2ይ ክፋል፡ዝኽሪ ሓላው ስጡሕ።         25.12.15

ቅድሚ ናጽነት።

“ኣብ ዘለናዮ ሰልፊ ዓወት ወይ ሞት” እታ ኣብ ሰውራ ምስተጸንበርኩ ጎሮሮይ ዘላሕተተትኒ ጭርሖ ነበረት። ክምሓቂ ከ ምታ መዓልቲ ዕለተ-ምስላፈይ ገይረ ተሓጒሰ ኣይፈልጥን። ሽዑ ኣብቲ መደበር ስልጥና ፖለቲካዊ ወይ ወተሃደራዊ ታዕ ሊም ተማሂርና ምስ ወዳእና ማሕላና ኣንጐድጒድናያ ካብቲ ህሮሩማ ጸሓይ ነናብ ዓዳያትና ንሽዃዕ ነበርና። እንተኾነስ ወያ “ኣብ ዘለናዮ ሰልፊ” ትብል ክፋል ሓረግ ጭርሖና እናሓደረት ምስታ “ውድብና” ትብል ኣብ ክንዲ-ስም ከዋስባ ኣይ ከኣልኩን ዘዋስባ’ውን ኣይረኸብኩን። ድኽመተይ ነይሩ ይኸውን። ምኽንያቱ መምህር ንብሙሉኦም ተማሃሮኡ ማዕረ ኢዩ ዝምህሮም። ግናስ ከከም ዝንባለኻ ብምኳኑ ኣብቲ ውድድር እቲ ሓደ ቀዳማይ፡ እቲ ካልእ መወዳእታ ደረጃ’ዩ ዝወ ጽእ። ኣነ’ውን ከም ተመሃራይ መጠን ካብ ክልቲኦም ምስ ሓዲኦም ነይረ። ኣብቲ ሞንጎታት እንተነበርኩ’ውን ጸገም ኣይነ በሮን። ግናስ ኣብ ክንደይ ንሰይ ናተይ ናይ ተጋዳላይ ተማሃራይነት ነገር ‘ገና ካብ ታዕሊም ጀሚሩን እናሓደረን ከነውረኒ ኢየ ተዓዚበ። ስለምንታይ?

ካብ ታዕሊም ምስ ወጻእና’ውን እቲ ክርዳኣኒ ዘይካኣለ ግድል ክደጋገም ብምርኣየይ ነገራቱ ከተሓሳስበኒ ግድን ነይሩ። ካ ልእ ኣይኮነን። ጥራይ ተማሃራይ ብዝሓድሮ ናይ ፍልጠት ህንጡይነት ክሓትት ንቡር ነገር’ኳ እንተነበረ ብወገነይ ኣብቲ ዝኸድኩዎ’ውን “በሊዖሙና፡ ኣጥፊኦሙና ነይሮም” እናበሉ ዝነብዑን ዘጉረምርሙን ስለዘጋጠሙኒ መን በላዕቲ? መንከ ተበላዕቲ ክፈልጥ ብዝሓደረኒ ሃረርታ ክንዲ ግርህናይ ሓገዝ ኣይረኸብኩን። እኳድኣ ካብታ ጭርሖና ተበጊሰ “ኣብ ውድ ብና ሰልፊ ኣላትና ዲያ? ኢለ ምሕታተይ ንነብሰይ ዝኸበደ ኣደራዕ ዓደምኩላ። መማህራን ፖለቲካ ኣብ ታሪኽ ሰውራታ ት ዓለም ኣገዳስነት ተራ ሰውራዊት ሰልፊ ክምህሩ ጸኒሖም ሕቶይ ክምልሱ ውድብና ‘ሰልፊ ናጽነት’ ትበሃል ጸኒሓ ምስ’ ተን ካልኦት ወገናት ምስተሓናፈጸት ህዝባዊ ሓይልታት ክምተሰምየት ነበረ’ቲ ኣስተምህሮ።

