እቶም ብሰንኪ ኣዕናዊ ፖሊሲ ስርዓት ህግደፍ ናብ ስደት ኣምሪሖም ኣብ ጎረቤት ሃገር ኢትዮጵያ ተዓቚቦም ዝርከቡ ኤርትራውያን ስደተኛታት፡ ብሰንኪ ሸለልትነት ሰራሕተኛታት UNHCRን ARRAን ብዙሕ ዕንቅፋት የጋጥሞም ከምዘሎ ምንጭታት ካብ`ቲ ሃገር ሓቢሮም።

እዞም ኣዴታትን ህጻናትን ዝበዙሑዎም ስደተኛታት ኣብ ሃገሮም ዝሰኣኑዎ ሕጋዊ መስርሕ ናይ ምጥርናፍ ስድራ-ቤታትን ዝተፈላለዩ ካልኦት ጉዳያትን ንምስላጥ ኣብ ኤምባሲታት ቆጸራ ሒዞም፡ እቲ ዘድልዮም ናይ ስደተኛ ናይ ድጋፍ ወረቓቕቲ ካብ ቤት ጽሕፈታት UNHCRን ቤት ጽሕፈት ጉዳይ ስደተኛታት (ARRAን) ብግቡእ ኣብ ሰዓቱ ንኸይረኽቡዎ እቶም ሰራሕተኛታት ዕንቅፋት ይኾኑዎም ስለዘለዉ፡ ናይ ኤምባሲ ቆጸራታት ይሓልፎምን ጉዳዮም ይተኣጓጎልን ምህላዉ እቶም ምንጭታት ይሕብሩ።

ኣደታት ደቀን ሒዘን ካብ ርሑቕ ሰፈራት ብለይቲ ገስጊሰን ኣብ’ቲ ቤት ጽሕፈታት ናይ’ዞም ዝተጠቕሱ ትካላት ብምብጻሕ ሪጋ ሰሪዐን ዋላ`ኳ ክጽበያ እንተዋዓላ፡ እቶም ሰራሕተኛታት ዘይግደሱን ዘይሓላፍነታውያንን ብሙዃኖም ብመንጽር እቲ ሪጋ ሒዙ ዝጽበዮም ኣዝዩ ብዙሕ ስደተኛ ተጊሆም ስለ ዘይሰርሑ፡ ከይሰለጠን ከምዝምለሳን ንጽባሒቱ ድማ ናብ’ቲ ቦታ ክምለሳ ከም ዝግደዳን፡ ብኸምዚ ኣገባብ ብዘይ ዋላ ሓንቲ ፍረ ንወርሒ መመላእታ ዝተመላለሳ ኣደታት ከምዘለዋ ይገልጻ” ክብሉ እቶም ምንጭታት ብተወሳኺ የረድኡ።

ብምኽንያት እቲ UNHCRን  ARRAን) ብሓባር ኮይኖም ዘካይዱዎ ዘለዉ ካብ ዝጅመር 2ተ ኣዋርሕ ዘሕለፈ ቆጸራ ስደተኛታት ማለት ምሕዳስ ዳታ Revalidation ኣብ`ቲ ቀጽሪ ቤት ጽሕፈታት ዝተኸስተ ምዕልቕላቕ ስደተኛታት፡ ተጉላባነት ናይ’ቶም ሰራሕተኛታት ተሓዊስዎ መሊሱ ከምዝብኣሰን ዋላ ነታ መንበሪ ፍቓድ ንምሕዳስ ኮለል ከምዘብሉዎምን ውን ተፈሊጡ’ሎ።

እቶም ኣብ መዓስከራት ዝነብሩ ኤርትራውያን ስደተኛታት ድማ ብተመሳሳሊ ናይ ኤምባሲታትን ምቱርጓም ዶኲመንታትን ኣገልግሎት ንምርካብ ናብ ከተማ ኣዲስ ኣበባ ንኽመጹ በቶም ኣብ ደገ ዝቕመጡ ቤተ-ሰቦም ዝስደደሎም ናይ ቆጸራታትን ናይ ፕሮሰስን ወረቓቕቲ ኣብ ሳዓቱ ስለ ዘይበጽሖምን እንተበጽሐ ውን ኣብ’ቲ ቤት ጽሕፈታት ስለ ዝዕበጥ ናይ ኤምባሲ ቆጸራ ከምዝሓልፎምን ካልኣይ ግዜ ቆጸራ ንምሓዝ ከምዝሽገሩን ንጉዳይ ወረቐቶም ክሓቱ ናብ’ቲ ቤት ጽሕፈታት ምስዝኸዱ ድማ ግቡእ መልሲ ኣይረኽቡን ጥራይ ዘይኮነ ተዋሪዶምን ተጸሪፎምን ከምዝወጹ ይገልጹ።

ብዘይካ`ዚ ኤምባሲ ጀርመን ኣብ ኣዲስ ኣበባ፡ ቪዛ ንኽህብ ብ UNHCR ዝዳሎ ፍሉይ ናይ ጉዕዞ ሰነድ (travel document) ስለ ዝሓትት፡ ስደተኛታት ነቲ ሰነድ ደልዮም ናብ ቤት ጽሕፈት UNHCR ምስከዱ እታ ነዚ ናይ ሰነድ ጉዳይ ሒዛቶ ዘላ ኣሰፋሽ ዝተባህለት ሰራሕተኛ ኣብ ልዕሊ ኤርትራውያን ዘለዋ ውልቃዊ ጽልኢ መበገሲ ብምግባር፡ ብግቡእ ከምዘይተስተኣናግዶምን ውርደት ኣሰኪማ ከምትሰዶምን ህጻናት ዝሓዛ ኣዴታትን ኣረገውትን ሓዊስካ ብዙሓት ስደተኛታት ዓው ኢሎም ከምዘማሩሩዋ ተፈሊጡ ኣሎ። ከም ሳዕቤኑ ድማ ቪዛ ዝሓረረን ኤርትራውያን ኣዴታት ከምዘለዋ እቶም ምንጭታት ይገልጹ።

እቶም ካብ’ቲ ቦታ ነዚ ሓበሬታ ዝሰደዱልና ምንጭታት “ሕጂ ውን እዚ ሽግራት’ዚ ኣብ ልዕሊ’ቲ ዝጣበቐሉ ዘይብሉ ኤርትራዊ ስደተኛ ብኸም’ዚ መልክዑ ይቕጽል ከምዘሎን፡ እናባኣሰ እንተኸይዱ ድማ፡ ኣብ ቀጻሊ ብድምጽን ስእልን ዝተሰነየ ጸብጻብ ከነቕርብ ኢና” ክብሉ ተመባጺዖም ኣለዉ።

መንግስቲ ኢትዮጵያ ካብ ምልካዊ ስርዓት ኢሳይያስ ንዘምለጡ ዓሰርተታት ኣሽሓት ኤርትራውያን ስደተኛታት ኣብ ልዕሊ ምዕቋብ፣ ነቶም ከም ግብጺ ካብ ዝኣመስላ ሃገራት ናብ ኤርትራ ናይ ምጥራዝ ሓደጋ ዘጋጠሞም ኣማኢት ኤርትራውያን ስደተኛታት ንምቕባል ዘርኣዮ ሰናይ ተግባር ዘይካሓድ ኳ እንተኾነ፣ እቶም ስደተኛታት ግን ኣብ ኢትዮጵያ ብዙሕ ምምሕዳራዊ ጸገማት ከምዘጋጥሞም ብተደጋጋሚ የማርሩ።