ማሕነቆ ቃልሲ ንለውጢ መንእሰያት ስደተኛታት ኤርትራ

(መንእሰይ ሮቤል እምባየ ኣባል ኤስደለ ኣብ ዘቕረቦ መግለጺ መጠናኸሪ ጽሑፍ)

ለውጢ ብዘይተሳትፎ መንእሰያት ኣይሰምርን ‘ዩ። ተራ መንእሰያት እቲ ዝለዓለ ቦታ ዝሕዝ ‘ዩ።  ኢሳይያስ ካብ ዝነቕሓሎም እቲ ቀዳማይ ነገር ናይ መንእሰያት ደላይ ለውጢ ምዃንን ነዚ ኣተሓሳስባ ምድሃኽን ‘ዩ። ኣባል ኤርትራዊ ስምረት ንደሞክራስያዊ ለውጢ መንእሰይ ሮቤል እምባየ ኣብ ኣኼባ ኤስደለ፡ ምኽንያታት ድኽመታት ተሳትፎ መንእሰይ ኣብ ምምጻእ ለውጢ፣ ዘቕረቦም ነጥብታት ስሒቦምኒ። እተን ምክንያታት ኣብ ኣሰና ዶት ኮም ወጺአን ዘለዋ እዚአን ‘የን።

1. ዝተጋደሉ እንታይ ረኺቦም ዝብል ቀቢጸ ተስፋ መንፈስ ስለ ዝዓስሎም
2. ኣተሃላልዋ ደምበ ተቓውሞን ብዝሒ ውድባትን ምትህልላኻቶምን
3. ብህግደፍ ዝግበር ጸለመ ንጎረቤት መንግስቲ ኢትዮጵያ ከም ክድዓት ገይሩ ከም ዝቝጽር ካብ ከባቢ ሃገሩን ህዝቡን ኣርሒቑ ክስደድ ከም ዝሓስብ ስለ ዝገብሮ
4. ኣብ መንጎ ምግዳልን ንድሕሪት ተሪፎም ዘለዉ ኣረጋውያን ወለዲ ናይ ምሕጋዝን ዘሎ ጸቢብ ምርጫታት ስለ ዘጨንቖ
5. ብውድባት ዝግበር ምሕብሓባት ስለ ዝጎድልን
6. ኣብ መዓርፎ ስደቱ ምስ በጽሐ ከኣ ቤቱ ሰቡ ንምሕጋዝ ብናይ ጣዕሳ ወረቐት ኣቢሉ ኣብ ዳግማይ ባርነት ናይ ህግደፍ ስለ ዝቝረን.. የጠቓልል።

ዝተጋደሉ እንታይ ረኺቦም ጥራይ ዘይኮነ ዝተመሃሩ ኣበይ በጺሖም፣ ዘዝዓበየ ንሳዋ፣ ወዘተ እንተትውስኸሉ ኣብ  መንእሰያት ንምግዳል ዘለዎም መንፈስ ንምድኻም ዝተጻወቶ ተራ ምጎልሐ። መንእሰያት ጉዳይ ትምህርቶም ከይገብሩ ብፍላጥ ትምህርቲ ከምዝዳኸምን እቶም ትምህርቶም ዝወድኡ ከኣ ተጠቀምቲ ትምህርቶም ከይኮኑ ተሰሪሒሉ። ብትምህርቲ ዓቢኻ ክንድቲ ትምህርትኻ ከኣ ኣይኽፈልን። ኣብ ትሕቲ ብደረጃ ትምህርቲ ትበልጾም ሰባት ትመሓደር። ብድሕረኻ ዝተቆጸሩ ሊዕሌኻ ይኽፈሉ። ፊደል ዝቆጸረ ደረጃ ትምህርቲ ክሳብ ዓሰርተው ሓደ ዘዝበጽሐ ንሳዋ ንኽፉት ኣገልግሎት ይኸይድ።  ነዚ ዝረኣየ መንእሰይ ንትምህርቲ ዝህቦ ዋጋ ቱሑት ይኸውን።  ከም ደላይ ለውጢ ናብ ስደት የማዕዱ። ዝተሰዱ ‘ዮም ስድርኦም ዝሕግዙ ዘለዉ። እስራኤል ዝበጽሑ ‘ዮም ገዛ ዝገዝኡ ዘለዉ። ሓቆም ዝተማህረ ተመሊሱ ሸኸም ስድራ ዝኾነሉ እዋን ትምህርቲ እንታይ ክዓብስ።