“ኣብ ዘለናዮ ሰልፊ ዓወት ወይ ሞት” ብምጭራሓ ኣባል ሰልፊ ዝኾነት ክመስላ ዝጸንሐት ነብሰይ ኣባል ውድብ ምኳና ስ ለዝፈለጠት ኣባላት ሰልፊ በዓል መን ነይሮምን ኣበይከ ተሰወረት’ታ ሰልፊ ዝብልን ኮታ ካልእ ንዕዑ ዝመስልን ተሓናፊ ጹ ስልፍን ውድብ፡ ሃጸይነትን ዴስነትን፡ ኢልካ ነገር ብኣስማቱ ምስቲ ዝፈልጦ ጽልምን ዴሳን ዝዓይነቱ ኣተሓሕዛ መሬ ት ስለዘይተሳነየለይ ነቶም ከረድኡኒ ዝኽእሉ ሰብ ቀለም ክውከስ ብምቐራበይ ንነብሰይ ዝገደደ ኣጋለጽኩዋ። ምኽንያቱ ብኣዒንቲ ‘ሰውራውያን’ ተማሃራይ ከም ጽባሕ ዝዓቢ ንእሽቶ ቡርጅዋ ተጸብጺቡ ተሓማይ ብምንባሩ ኣነ ድማ ዝወርደኒ ሓኽሊ ከይገመትኩ ክፈልጥ ክብል ብምህርዃተይ ከም ምስጢር ክፈልጥ ህርድግ ዝበልኩ ተጸብጺቡ ቀንዲ ተወንጃሊ  ኮንኩ። እናሓደርኩ’ሞ ወዮም ውትህድርናን ፖለቲካን ክምህሩና እንቐርቦም መማህራን ብኣስማቶም ‘ዝንቡላት’ ብምንባ ሮም ንብሰይ ብትዕድልታ ብመንጽር ሕጸ ሰልፊ ድሮ ሕጽይቲ ዝንባለ ኮነትለይ።

ዝንባለ እንታይ ማለት ኢዩ? ሰብ ብተፈጥሮኡ ናብ ሓደ ድሒሩ ናብ ሞያ ዝምዕብል ነገር ከምዝን ይኽእል። ትምህርቲ’ ውን’ኮ ከከም ዝንባለኻ ኢዩ። እሞ ዝንባለ ንበይኑ ጸርፊ ወይ ገበን ዘይክንሱ ሰውራውያን ካድረታት ግና “ዝንቡል” ዝብ ል ቃል ከም መወንጀሊ ጸረ-ቃልሲ ክምስርሑዎ ተራእዮም። ይዋአይ ኣይፈለጥኩን ኮይነ’ምበር ብኣዒንቲ መሰል እንክር አስ ‘ዝንቡላት’ ካብ ኩሉ ሕሩማት ነይሮም። ንናጽነት ከምዘይዓጠቑ ብናጻ ክርእዩን ክሰምዑን ሕሩማት፡ ብናጻ ክስሕቁን ክጻወቱን ሕሩማት፡ ብናጻ ክዛመዱን ክላዘቡን ሕሙያት። ኮታ ካብ ኩሉ ሕሩማትን ንዉራትን! ክሳብ ሕልፈቶም! ግናስ ጸረፍቲዶ ተጸረፍቲ መኖምን ክሳብ መዓስን ‘ርኹስ’ ምንባሩ ሽዑ መን ፈለጦ?

