ዓይነይ ከስድድ! (ብሓቂ ዝተፈጸመ ዛንታ) ካልኣይ ክፋል፥
“ወዲ ክንደይ ዓመት ኢልካ ትግምተኒ ዝወደይ?” በሉኒ እቶም ነቲ ስድራይ ዝሃቡኒ መጠንቀቕታ ዘኪረ ክሓስብ ዝረኣዩኒ ኣቦ ፍሽኽ ኢሎም ዓይኒ ዓይነይ እናጠመቱ። “እዋእ! እንድዒ! ሰብዓዶ ትገብሩ?’ ተመሊሰ ሓተትኩዎም። “ክልተ ኣርባዓ ንኽመልእ፡ ክልተ ዓመት ተሪፈናኒ ኣለዋ ዝወደይ።
“ወዲ ክንደይ ዓመት ኢልካ ትግምተኒ ዝወደይ?” በሉኒ እቶም ነቲ ስድራይ ዝሃቡኒ መጠንቀቕታ ዘኪረ ክሓስብ ዝረኣዩኒ ኣቦ ፍሽኽ ኢሎም ዓይኒ ዓይነይ እናጠመቱ። “እዋእ! እንድዒ! ሰብዓዶ ትገብሩ?’ ተመሊሰ ሓተትኩዎም። “ክልተ ኣርባዓ ንኽመልእ፡ ክልተ ዓመት ተሪፈናኒ ኣለዋ ዝወደይ። ኣብዛ ትሪኣ ዘለኻ መርዓዊኣ ከም ዝመታ መርዓት፡ ሕርድ ኩምትር ኢላ ዘላ ከተማና ኣስመራ ከኣ 52 ዓመታት ታክሲ እናዘወርኩ ሽዱሽተ ደቀይ የዕብየ እየ። እዛ ታክሲ እዚኣ ከኣ ሻድሸይተይ እያ” ምስ በሉኒ፡ ‘እሞ ወዲ ሰማንያ ዓመት ቀሪብኩምሲ ገና ትሰርሑ ኣለኹም!? እቶም ደቅኹም እንታይ ኮይኖም ዘየብርዩኹም?’ በልኩዎም ህልዊ ኩነታት ህዝብናን ሃገርናን ከየመዛዘንኩ፡ ህውኽ ኢለ። “እህምምምምም!” ኢሎም ኣዕሚቖም ድሕሪ ምትንፋስ ከኣ ብኸምዚ ዚስዕብ ሃለዋት ደቆም ከዕልሉኒ ጀመሩ፥
“እቲ በዅሪ ወደይ፡ ቀደም ደርጊ ‘ምስ ወንበዴታት ትራኸብ ኢኻ’ ኢሎም ኣብ ቁሸት ረሺኖሞ፤ ጾር ሓዳሩን ክልተ ደቁን ናባይ ስለ ዝወደቐ ኸኣ ኣነ ከምዛ ትርእየኒ፡ ታክሲ እናዘወርኩ ባዕለይ ኣዕብየዮም። እመስገን ፈጣሪ! ሎምስ ኣዲኦም እምበር ንሳቶምስ ክንዲ ሰብ ስለ ዝኾኑ፡ ነብሶም ክኢሎሙለይ እዮም፤ እንተ ነፊዖም ከኣ የዕርፉኒ ግዲ ይኾኑ ኢለ፡ ብተስፋ እናተጸበኹዎም ከለኹ፡ ብሃንደበት እዚ ዚገዝኣና ዘሎ ባልዋ (ኣርሓ መፍለስ) ካብ ሕቑፍና መንጢሉ ምስ ወሰዶም፡ እቲ ወዲ ኣብ ካልኣይ ወራር ተሰዊኡ፤ እታ ጓልውን ብድሕሪኡ ንስደት ክትከይድ፡ ኣብዚ ደቅና ዘሀልቕ ዘሎ በረኻ ምስ ተታሕዘት፡ ኣሻሓት ዶላራት ክንከፍል ሓቲቶሙና፡ ዝሽየጥ ወርቂ ይኹን ገዛ ስለ ዘይብልና ጊን ክንከፍለላ ኣይከኣልናን፡ በቃ በደው ቀቲሎማ!” ኢሉሙኒ ዝን በሉ። ኣነውን ጉህየ ርእሰይ ደፋእኩ። እታ ታክሲ ብኩንትራት ንበይነይ ተሳፊረያ ስለ ዝነብርኩ፡ ነዞም ኣቦ ንምጽንናዕ ዝሕግዘኒ ሰብ ኣይነበረን። ክልቴና ትም ኢልና ቊሩብ ምስ ተጓዓዝና ኸኣ፥
