ኢሉ ክወጽእ እንታይ ይስምዓኩም። እዚ ህጻን እዚ ገና ሓመድ ኣይለበሰን ኣሎ። ድምጺ ኣውያቱ ክሳብ ሕጂ ኣብ እዝንና ንሰምዖ ኣሎና። እዚ ኣውያት ናይ ሓደ ህጻን እዩ። ንኤርትራዊ ንኡስ ወለዶ እቲ መዓሙቕ ባሕርን እቲ መሬት ኤርትራን ሓደ ኣዩ ኾይንዎ ዘሎ። ኢሳያስ ሕማቕ ዘመን ፈጢሩ፡ ከርሲ ኤርትራ ኣብ ምድሪ ሲኦል ቐይሩ፡ መሬት ሃገርና ጨኪና ንደቃ ከምትኲስትርን ትተፍእን ገይርዋ ኣሎ። ናይቶም ዘይንገሮም በብመዓልቱ ኣብ መሬት ኤርትራ ብጥሜት ዝቕዘፉ ዘለዉ ኣሽሓት ህጻናትን ቆልዑትን ድምጺ ከ እንታይ ትብልዎ? ሕጅስ እዝንኹም ክሰምዕ ጀሚሩ ግዲ ይኸውን።

ነቲ ኣብ ሕቚፊ ኣዲኡ ኾይኑ ብሓለንጊ ጥሜት ዝግረፍ ዘሎ፡ መዓናጥኡ ተቖጻጺርዎ፡ “ኣደ ቅጫ!!” እንዳበለ ዓንገረር ክብል ዝውዕል ኣውያት ቆልዑት፡ ኣይሰማዕናዮን ኣይትበሉ። ነታ ጭራም እንጌራ ዝውሃብ ተሳኢንዋ፡ ኣዲኡ ትገብሮ ጠፊእዋ ኣብ ማሕዘል እንዳረረወቶ እንከላ ኣብ ሕቖኣ ዝዓርፍ ዘሎ ህጻን፡ ጠንቂ ሞቱ ትፈልጥዎ ኢኹም። እዚ ዜጋ እዚ፡ መርኣያ ናይቲ “እንታይ ከም ዝኾነ እከሊት ቆልዓ ተጎዲእዋ፡ ንኺድ ነቃብራ፡” እንዳተባህለ ዝድፈን ዘሎ ኣሽሓት ሂወት እዩ። ኣዲኡ ኣብ ሕቕፍኣ ዓይኒ ዓይኑ እንዳጠመተቶን ኣጆኻ እንዳበለቶን እንከላ፡ ኣዒንቲኡ ዝጠልምኣ ዕሸል ከ?… ኢሳያስ ብስደትን ጥፍኣት ንባሕርን ንምድረበዳን ጥራይ ዘይኮነስ፡ ካብኡ ዝገድድ ብነጋሪ ዘይብሉ ጥሜትን ዓጸቦን ንወሎዶና የብርስን የጽንትን ኣሎ። በጻሕቲ ዓዲ ስለዝኾንኩም ብዓይንኹም ዝረኣኹሞ እዩ። ኣይረኣናን ኣይትበሉ። ስለዝኾነ ከኣ፡ ኣብዚ ዓምታት እዚ መብዛሕትኡ ዓዲ ዝበጽሐ ሕልና ዘለዎ ኤርትራዊ ዜጋ፡ ብርሰት ሃገሩ ኣሕዚንዎ መጋበርያ ህ.ግ.ደ.ፍ. ምዃን ይገድፎ ከም ዘሎ ትርእይዎ ኣለኹም። ገለ ቑጽሪ ካብኡ ቀዳም ምሸት ምሳና ተሰሊፉ ክቃወም ክትርእይዎ ኢኹም። ኣብ ሪችሞንድ ትውጋሕ ለይቲ ክትብሉ ትዳለዉ ዘለኹም ዜጋታት፡ ኣዕንትኹም ክፈትወን። መጋበርያ እዚ ዕንወት እዚ ኣይትኹኑ ንብለኩም ኣሎና።