ኣብቲ ጋንታ ካብ ዝጸንሑኒ ኣባላት ብዘይ’ቲ ጉዳይ ናይእኒ ባህታ ጨዓሎ ሕሹኽሹኽ እቶም ክልተ (ብርሃነ ደበሳይን ተ ኽለ ልብሱን) ቀንዲ ‘ዓባቓት ማንቲለታት’ ምንባሮም’ኳ እንተሰማዕኩ ኣውራ ጸገሞም ክርዳእ ዘኽእል ዓቕሚ ግን ኣይነ በረንን። ጥራይ ከም ትዕዝብተይ ንሳቶም ፈቃራት፣ ተዋዘይቲ፣ መሃርቲ፣ ሰብ ውዱን ዕጥቅን ተኮስትን ብምንባሮም፡ ም ናዳ ከምዛ ማንታ ክልቲኦም እናተቐባበሉ ክደርፉን ክሳሓቑን ክራኣዩ ልቢ ኩላትና ዝሰልቡ ብምንባሮም ምስ’ዞም ብጾት ምቅርራብ ንተመኩሮ’ኳ እንተነበረ፡ ንርእሱ ልቦና ዝደርዐ ድፍረት ወይ’ውን ብን ዝበለ ዕሽነት ወሳኒ ነይሩ። ምኽንያቱ ከየጉርሑና ስለዝስጋእ። እንተ ኣነ ብነብሰይ ግዲ ኣጉል ነይረ ምስኣቶም ዝተጀመረ መንቅብ ዘይነበሮ ተራ ቅርብርብ ዘም ጻኣለይ መዘዝ ኣየርኢኹም። ዝኾነ እንተኾነ ብፍላይ ነገር ብርሃነ ደበሳይ ተጎሳይ ኣይነበረን። ንሱ መቸም መፈጠራዊ ም ስሉን ጠባዩን ንዋዛ-ቁምነገር የስታህል። እቲ ኣብ ላዕለዋይ ወገን ጉምቦ እግሩ ዝነበረ ዘይጸለመ በሰላ’ሞ ቀንዲ መስሕብ ኣተኩሮ ብምንባሩ ክሓስበሉን ክሓተሉን ብምድፋረይ ብመንጽር መዐቀኒ ካድረታት ድሮ ተመራሲሐ ግዲ ካብታ ጋንታ ተቐይረ ምስኣንቆልቆልኩ’ውን ኣብታ ዕላል ተስፋይ ተምነዎ ዝዓመረላ ጋንታ ብምእታወይ፡ ወዮ ብዛዕባኡ ዝንብድበድ ወረ’ውን ብዝበኣሰ መልክዑ ክወናጨፍ ስለዝጸንሓኒ ኣብታ ከም መቃለሲት ናጽነት መሪጸ ዝኣተኹዋ ውድብ ገና ብ’ዒ ፈለይ’ ክንዲ ዕድመይን ኣብ ዝነጠብኩዎን ኣእጋረይ ኣብ ዝረገጽኦ ዘበለ ከምዘይልምልመለይ ብእዋኑ ተጋህደለይ።

ኣብ መጀመርታ ዓመት 1976 ካብ ጋንታ ከክልተ ኣባላት ተረቚሕና ናይታ በጦልዮኒና 18 ኣባላት ተኣኪብና ናብ ቤት-ት ምህርቲ ካድር ክንምርቀፍ ንዳለወልኩም። ኣብቲ ጸግዒ ጎቦ ድርፎ ኣብ ሓንቲ ህድሞ ምስተኣከብና ክልተ መማህራን ኣ ብ ቅድሜና ኮይኖም ቤት-ትምህርትና ንሳ’ታ ብበለስ ዝተኸበት ህድሞ ምዃናን ንመደባት ትምህርትና ዝተገብረሉ ምድ ላዋትን ዝምልከት እኹል መግለጺ ሃቡና። ናብቲ ድሮ ክልተ ዙርያታት ኣቑጺሩ ዝነበረ ውድባዊ ቤት ትምህርቲ ካድር ዝተበገሰት ዝመሰላ ነብሰይ እቲ ዝተባህለ ከምዘይተረዳኣ ብዛዕባ ሕጋውነቱ ሓተተት።

ሓደ ካብቶም ኣብ ቅድሜና ዝነበሩ ክልተ መማህራን ድሕሪ ፍሽኽታ “ኣይትሰከፍ ማንጁስ” ኢሉ ኩለን በጦልዮንታት ነ ናተን ቤት-ትምህርቲ ክኸፍታ ምዃነን፡ ግዳስ እቲ ትምህርቲ ክልሰ-ሓሳባዊ ፍልጠት ኣባላት ንምዕማቑ ዝዓለመ’ምበር  መተካእታ ወይ መቐጸልታ ናይቲ ውድባዊ ቤት-ትምህርቲ ከምዘይኮነ ብዕሊ ክትንትን እንከሎ ንመጀመርታ እዋነይ ኣወ ዳድቓ ቃላት ኮሙሽነር በጦልዮንና ኣቕለብኩሉ።