“ሽዑ ከምዚ ሎሚ ግዜ ኣይኮነን ነሩ ዝወደይ፡ ሓንቲ ባኒ ንኽትረክብ ግዳም ትሓድረሉ እዋን! ኩሉ ነገር ራኻ’ዩ ነሩ። ነዳዲ ንማኪናና፡ ጋዝ ንመብሰል ምግብና ከም ልብና’ዩ ነሩ። ከምዚ ሎሚ ከተማን ገጠርን ምፍላዩ ክሳብ ንስእን፡ ኣብ መዲና ሃገር እናተቐመጥና፡ ብጸላም ደርገፍገፍ ኣይንብልን እና ነርና! ዝተሳእነ ኣይነበረን። ከምኡ ሳላ ዝነበረ ኸኣ ስድራቤታት ካብ ክልተ ቈልዓ ንላዕሊ ወሊደን ከዕብያ ክኢለን። ሎሚ ግን ነዛ ንሩሕካ እኳ ንጋዳ! እቶም ዝተረፉ ሓሙሽተ ደቀናዊን እቶም ክልተ ብድሕሪ መርሸንቲ ሓዎም፡ ናብ ገድሊ ከይዶም። ክልተ ኣዋልድን ሓደ ወድን ሒጅና ተሪፍና፤ ሓንቲ ካብተን ክልተ ኣዋልድዊን ምስቶም ፈዳይን ዲኻ ውፉያት ትብሎም ክትታሓባበር ስለ ዝረኸቡዎ፡ ንኣኣዊን ደርጊ ወሲዶም ኣብዚኣ ኣተወት ከይበልናያ ኣሕቂቖማ። እታ ሓፍታዊን ብድሕሪኣ ተመርዕያ ሓዳራ ገራ ኣብ ኣኽርያ ትነብር ነራ፡ እንተኾነ ፍቓድ ኣምላኽ ስለ ዘይኮነ፡ ሓድጊ ከይገደፈት ሻቡ ብሕማም መይታ። እቲ ሓደ ወደይዊን ሓዳርካ ግበር ተበልናዮ ኣብዩ፡ ክሳዕ እዞም ደቅና ካብ በረኻ ዝኣትዉ ምሳና ጸኒሑ፡ ድሕሪ ናጽነት ምስ’ዞም ጎረቤትና ኣብ ዝተገብረ ኲናት፡ ምስቲ ወዲ ዓቢ ሓዉ ተሰዊኡ” ኢሎም እንደገና ዝን ምስ በሉ፡ ቅልጥፍ ኢለ፡ ‘እቶም ክልተ ንሜዳ ዝወጹ ደቅኹምከ ተመሊሶምዶ?’ ክብል እናተሰከፍኩ ሓተትኩዎም።
“እቲ ሓደ ‘ተሰዊኡ!’ ኢሎሙኒ፤ እቲ ሓደ ግን ኣካለ ስንኩል ኮይኑ ኣትዩስ ወሊዱለይ ከማን ደቁ የታዓብዮ ኣለኹ። ሓደ ዘይሰምዕ ውላድ ደኣ ኣሎዎ፡ ሞኽ ኣቢሉና ኣሎ’ምበር” ብምባል ፍሽኽ ስለ ዝበሉ፡ ‘እንታይ ኮይኑ ደኣ ዘይሰምዕ?’ በልኩዎም ቅልጥፍ ኢለ። “እዋእ! ሽኦል’ዩ ሽኦል! መትሓዚ የብሉን! እነሀለካ ነዞም ይግደፍዶ መንደፍ ትብሉዎም ገዛእትና፡ ካብኣቶም ንላዕሊ ዝሰይጠነ ጋኔን ኮይኑዎም፡ ክኣስሩዎ ክፈትሑዎ ረብሪቦም!” ምስ በሉኒ፡ ‘እንታይ እናገበረ ደኣ ብቐጻሊ ይኣስሩዎ?’ በልኩዎም ብፍሽኽታኦም ተተባቢዐ።
“ኣንታ እንታይ’ሞ ዘይገብር እዚይ! ሰብ ኣብ ጽንኩር ኲናት ከሎ ላግጺ ተራእዩዎስ፡ ኣብቲ እዋን ኲናትሲ፡ ኣብዚ ናይ ትማሊ’የ ዝብለካ፡ ሓደ ሓላፊ መጺኡ፡ ‘ካብ ሻድሻይ ክፍሊ ንታሕቲ ዝተማሃርኩም በዚይ ኩኑ፣ ካብ ሻዱሻይ ክፍሊ ንላዕሊ ዝበጻሕኩም ከኣ በዚይ ኩኑ’ ኢሉ ምስ ፈላለዮም፡ ነቶም ካብ ሻድሻይ ክፍሊ ንታሕቲ ዝተማህሩ ንድሕሪት መሊሱ፡ ነቶም ካብ ሻድሻይ ክፍሊ ንላዕሊ ዝተማሃሩ ጊን ናብ ግንባር ምስ ኣበገሶም፡ እዚ ጠንቃም ወዲ ወደይ፡ ‘ሕቶ ኣሎኒ’ ኢሉ ኢዱ ሓፍ የብለልካ፡ ‘ተዛረብ’ ምስ በሎ ኸኣ ‘ስማዕ’ንዶ ተለንተ ክሓተካ፡ ንምንታይ እኻ ደኣ ነዞም ዘይተማህሩ ገዲፍካ ነዞም ምሁራት ናብ ውግእ ትሰደና ዘለኻ? እዛ ውግእ ናይ ሎሚ ብእንግሊዝ ድያ ክትካየድ?’ ምስ በሎ፡ ሓላፊኡ ተቘጢዑ፡ ‘ያላ ሕለፍ!’ ብምባል፡ ኣእዳዉ ቀፊዱ ኣሲሩዎ።” ምስ በሉኒ፡ ካዕካዕ ኢለ ሰሓቕኩ። ነቲ ኣብ ዘዝሓለፍናዮ ጎደና ተገቲሩ ዝረኣየና ዝነበረ ሕሰም ኣስመራን ህዝባን ንግዜኡ ረሲዐ፡ ክስሕቕ ብምኽኣለይ ከኣ ደስ በለኒ። እቶም ኣቦውን ብወዲ ወዶም ከዕልሉ ከለዉ ባህ ስለ ዝበሎም፡ ተወሳኺ ከዕልሉኒ ተወከስኩዎም።
