መስራትን ኣሰናዳእን ኣሰና ኣማኑኤል ኢያሱ፣ ብምኽንያት መበል 55 ዓመት ብረታዊ ቃልሲ ህዝቢ ኤርትራ፣ ትማሊ ቀዳም 3 መስከረም ምስ መንእሰያት ኮቨንትሪ ኣብ ዘካየዶ ዘተ፣ እቲ ኣብ ሃገርና ዘሎ ንኹልና ኤርትራውያን ብቕሉዕ ዝረኣየና እዋናዊ ፖለቲካዊ ቅልውላው፣ ውልቀመላኽነትን ሕጊ-ኣልቦነትን ‘ኳ እንተኾነ፣ ነዚ ኩነታት’ዚ ንምቕያር ዘሎ ሓፈሻዊ ድሌት ግብራዊ ከይከውን ኣብ ውሽጥን ኣብ ደገን ቀንዲ ዕንቅፋት ኮይኑ ጉዳይና ኣብ ምትሕልላኽ ኣሉታዊ ተራ ዘለዎ ዓቢ ሽግር፣ እቲ መምስ ዝቐርበና ብሕሽዅሹኽ እንዛረበሉ፣ ብጋህዲ ተዛቲና ክንፈትሖ ዘይከኣልና ሕድሕድ ዘይምትእምማን ምዃኑ ኣገንዚቡ።

ንሱ ኣብ መግለጺኡ፣ እቲ ቅድሚኡ ንዝነበረ ፖለቲካዊ ምንቅስቓስ መበገሲ ብምግባር፣ ብ1961 ጀሚሩ ስለ ናጽነት ዝተኻየደ ዕጥቃዊ ቃልሲ ህዝቢ ኤርትራ ዝተኣሳሰረ ምዃኑ ብምምልካት፣ “መሪጽካ ክትንእዶ መሪጽካ ክትእግዶ” ከምዘይከኣል ብኣብነት ኣብሪሁ። እቲ ከም ድምር ውጽኢት ናይቲ ተኸታተሊ ቃልሲ፣ ኤርትራ ኣብ ታሪኻ ንመጀምርያ ግዜ ዝተጓንጸፎቶ ነጻነት ታሪኻዊ ክዉንነነት ምዃኑ ክምዘየማትእ ብምጕላሕ ከኣ፣ ከም መጀመርያ ናይ ሓደ ካልእ ነባሪ ሃገራዊ ጉዕዞ ርኢና ብምዕቃብ፣ ፖለቲካውን ቁጠባውን ህንጸት እነካይደሉ መድረኽ ክኸውን ከምዝግባእ ኣዘኻኺሩ።

ናጽነት ኤርትራ ኣብ መንጎ ኩሎም ኤርትራውያን ሕድሕድ ምትእምማን ንምፍጣር ዕድል ዝኸፈተ ምድረኽ ኳ እንተነበረ፣ ምግባት ስልጣንን ዕብለላን ዘቐደሙ ኣብ ላዕለዋይ ጽፍሒ ስልጣን ዝነበሩ መራሕቲ ህግደፍ፣ ነቲ ኣብ ህዝብን ሓፋሽ ተጋዳላይን ዝነበረ ትጽቢትን ኣውንታዊ ኣተሓሳስባን ዘየንጸባርቕ ኣማራጺ ብምውሳዶም ዘይተሓከመ ቁስሊ ከምዝገዲፉ ‘ውን ኣረዲኡ።

ካብቲ ሕሉፍ ታሪኽ ክንመሃረሉ ዝግባእ ጭቡጥ ተመክሮ፣ ውድባት ከም መሳርሒ ዕላማ ናጽነት ተራእየን፣ ናይ ድሕረ-ናጽነት ኩሉንትናዊ ጉዕዞ-ህንጸት ኣብ ክንዲ ውድባዊ ሃገራዊ ክኸውን፣ ንኹሉ ኤርትራዊ ክሓቍፍ ከምዝነበሮ ብምዝኽኻር ድማ፣ “ እቲ ናጽነት ሒዙ ዝኣተወ ፖለቲካዊ ሓለፋ ክምነ ብዓቢኡ ድማ ካብ ህዝቢ ስልጣን ክምንዝዕ ምርኣይ ምስ መንፈስ ህዝባውነት ናይቲ ቃልሲ ዝጋራጮ ስሱዕ ውሳነ ኢዩ ነይሩ፣” ኢሉ።