ምስቲ ኣብታ በጦልዮኒ ከም መራሕ ጋንታ፡ ኣብታ ቤት-ትምህርትና ድማ ከም መምህር ዝተመደበ ብርሃነ ኣፍሮ ደቂ ሓ ንቲ ኣሃዱ ምንባርና ከይትርስዑ እናኣዘኻኸርኩ ምስ ኣሃዱ ኣድሓኖም ገብረማርያም ተመዲበ ክሰርሕ ግና ሽዑ ንመጀመ ርታ እዋነይ ነበረ። ኣድሓኖም ኮርታዕ ኢዩ። ብሰንኪ ምኹርታዑ ፈለጥቱ “ለኒን” ብዝብል ሳጓ ዝሰምዩዎ ነይሮም። ለኒን ኮርታዕ ነይሩ ማለት ኢዩ። ገሊኦም’ውን ኣድሓኖም ብዝነበሮ ፖለቲካዊ ዕምቆት ምስ ለኒን የዳርግዎ ነበሩ። የግዳስ ሳጓ ኣድሓኖም ኣይጸደቐትን። ነድሓኖም ‘ለኒን’ ኢልካ ምጽውዑ መዘዝ ኣይነብሮንዶ ትብሉ?

መዘዝ እንተበልኹምከ! ድሕሪ ናይ ወርሕን ገለ ሰሙንን ዕላዊ ምህሮ፡ ተማሃሮ ንወግዓዊ ትምህርትና ፈቲናዮ እንከለና ከ ይሓሰብናሉ ካብቲ ጎቦታት ርእሲ ዓድን ከባቢ ኣስመራ ኮነ ገማግም ካርነሽምን “ካድር ድርፎ” ዝብል ናይ መቆናጸቢ ደና ጉላ ቃላት ከንከራርወና ተራእየ። መማህራን ከም ‘ኣኽላባት’፡ ተማሃሮ ከኣ ከም ‘ኮራኩር’ ምኳንና ዘቃልዕ መዘረጋሕ!

ብተመኩሮ ገድሊ ኣብ ዝተርናዕኩሉ እዋን ሓደ ግዜ፡ ኣብ ተኽሊጥ ፍልፍል እቶም መዛኑ ተጎጂልና ፖለቲካ እናተኻታዕ ና ሓደ መራሕ ጋንታ ብዛዕባ ባዕሉ ዘልዓሎ ነገር ሰልፍን ውድብን ኣስፊሐ ክትንትን ብምፍታነይ ቅጭ ገዲ ኣምጺአሉ ከ ምዛ ዘይተረዳኣቶ ብጎናጺ ቅኒት “ክላእ፡ ንስኻ ግዳ ቀደምካስ ኬባዕ እንዲኻ” ክብል ብስዉር ወቕዒ ለጠጠኒ። ጀምዓትና በቲ ኣይ ቡኡ፡ ኣይ ብጥቕኡ ዱቦላ ዘረባኡ ጋን ክዋሓጡ ብወገነይ ድንገት ኬባዕ ምስ መንካዕ ብዘለዋ ዝምድና ቅጽበት ከተቃጽለኒ ተሰማዓኒ። ‘ባዕላውነት’ ከይትኸውን “እንታይ ማለትካ’ዩ” ንዝብል ሕቶይ ክምልስ ዘርኣየኒ ፍሽኽታን ወልደ ፍደፍን ኣይደበሰንን። እሞ ንሱ ከምቲ ኣነ ዝጥርጥሮ ይጎጥየኒ ምንባሩ ተረዲአ ቆለጭ ባቃ!