ብዝሒ ተቃውሞ ውድባትን ህልኸምን ዘምጽኦ ጸገማት፡ ፍታሕ መጨፍለቒ ጥበባት ኣብ ትብል ጽሑፈይ ኣብ ኣሰና ዶት ኮም ብዕለት 3 የካቲት 2015 ዝተዘርገሐት ገሊጸዮ ‘ለኹ። ብዛዕባ ብዝሒ ውዱባት ብምቅዋም ከምዚ፡ “እስከ ሕሰቡ ነዛ ቁንጣሮ ዝኾነት ሃገር ኣይኮነን እተን ዓበይቲ ዝበሃላ ሃገራት እንተኾና ‘ውን ክንዲዚ ዝኣክል ናይ ፖለቲካ ማሕበራት ኣየድልየን ‘ዩ። እዘን ዝበሃላ 30 ዝኾና ዘለዋ ውድባት በብዝኽተልኦ ርእዮተ ዓለም ኣተሓሳስበአንን እምነተንን ፈልየን ናብ ኣርባዕተ ወይ ክልተ ናይ ፖለቲካ ውድባት ክጥርነፋ ይግባእ። ፖለቲካዊን ወተሃደራዊን ሓይለን ኣብኡ ‘ዩ ዝረአ።” ዝብል ሓሳብ ኣስፊረ ኣለኹ። ብዛዕባ ህልኽ ዝምልከት ከኣ፡ “ህልኽ ካብ ናይ ሓሳብ ፍልልይ ዝመጽእ ውድድር እዩ። ህልኽ ቁዱስ ቅንኢ ኣይኮነን። ዓዕናዊ ውድድር’ ዩ። ህልኽ ክእለ ‘ለዎ። ናይ ካልኦት ሓሳብን እምነትን ከየነኣኣስካን ናትካ ከየዕበኻን ሚዛን ምሕላው ንህልኽ ይኣልዮ። ካባኻ ዝተፈለየ ናይ ካልኦት ሓሳብን እምነትን ምኽባር፡ ብኣንጻራዊ ኸኣ ናትካ ብኣታቶም ከምዝኽበር ይገብር።  ፍልልይ ሓሳባት መሰረት ዲሞክራሲን መልክዕ ቃልሲ ምዃኑ ኣሚንካ ምቕባል እዩ። ፍልልይ መልክዕ ፖለቲካዊ ውድድር ቃልሲ ‘ዩ። ናይ ሓሳባት ፍልልይ እንተዘየሎ ዲሞክራሲ ባይታ የብሉን በሃላይ እየ።” ዝብል ኣለዎ። ከምቲ ዝበልካዮ ብዝሒ ውዱባትን ኣብ ሊዕሊኡ ከኣ በብዘለውን ፖለቲካዊ ፕሮግራም ኣብ ህልኽ ኣትየን ኛኽ ክበሃላ ምርኣይ ጽልግላግ ሓሳባት ስለዝፈጥረሉ ንመናሰይ ኣበየናይ ውዱብ ክሳተፍ ከምዘለዎ ምርጫ ንኽወስድ ኣይሕግዞን እዩ።