እዚ ኣብዚ እዋን ‘ዚ ዓዘቕቲ ኮይኑና ዘሎ ዘይምትእምማን ግን፣ ከከም ጽንኩርነት ኩነታት ክብ ለጠቕ ደኣ ክብል ጸኒሑ እምበር፣ ድሕሪ ናጽነት ዝጀመረ ከምዘይኮነ ብምእማት፣ ከም መራኸቢ ኣፍሪቃን ማእከላይ ምብራቕን ወይ ሃይማኖታት ክርስትናን ምስልምናን መጠን፣ እቲ ክልተ እምነታት ዘለዎ ህዝብና ምስናይቲ ዝፈራርቖ ዞባዊ ጽልዋታት ብዝሓደሮ ናይ ዕብለላ ስግኣት፣ ተኣማሚኑ ሓደ ስጡም ሃገራዊ መንነት ክሃንጽ ከምዘይከኣለ ኣገንዚቡ። ዋላ ‘ኳ ዓው ኢልካ ብዛዕብኡ ብወግዒ ምዝታይ እንተዘይለመድናዮ፣ እዚ ማንታዊ ኣተሓሳስባ ኤርትራዊ ሃገራውነት ብዘበናዊ መልክዑ ክቀላቐል ካብ ዝጀመረሉ እዋን ኣትሒዙ ክሳብ ሕጂ ጎኒ ጎኒ ፖለቲካዊ ምንቅስቓስ ኤርትራውያን ክጓዓዝ ዝጸንሐ ዝንባለ ምዃኑ ድማ ኣረዲኡ።

ነዚ እዋናዊ ፖለቲካዊ ቅውላው ክንቅይር ኮነ ነባሪ ጉዕዞና ከም ሃገር ክጥጥሕ እምብኣር፣ ኣብዛ ኤርትራ እትብሃል ፖለቲካዊት ካርታ እንነብር ህዝቢ ካብዚ ኣብ ሃይማኖታዊ ፍልልያትና ተመርኵሱ ንሰሜንን ደቡብን ክመንዓና ዝከራኸር ዘሎ ዞባዊ ጽልዋ ሓራ ኴንና፣ ነዚ ብቕልውላው መንነት ክግለጽ ዝከኣል ማንታ ኣተሓሳስባ ዝትክእ፣ ካብ ሃይማኖት ነጻ ዝኾነ፣ ኣብ ግዝኣተ-ሕጊ ዝተመስረተ፣ ብዙሕነትን ማዕርነት ዜጋታት ዝሕሉ፣ ካብ ምጥርጣር ናብ ሕድሕድ ምትእምማን ዘሰጋግር ሓባራዊ ሃገራዊ ራእይ ከነማዕብል ከምዝግባእ ኣተሓሳሲቡ።

መንእሰያት ኮቨንትሪ ብወገኖም፣ ኣብቲ ዘተ ዕቱብ ተገዳስነት ብምርኣይ፣ ሕድሕድ ምትእምማን ምምዕባል ኣብ ገስጋስ ጉዕዞ ቃልስን  ቀጻሊ ህንጸት ሃገርን ዘለዎ ኣድላይነት ዓቢ ምዃኑ ብምርግጋጽ፣ ነቲ ዘተ ዘሀብትም ሃናጺ ሕቶታትን ርእይቶታትን ኣቕሪቦም።  ብሓባር ተወዲብካ ምንቅስቓስ ቀዳምነት ሂቦም ይሰርሑሉ ምህላዎም ብምምልካት ድማ ኣብታ ከተማ ዘለዉ ኤርትራውያን እንታይ ገደሰኒ ምባል ገዲፎም ስለ ድሕነት ህዝብን ሃገርን እጃሞም ንምብርካት ኣብ መኣዲ ቃልሲ ብንጥፈት ክሳተፉ ጸዊዖም።

ክቡራት ኣንበብቲ ምሉእ ትሕዝቶ ናይቲ ዘተ ኣብ ናይ ጽባሕ ሰኑይ 5 መስከረም መደብ ራድዮ ኣሰና ክቐርብ እዩ።