ተሓናነቕ ኮይኑ ምስ ገላገሉና’ውን ኣይዘሓልኩን። ግናስ ረስነይ ካብቲ መራኽብቲ ጸገመይ ስዉእ ብጻይ ብርሃነ ፖሊስ ዝ ሰግር ኣይነበረን። ብዘይብኡኸ መን ክረድኣኒ ዝኽእል ነይርኒ? ረሓቐኒ ቀረበኒ ንርእሱ’ውን ‘ርኹስ’ ኢዮም ዝብሉዎ። ግና ስ ኣባል ምስ ኣባል ክደጋገፍ ቅቡል እናኾነ ‘ሓባል ምስ ከምኡ ሓባል’ ክተሓኸኽ ዘፍቅድ መሰል ስለዘይነበረ ንሕና ድማ ግዳይ ከይንኸውን ዓለምና ክንፈጥር ክቱር መዓደኒ። ካባይ ንሱ ይልብምን ይግድምን፡ እንተ ኣነ እቲ ኩሉ ሽቑረራ ኣብ ምንትምንታይ ምዃኑ እንዶ ኣይነበረንን። ጥራይ ወዮ ነቓፊ ብተፈጥሮይ ዓኬላይ ብምንባረይ ኣምሲሉ ብኣሽሙር ይትብ ትበንን ብስዉር መልእኽቱ የልሑኽን ምንባሩ ምንም ኣይተጠራጠርኩን።

እሞ ንወያ ኣብ ኩሉ ንጥፈት ሂወተይ ኣዚያ ትሞቐንን ክሳብ ተዂሳ ትስሕት ዘይትመስለንን ዝፈትዋ ‘ኬባዕ’(ጸጋመይቲ) ኢደይ’ውን ድሒረ ብዘይ መሰልን ንሓዋሩን ንዝቐብጻስ ብቕዕቲ እንከላን ብገዛእ መፈጠረይን ክሓንከላ ድኣ ጀመርኩ። በቲ ዝሰረረኒ ህልኽ ድማ ነቶም ብኣሽሙር ‘ኬባዕ’ ዝብሉኒ ተመዳልየ ‘የሚን’ ክብሎም ነብሰይ ኣእመንኩዋ። ግዳስ ‘የ ሚን’ ማለተይ ብየማን ንዝዓዩ ክብል ዝሓሰብኩዎ ተወሳኺ ተጽዕኖ ፖለቲካዊ ትርጉምድማ መጸኒ።

ፍጻመ ምስሓለፈ ከሕነቕነቕ’ምበር ከጻርድ ኣይክእልን። ዝኾነ ኮይኑ ሽዑ ከምዚ ናይ ሎሚ ውጥን ኢሳይያስ ትውልዲ ከ ዕኑን ክቕይርን እናሓረደ እናጎመደ ግድን 30 ዓመታት ዘጸቢ ዕድል’ውን ኣይነበረን እሞ ሕጂ ኩሎም የለዉን። ነቓፊ የለ ምዓዲ! እንተ ብወገነይ ሽዑ ነቲ ብገርሀይ ዝማዕበለ ተጻብኦ ካብኡ ንዘይሓልፍ ከምሰበይ ብ’ኣንነት’ እናተዘልዓፍኩሉ ክ ዛበጠሉ ጀመርኩ። ክሳብ “ክንርአአ ኢና’ ትብል ጽርድነተይ መፋሕፍሒት ነብሰይ ምዃና እናፈለጥኩ ንመስዋእትነት መ ልክዕ ኣይደለኹሉን ኮይነስ ኣብ ሞንጎ’ታ ጻዕዳ እምነተይን ካድረታት ዘማእዘንዎ ህልኽን ጸኒሐ ከም ሓደ ክድርና ዘፍረስ ኩ ‘ደምበ ዝንቡላት’ ዓለመይ ኮነትለይ። ብ‘ኩርኩረይ’ እንኮላይ ነቶም ‘ኣኽላባት’ ክበኽየሎም ድማ ይብራሃኒ ነበረ።