ኢሳይያስ እንታይ ይጸልእ ኢልኩም እንተሓቲትኩምኒ፡ እታ መልሲ ኣብ ቀረባ ኮይኑ ዝቃለሶ ምበልኩ። ተቃወምቱ ኣብ ጥቕኡ ኮይኖም ከይቃለስዎ ድሮ ነቂሒሉስ ክህልዉ ዝኽእሉ መስመራት ዓጺዎ ‘ዩ። ቀደም ኣብ መፈለምታ ተሰዓታት ብሽም ሓምሻይ መስርዕ ዝጠፍኡ ዜጋታት ክንዝክሮም ይግባእ። ሽዑ ‘ዃ ተደሃሊልና ኢና ኔርና። ፋብሪካ ሓሶት 03 ድሕሪ ውግእ ኤርትራን ኢትዮጵያን ንመሬትን ህዝብን ኢትዮጵያን ፎእ ክንብሎም፡ ብእኡ ዝተሰደ ከምኦም ፎእ ክበሃል ዝዘርገሓቶ መርበብ ሰሪሑ ‘ዩ። ነገሩ ከምዚ ‘ዩ ዝመስል፡ ብሱዳን፣ ብየመን፣ ጁቡቲ፣ ሱዑድያ ዝተሰደ ደሓን ፍቁድ እዩ ከም ማለት፡  ስደት ደኣ ምርጫ ኣለዎ ድዩ። ሕቶ መዕቆቢ ሂይወት ናብ ዝጠዓመካ ኢኻ ትኸዶ ‘ምበር ስደተኛ ምርጫ ኣለዎ ድዩ?  ብዝኾነ ፋብሪካ 03 ስርሓ ጌራ እያ። ኢሳይያስ ኢትዮጵያ ጥራይ ተቃወምቲ ከተደራጁ ከምትኽእል ኣጸቢቁ ይፈልጥ ‘ዩ። ነተን ካልእ ብሽጣርኡ ክቆጻኣአረን ይኽእል ‘ዩ። ስለዝኾነ ህዝቢ ናብ ኢትዮጵያ ከይስደድ፡ ብኢትዮጵያ ዝተሰደ ሊዕሊ ኢትዮጵያውያን ክጽላእ ማለት እዩ። ኣብኡ መብጺሕኡ ምስ በጽሐም ከይቃወም ኣፉ ክልጎምን (በዚ እቲ መንእሰይ ኣብ ደንበ ተቃውሞ ኣይኣቱን) 2% ክገብር (በዚ እቶት ይረኽብ) ናይ ጣዕሳ ወረቀት ምህዞ ተጣበቡሉ። መቀባጠሪ ናይ ጣዕሳ ወረቀት ትመልእ፡ ኤርትራ ኣቲኻ ትወጽእ። ብጸገም ዝርከብ ፓስፖርት ብቀሊሉ ትረኽቦ። ግሩም ምህዞ። እቲ መንእሰይ እቲ ዕድል ከየምልጦ ሩሑቕ ሃገር ምስዳድ ክመርጽ እዩ ተገዲዱ። ብዙሓት ኣብ መንጎ ምግዳልን ምሕጋዝ ስድራን ኣብ ቀራና መንገድ ደው ኢሉም ዘለዉ ናይ ሓጺር ጊዜ ዓወታት ዝሓስቡ መመንእሰያት ከኣ ሓንጎፋይ ኢሎም ተቀበልዎ። ግዳይ ፈቀዶ በረኻን ባሕሪን ከኣ ኮኑ። ዘሕዝን ትራጀዲ።  ናይ ባርነቱ ቀጻልነቱ ከኣ ኣረጋገጹሉ። ካብ ባርነት ናብ ካልእ ዝተጠናነገ ባርነት። ብትራጀዲ ዝተዓጀበ ዘስካሕክሕ ድራማ።

ይኣክል!! መንእሰይ ተበራበር፡ ሃገር ኣብ ትከዶ የብላን። ብዘይካ ኢሳይያስ ሃገርካ ዝኸልኣካ የብልካን። ንሩሑቅ ጠምት። ብሓጺር ምሕሳብ ደው ኣብል። ከምዚ ንሕና ተዓሽና ናይ መንእሰይ ዕድመና ተሸቁሪርና ዘሕለፍናዮ ከይረኽበካ ንምልኪ እለዮ። ኣምላኽ ምሳኻ ይኹን።

ምልኪ ይፍረስ ፍትሒ ይንገስ!!

ደብረ