“ኣንታ ክንደይ’ሞ ክብሎ’የ እዙይ ዝገበሮ! መቚጸሪ የብሉን! ብድሕሪኡኸ እንታይ ድዩ ገሩ መሺሉካ፡ ዓሰርተ ዝኾኑ ጸባ ጸገብ ደቂ ጋንታኡ ሓርዩ፡ ናብ ታንኪ ብምእታው፡ ‘እዛ ታንኪ ሞተራ ምትንሳእ ስለ ዝኣበየኒስ ንዑ ድፍኡኒ’ ኢሉ ታንኪ እናኣድፍአ ብድኻም ረሃጽ ንረሃጽ ገሩዎም፡ ወላእላእ ምስ በሉ፡ ሓላፊኦም መጺኡ ርእዩዎም። ሻቡ ነቲ ወዲ ወደይ ካብታ ታንኪ ኣውሪዱ፡ እናደከረ፡ ናብታ ዝቕፈዱላ ጉድጓድ ኣእትዩ ዓጺዩዎ። እንታይ’ሞ ይፈግድ ድዩ ሞሺሉካ? ካብኡ ምስ ወጸዊን መሊሹ፡ እንታይ ገሩ ይመስለካ፡ ሃሃሃሃሃሃ…” ኢሎም ምስ ሰሓቑ፡ ኣነውን እታ ዘስሓቐቶም ዕላል ከይነገሩኒ ከለዉ ሓቢረዮም ሰሓቕኩ።
“ካብዛ ኣገልግሎት ትባሃል ፋሕ ብትን የእቲያትልና ዘላ ባርነት ንምልቓቕ ኢሉ መሸም ዘይሓመሞ ሕማም የብሉን እንድዩ፡ ኩሉ ምስላጥ ምስ ኣበዮ ከኣ ‘ምሸት ዓይነይ ኣየሪአየንን’ዩ’ ኢሉ ዋርድያ ምውጻእ ኣቢዩዎም። ‘ደሓን ብብርሃን ትወጽእ’ ኢሎም ምልቃቕ ኣቢዮሞ። እንደገና ካልእ ምኽኒት ክምህዝ ስለ ዘይከኣለ ጊን ብኣምሆይ ናይ መወዳእታ ስጉምቲ ኪወስድ ወሲኑ። ናብ ሆስፒታል ዓይኒ ከይዱ፡ ናብ ዶክተር ምስ ቀረበ፡ ‘እንታይ ክንሕግዘካ?’ እንተበሉዎስ ‘ዓይነይ ስደዱለይ!’ ኢሉዎም!” ብምባል፡ ካዕካዕ ኢሎም ምስ ሰሓቑ፡ ኣነውን ምሰኦም ሓቢረ ካዕካዕ ኢለ ብዓውታ ሰሓቕኩ። “ኣንታ ወደይ፡ ኩርምቲ ኸኣ ክስደድ ንፈልጥ’ምበር ዓይንስ…! ደቂ ሎሚ’ኮ ዘይትዛረቡዎን ዘይትገብሩዎን የብልኩምን! ሙዃን ከኣ እንታይ ዘይገበርኩም ይዋእኩም! ካብዞም ዝሓለፉ ኣርባዕተ ሓሙሽተ ዝኾኑ ባዕዳውያን ገዛእቲ ዝኸፍአ፡ መንግስቲ ምረትን ስቅያትን ረኺብኩም፡ ሰላም ከሊኡኩም። ድያብሎስ ገዚኡዋ ዓዲ! “ነዓቒ ኣይፍቶኻ፡ ደቃሲ ኣይሓሉኻ!” ከም ዝብሃል፡ ጓሳ ስኢንኩም ደቅና ፋሕ ጭንግራሕ ትብሉ ኣለኹም!” ምስ በሉኒ፡ ነቲ ብፍሽኽታ ተፈቲሑ ዝነበረ ገጾም ብቕጽበት እስር ኣበሉዎ። ናብታ ዝጸንሑዋ ፍሽኽታ ክመልሶም ስለ ዝደለኹ ኸኣ ቅልጥፍ ኢለ፡ ‘እሞ ሕጂ ኸደኣ ኣበይ ኣሎ ወዲ ወድኹም ኣቦ?’ በልኩዎም።
“ወንቢዱ ድዮም ኮብሊሉ ዝብሉዎ፡ ሓኪሉ ምኻድ ኣብዩ፡ ክሳዕ ሃደንቲ መጺኦም ሓኒቖም ዚወስዱዎ ኣብ ገዛኡ ኮፍ ኢሉ ኣሎ። ኣንታ ትማሊ ምሸት እንዶ ግዳ ሓደ ጽጋባ ሰብ ኣጥፊኡዎ ነሩ! ብሩኻት ከምዚ ከማኻ ደኣ ካብ ሞት ኣድሒነሞ እምበር” ምስ በሉኒ ዕትብ ኢሎም።