“ንምንታይ ኢኻ ንዕድልካ ብ‘ሓውላል’ ትገልጻ?” ይብሉኒ ናይቲ እዋን ሰባት ብዕምቆት ከዕልሉ ምስዝደልዩ። መልሰይ ን ጽርቲ ነይራን ኣላን። ኣነ ምንም ዝፈልጦ ቁስሊ ኣብዘይነበረኒ ንመርኣያ ቆሳላት ስለዝተሓረኹ ከምዝጨነኹዎም ክመስሉ ክርኢ’ዩ ዘዳርቐኒ ዝነበረ። ናይ ነብሰይ ጭብጢ ስለዘለኒ’ውን እዞም ‘ዝንቡላት’ ዝባሃሉ ከምዛ ዝወረደትኒ እንተኾይና ወ ሪዳቶም ፍጹም ንጹሃት ምንባሮምን ምዃኖምን ክምስክር እንከለኹ ተወሳኺ ገበን ብምግባረይ ጠጥዒሞሙኒ ዝእለዩ ኣ ይወሓዱን። ወሓላሉ ድማ ድሮ መንነተይ ስለዝተነግሮም ዝውደሱሉ ጸብጻቦም ከይተፈልጠ ፍሉጥ ነበረ።

ብዙሕ እዋን ገለን ብኮንዶኾን ገለ’ውን ብጉርሒ ብዛዕባ ‘ምንሳሕ’ ብዙሕ ክበሃል ኣይዋሓጠለይን ነበረ። ብዛዕባ እንታየ ይ ኢዩ ዕንቅፋት ቃልሲ? ኣካለይ ዲዩ ሸንጊቡ ወይስ ኣእምሮይ” ምንም መልሲ ኣብዘይነበረኒ “ተናሲሐ ኢለ ክቆጻጸ ንም ንታይ? ንስልጣን? ንሓለፋ? ንዝና? ብርሃነ ደበሳይ‘ኮ ብዘይምኽንያት ኣይኮነን ተኾድጮም ክሓድሩ ዝነገሮም። ከምዛ ዘ   ጋጠመትኒ ኣጋጢማቶ ስለትኸውን ሓቁ” እብል ነበርኩ። ከመይሲ ግደፍዶ ኣነ ብገርሀይሲ፡ እቶም ምንክዕናኦምን የሚን ነቶምን ዝተቐበሉ’ውን ከይኣመኑ ክእመኑ ምእንቲ ልዕሊ ንቡር ዋጋ ክኸፍሉ ኢየ ርእየ። ከይተኣመኑን ከይከበዱን ሓዲግ ከምዝተርፉን እንተፈተንዎ’ውን ከምዘይወጽዎ ስለዝረኣኽዎ ፖለቲካ ብባህሪኡ ዝእረም ከይመሰለኒ እነኹ። ብምዃኑ ኣባ ላት ሕብእቲ ስመይ ኣብቲ ፋይል ዝሕለዉ ከምዝረኽቡኒ እሙን ኢዩ’ሞ ድሮ ከምዝበሉኒ ስለዝፈልጥ ከይብሉኒ ክብልን ብስም ግዱድ እርማት ክፍኣቶም ክኸድን ብደገል እንዳማተይ ክመራሳሕን ንዘገድደኒ’ውን ፍቓደኛ ኣይነበርኩን።