ህልቀት ላምፓዱሳ ኣብ ሃላዋት ህ.ግ.ደ.ፋውያንን መጋብርቱን ዓቢ መቐይሮ ኾይኑ ኣሎ። ኣብ ወጻኢ ዝርከቡ መጋበርቲ፡ ሬሳታት ዜጋታትና ካብ ባሕሪ ከም ዓሳ ተዘቑቖም ክወጹ ርእዮም። ክኽሕድዎ ኣይከኣሉን። ካብ ስርሓት ህ.ግ.ደ.ፍ. ድማ ክእለዩ ጀሚሮም ኣለዉ። ዝተረፍኩም ተዳናገጽቲ ህ.ግ.ደ.ፍ. ካብ ውሽጢ ህዝብና እንዳተነፈኹም ትመጹ ከም ዘለኹም ፍለጡ። ሬሳታት ዜጋታትና ከም ዓሳ ተገፊፎም ክወጹ ዘይዓጀበኩም፡ ኣብ ውሽጢ ኤርትራን ወጻኢ ሃገራትን ጥፍኣት ዜጋታታና ከም ናይ ዓወትኩም ጽምብል ቆጺርኩም ጓይላን ዳንኬራን ክትተኽሉ ንርኢ ኣሎና። ነዚ ዝርኣዩ ተደናገጽቲ ህ.ግ.ደ.ፍ ዜጋታት፡ በብቑሩብ ንህ.ግ.ደ.ፍ ቶባ ድሕሪ ሕጂ ይብልዋ ኣለዉ። ስለዚ መጋበርቲ ህ.ግ.ደ.ፍ.፡ ኣብ ልዕሊ ሬሳታትና ጓይላ ክትተኽሉ ከለኹም ንስኻትኩም ድማ ካብ ውሽጢ ህዝብና ተዘቑቕኩም ትወጹ ከም ዘለኹም ምዝኽኻር ኣየድልየኩምን። መሬት ትጻረ ኣላ። ውድቀታ ተቓሪቡ፡ እቲ ክሳብ መጨረሽታ ምስ ህ.ግ.ደ.ፍን መጋባርያኣን ደው ዝብል መንዩ ዝብል ሕቶ ኸኣ ይምለስ ኣሎ።

በሉ ጓይላ ኣሎ ካብ በልኩም፡ ክንመጸኩም ኣበየናይ ኣድራሻ ትገብርዎ ከምዘለኹም ንገሩና። ብሓቂ ኣብ ሪችሞንድ ድዩ? ክንፈልጦ ዘድለየና ንሕልናኹም ክንጠርዕ ስለዝደለና እዩ። እቶም ዝተረፍኩም ክትመጹና ክትሕወሱና ስለ እንደሊ። ንሕና ከበሮን ክራርን ክንማላእ ኣይትጸበዩ። እቲ ቃንዛ ህዝብና መመሊሹ እንዳገደደ ይኸይድ ስለዘሎ፡ ጓይላን ዳንኬራን ኣይእዋኑን እዩ ንብለኩም ኣሎና። ኣብ ሓዘን ኢና ዘሎና። እቶም ሬሳታትና ኣብ ልብና ህልዋት እዮም እሞ፡ ኣብ ጓይላ ዝተኸልኩሞ ኣዳራሽ፡ ሳናዱቕ ሬሳታትና ኣብ ኣፍደገኡ ከም እንጸጥሓሉ ነፍልጠኩም። ነዚ ተሳጊርኩሞ ክትሓልፉ ድማ ንርኢ።