‘እንታይ ዚኾነ ጽጋባ!? እንታይ ጌሩዎ?’ በልኩውም ስንብድ ኢለ።
ኣብ 3ይ ክፋል ይቕጽል…
ብሽንሆት ንኽንነብር፡ ዕምሪ ምልኪ ነሕጽር!
ካብ ሓውኹም መሲናስ 27-02-2014
Zufana February 26, 2014
Haw Mesinas, Thank you.
Very sad story indeed. Now the regime doesn’t have citizens!
It had long destroyed them. This is a diabolical regime that
is DELIBERATELY destroying and ruining the nation in front of
our eyes. Eritreans what are we waiting for? Not for a bus to take us back!
ERITRAWIT February 26, 2014
Mesinas, Bhankewta eye zsbeya nere wela nebsey tenegereney bjeka hmak tebuk slezeyelo mesaken beteseb hanety maltey keyerefu abo Jeganu!!!!!!!!
ahmed saleh February 26, 2014
Mesinas
Zegherm iyu abzi ewan elal hagherna kab zehegus iti zehzn yibezeh. Amlak dea
idu yenberolom ember hizbinas mihir tekhedi’ou iyu befelay bezom ghohalalu deku.
Haben Solomon February 26, 2014
Dear writer,
How many Eritreans can there be who drive a taxi in Eritrea, 78 years old and with such story. If the story is true, it doesn’t take long to identify this person. If the story is true, then you are irresponsible for putting the life this man in danger.
MightyEmbasoyra February 26, 2014
Haben,
If that is the case, are you doing worse than the writer?
belay nega February 26, 2014
መሲናስ
እቲ ዘሕዝን ሲንጋፖርነት ንዝመጸያ ነብሲ: ስሪላንካነት አተአታቲኻ ክትቀትላ ምህቃንካ እዩ::
Meretse Asmelash February 27, 2014
Dear Mesinas:
So far the story is very impressive. Please continue telling the story.