ሓደ ግዜስ ምስ ኣሃዱ ስዉእ ኢሳይያስ ተወልደ እናሰራሕኩ ብዛዕባ ኣብ ኣሃዱ ኣምባሳዶር ኣድሓኖም ገብረማርያም እንከ ለኹ ነይርኒ ብዝብሉዎ ‘ኣንነታዊ ጠባያትን ዘይንቡር ምሕዝነትን’ ክንቀፍ ተወሰነ። ንነገሩ ምስ ወደባቴ ምስርሐይ ንርእ ሱ ከምዘዛረበ እዝክር ኢየ። ወደባቴ ማለት ምስእኒ ዳዊት ወዲፖሊስ መሪሕነት ክትቀትል ከምዝዓለመት ተባሂላ ምስእኒ ጴጥሮስ ሰለሙን ንመጀመርታ መፈወንታ ሓለዋ ሰውራ ምስዝኾነት መስርዕ ዝተኣስረ ስዉእ ብጻይ ነበረ። እሞ ምስከም ኦም ምስራሕ ነብስኻ ከተውጽእ ብንጹሃቶም እንተዘየጥቂዕካዩም ብጠመተ ከዋድር ንርእሱ ኣበር ብምዃኑ መልሱ ቀሊ ል ነይሩ ንዓይ። ብሓጺሩ ጉድለት ንዘይረኣኹሉ ከምዘይጓንዮ ነበረት መልሰይ። ሓቀይ ኢየ፡ ከሰስተይ ሽዑ ምድላው ው ድባዊ ጉባኤ ስለዝነበረ ብሓንቲ እምኒ ክልተ ጨራሩ ክኽንብሉ ስለዝወጠኑ ነበረ’ቲ ምትኹታኹ። በቲ ሓደ ሓቖም ኢዮ ም። ክቱር ድፍረት ድኣ ኮይኑ’ምበር ከምቲ ዝደልይዎ ንዕዑ ወፍየ ነብሰይ ከውጽእ ከምተጻሕፈ እሞ ኣንቢበዮ ነይረ። ግ ናስ እቶም ‘ሰውራውያን’ ኣብ ልዕሊ’ቶም ካልኦት ሙሁራት ርኡይ መጥቃዕቲ የጻውዱ ስለዝነበሩ ብወገነይ ብፍላይ እቲ ንዓዓቶም ንምጥቃዕ ተጠቢቡ ኣብ ርእሲኦም ዝወርድ መጥቃዕቲ ኣየተኣናግዶን ብምንባረይ’ዩ ኣብ መጣምት ሓጥያተኛ ታት ዝተጸመድኩሉ ምኽንያት። ከምኣጠማምታይ፡ “ኣን’ኳ ክንድአን ክፍሊ ቆጺረ ተባሂሉ ብናይ ንኡስ ቡርጅዋ ጠባይ ክንድኡ ኣደራዕ ዝወረደንስ እቶም ተጠቃዕቲ ከድኣ?” ከይበልኩ ውዒለ ኣይፈልጥን።

ከም ትዕዝብተይ ሙሁራት ሰለስተ ዓይነት መስዋእቲ ከምዝነበሮም እኣምን ነበርኩ። ንሳቶም ከምሰቦም ኣብታ ዝተመደ ቡዋ ኮይኖም ክቡር ሂወቶም ክህቡ ፍጹም ውፉያት ምንባሮም፣ በቲ ካልእ ኩሎም ሙሁራትን ሞያውያንን ክእለቶም ን ውድቦምን ንህዝቦምን ከምዝሰውኡ፣ ሳልሳይ ንሱ እናኾነ ብሰሪ ናይ ታሕቲ-ታሕቲ ምጥንናግን ሕሹኽሹኽን፡ ንሳቶም ተ  ወፋይነቶም ከይተመስገነ ዝሓለፉን ዘለዉን ብምዃኖም ብዓቕመይ ብኣኣቶም ክቱር እናተደናገጽኩ ሰለስተ ንጣብ ንብዓ ት አፍስስ ነበርኩ። ሓደ ካብዞም ግዳያት ብሂወቱ ዘሎ ኣምባሳዶር ኣድሓኖም ምዃኑ ድሮ ተረዲእክሞ ትህልዉ።