ኣብ ሳን-ፍራንስስኮ ዝግበር ሰላማዊ ሰልፍታት፡ ቀደም ማዕዶ ንማዕዶ ኾንኩም ውሕ-ውሕ ምባል ምስ ገደፍኩሞ፡ ኣብ ልቦም ተመሊሾም እዮም ኢና ንብል ኔርና። ሕጂ እንታይ ኮይኑ መሊሹ ደጊስኩም። ሬሳታትና ዓይኖም ከይነትዐ፡ ወረ ገና ሓመድ ከይለበሱ፡ ድምጺ እታ “እዋይ ደቀይ!! ከጥፍኣኩም ዶ ሒዘኩም መጺአ!!” እንዳበለት ምስ ደቃ ዝጠሓለት ኣደ፡ ካብ ኣእዛንና ምኻድ ኣብዩ ለይቲ ምስ መዓልቲ እንዳሰማዕናዮ፡ ንስኻትኩም ድማ “መን ኪዱ፡ መን ውጹ ኢልዎም፡ ሕራይ ኮኑ፡ እንቛዕ ጠሓሉ፡ ከድዓት” እንዳበልኩም ኣብ በይ-ኤርያ ከተብዕሉ ክትሓድሩ። ዓገብ ንብለኩም።

ንፈልጥ ኢና፡ ገሌኹምሲ ኣሓት ኣሕዋት ሓወቦታት ኣለውኹም። ገሌኹምሲ ደቂ ዓዲ ደቂ ርስቲ ኢኹም። ገለኹምሲ መጸውዒ ማይ-ቤትን እንዳን ዘለኩም ብኤርትራዊ ዜግነትኩም እትሕበኑ ኢኹም። ስለምንታይ ግና ኣብዚ ብደም ዝጨቀወ ዘይቅዱሱ ተግባራት እዚ ወዲቕኩም ኣለኹም? እዚ ናይ ሕልናን ሞራልን ሕቶ እምበር ፖለቲካ ኣይኮነን። ንጋገ ኣሎና ኢልኩም ከ ሓሲብኩም ዶ ትፈልጡ።

ካብቲ ናይ ሞራላዊ ሕቶ ወጺእና፡ ኣብቲ ብሰንክኹም ዝመጸና ፖለቲካዊ ኩነታት ህዝብናን ሃገርና ኣንተኣተናስ ንምቕራቡ መዓስ ጥዕኡም ኮይኑ። እታ ዓደቦኹም ትጸንት እኳ እያ ዘላ። ኢሳያስ ንምብታን ህዝብና መዓስ ብስድት ጥራይ ተታሓሒዝዎ። ድሕሪ ነጻነት ንምዕናው ሃገርን ንምብታን ህዝቢ ኤርትራን ስርሐይ ኢሉ፡ ንህዝብና ብሓሙሽተ መኣዝን እዩ ኩናት ከፊትሉ። ውግእን ዕንወቱን፡ ሳዋን ባርነቱን፡ ቤት ማእሰርትን ህልቀቱን፡ ቁጠባዊ ማሕነቕቲ፡ ስደትን። እዚ ኹሉ ፍጻሜታት እዚ ኤርትራዊት  ስድራቤት ኣብ ሓደ መኣዲ ተቐሪባ ንኸይትበልዕ፡ ርእሳ ከም ዘይትኽእልን፡ ታሪኻን ባህላን ልምዳን ኣጥፊኣ ተባታቲና ንኽትነብርን ዝተዋደደ ተንኮል እዩ። ስድራቤት እንተድኣ ተበቲና ዓዲ ከምዝተበተነት ዓዲ እንተድኣ ተበቲና ኽኣ ሃገር ከምእትብተን ኣይርድኣኩምን ድዩ። ጓይላ በይ-ኤርያ ነዚ ኣዓናዊ ስራሕ እዚ እዩ ከገልግል እሞ፡ ህ.ግ.ደ.ፍን መጋበርያታቱን ክፉእ ከይተርእዩና፡ ብክብረትኩም ደው ኣብልዎ ንብለኩም ኣሎና።

ወልደየሱስ ዓንደማርያም

ሳን-ፍራንሲስኮ በይ-ኤርያ

10.20.13