ንእግረ መንገደይ ግን ናብ ሪኢቶ ሓው በላይ
እቲ ዘሕዝን ሲንጋፖርነት ንዝመጸያ ነብሲ … ኣባሃህላካ “ዘይጭበጥ ሕልሚ” እንተኮይኑ ርትዓዊ እዩ።
እታ ካልኣይቲ ስሪላንካ (Sri Lanka) ክትብል ዘቀመጥካያ ቃል ግን ምሳር ኣብ ዘይ ለዓታ ክተእቱ ኣይትፈትን።
Zufana February 27, 2014
Kubur Haw Ato Meretse Asmelash,
Well said and great observation on your part.
Meretse Asmelash February 27, 2014
Thank you for compliment Zufana.
belay nega February 28, 2014
ሓው መረጸ
“እታ ካልኣይቲ ስሪላንካ (Sri Lanka) ክትብል ዘቀመጥካያ ቃል ግን ምሳር ኣብ ዘይ ለዓታ ክተእቱ ኣይትፈትን።”
ብኸመይ?
kidane February 26, 2014
Mesinas
! Kindey iyo idmeka tsinsiway abzihka
2 meas ika asmara nerka
3grim zidrbe gize aleka
4 bihilmi zireakayo ketezentu midfarka
kabzi kolu kolel arigka keytkewn inber kalashin hizka mis serawit hidri mislaf nay sebut migbar iya .bel biewanu imo dekis 3 kifal hilmika kithalim keydekesu yitsibeyuka alewu bial zermo zermo kemaka niana iwen intay keyblena tsinsiway ayhasin iyu
solomon February 27, 2014
zay giber i ko’nen higdef kalie yegebir , ezi kulu zantta gin kab taxi weridkum A’elilkum kitkonu alekum eti mintay’si ab mngedi kindizi kete’Elilu i tekiolun
Morroso February 27, 2014
Mesinas
if I remember correctly you wrote story about a lady on train in Germany, this story has some common sentence,as I understood this happen recently let say 1-3years the amount you pay for taxi their is big different and Hgdef live in every human pocket they will not dare to say a word about the disaster they facing in eritrea,your family get scared to mention hgdef last time i visited eritrea was 2002 at that time ppl were saying Mengstu mihashena the worest mafia in the word are facing our ppl.
ERITRAWIT February 27, 2014
Morroso,
I do apologize for my comment I was sure the old Taxis are still on the road I saw them 2 years ago. I thought your comment were bleaming Mesinas for wrong accusation I do apologize again Brother(Sister) Thank you. My homework answer will be 2 I hope I have got it right have a good day.
kidane February 27, 2014
Eritrawit
addisabeba maletki diki .asmeras resieya chenawit agame
ERITRAWIT February 27, 2014
Kidane,
Neza nebsey mhasha, dekese keman mhaderku Gebel nay Adna kof mbal zkeleom Hzbey nabey dewom zkedu zelew funfun Gebel mstefe Atman ktefw ekum!!!!
Zufana February 27, 2014
Sister ERITRAWIT,
Very well said sister. Ajoki z’Haftey “ezni aitehabiyom nezom tsemamat hade derfom”.
Take care and God bless sis.
ERITRAWIT February 27, 2014
Zufana,
Thank you Sister, kab n hzebey Eritrea N hade telam wlkeseb dew zbele seb ktblo aytkelen.
bhlefey dem halalat dekey hager,zsenkelulan,nsnetom zehlefula Eritrea adna nezey wrdeten hlketen slezeykon.
Thank you again.
selamwit2 February 27, 2014
Eritrawit Haftey, i love your sinesirat.
Like Wedi Vaccaro says, the regime is trying to erase our heritage e.g. the respectful communication, also when different points of view come together or if there is a misunderstanding.
Let the anti-social street tykes of iseyas bark and soil their dirty mouth with more dirt and stay the way you are: a gentlewomen!
ERITRAWIT February 27, 2014
selamwit2,
Sister Thank you, I wouldn’t care less to this brainless Tebelestey I don’t understand why they don’t go and help him as we know everyone is leaving the Country.
ahmed saleh February 27, 2014
Kidane
Eritrawit responded to you by saying “it
was better for myself at least I may get peace of mind ” . If you lack conscious
mentality you can not understand what
she meant by saying that . Try to wish our people to enjoy life the same way you are enjoying on comfortable corner.
Haile February 27, 2014
This amazing story tells all what is happening to the Eritrean People, I wonder if the Eritrean people are sleepwalking or aer hypnotised….what is the reason why people are putting up with all this cruelty. It is very worrying