ብዙሓት ሰባት ኣድሓኖም ከም ፖለቲከኛ ዝርድኡዎ ነይሮምን ኣለዉን። እወ፡ ተጋዳላይ ንኩሉ ክገጥም ትጽቢት ኩሉ ኢ ዩ። ግናስ ዘዝንባለኻ ድማ ኣሎ እንድዩ፡ ብጠመተይ ንሱ ዝያዳ ኣዝዩ ቡቑዕ ወተሃደር ኢዩ ዝመስለኒ ዝነበረ። ነገር ዝንባ ለ ግዲ ኮይኑስ ሓቂ ንምዝራብ ብደቂቐይ ልበይ ምስ’ዞም ወተሃደራት ትምላሕ ነበረት። “ክንድዚ ግዜ ተተባቲቡ፡ ክንድ ዚ ግዜ ተወጊኡ፡ ክንድዚ ቡምባ ደርጊምለን፡ ኮታ እዝን ከምኡን ተደሚሩ ስምዒተይ ሰማይ የዕርጎ ብምንባሩ፡ ኣብ ክን ደይ ንሰይ ክንድኦም ክበጽሕ ክቱር እብህግ ነበርኩ። ንወተሃደራት ብሓለፋ ምጥማት ድማ ከምኣ። እንተኾነ ወተሃደርሲ ብኻ ተሪፍኒ። ነኣብነት ኣድሓኖም ሓላው ወሰን ጥራይ ብምንባሩ ኣብቲ ጫካ በረኻ ኢዩ ምሕዳሩ። ምስ ኣብ ጭካ ከተ ማ ዝሓድር ፖለቲከኛ ክነጻጸር እንታይ ሞያ ኣልይዎ ኢልኩሞ! ከምኡ ብምዃኑ ንንቕሓት ተጋደልቱ ከበርኽ ዝሓተተን ተፈቕደሉ ምስ ብጻዩ ማለት ምስ ብርሃነ ደበሳይ (ብርሃነ ኣፍሮ) ኮይኑ ትምህርቲ ዝኸፈተን ካድር ብ’ተብላጽ’ ምንቃፎ ም ብወገነይ እቲ ግድል ክሳብ ሎሚ ኣይፈታሕኩዎን ኣድሓኖም’ውን ብጀነራሉ ብዘይካ ኣብታ ብርሃነ ዕጭ ዝነቖተላ ኣ ኼባ ኢያ መስለኒ ዘርኣዮ ተቓውሞ እንተዘይኮይኑ ነብሱ ክከላኸል ተኽእሎ ኣይነበሮን እብል ብወገነይ።

ኔርና-ኔርና ክልቴና ኣብ ሓደ ግንባር ተራኺብና’ኳ እንተነበርና ብዛዕባ’ቲ ደድሕሬና ዝስዕበና ዝነበረ እኪት ገለ ክብሎስ ድፍረት ኣይረኸብኩን። ሂወት ተጋዳላይ ከምዘይርጉእ ሓቂ ስለዝኾነ ብወገነይ ብገለ ገጥሚ ካብቲ ወተሃደራዊ መደብ በዀርኩሞ ኣብ ካልእ ተመደብክ። ሽዑ ነበረ ንኢሳይያስ ተወልደ ዝረኸብኩዎ። ንሱ “ምኢቲ ውግእ ተሕልፍ፡ መበል ምኢትን ሓደን ግና ግድን ንስኻ ትሓልፍ” ኢልኒ ድሕሪ ምኻዱ ክሳብ ሎሚ ረኺበዮ ከምዘይፈልጥ ኣዕሊለኩም ነይረ።

ዳርጋ ንዓሰርተ ዓመታት ኣብ ሓንቲ ውድብ እንከለና ኣይረኸብኩዎን ንኣድሓኖም’ውን። ክንብል-ክንብል ግና ነሱ’ውን ካብቲ ውትህድርና ተኣልዩ ኣብ ሂንቦል ከምዝመጸ ሰማዕኩ። “እዚ ጀነራልድኣ ታይኮይኑ ካብ ግንባር ወሪዱ?” ኢለ’ኳ እንተሓሰብኩ፡ ሽዑ’ውን ምስ ምድላው ካልኣይ ጉባኤ ብምዝማድ ከምታ ዘጓነፈትኒ ከምዘጓነፈቶ መሲላትኒ ትም ባቃ። ኣውራ ‘እታ ግናይ’ ተጸንቢርዋ ከይኸውን ዝጠርጠረ ስግኣተይ ኣብ ውሽጠይ ቃቒረያ ጥራይ ትም ክብል መረጽኩ። ሓ ንሳብ፡ ክልተ-ሳብ ጥራይ ዘይኮነ ደጋጊመ እንተዝረኽቦ’ውን ነቲ ኩሉ ግዜ ከም ማንጁስ ዝርእየኒ ኣነ ከኣ ብልቢ ዝኣመን ኩዎ ሓርበኛ ኣድሓኖም ገብረማርያም ከምቲ ካልእ ምህሮ ብዛዕባ’ታ ሰልፊ ፈጺመ ኣይመሓተትኩዎን። ክብሎ እናደለኹ ትም፡ ክሳብ ለይቲ ሎሚ ትም ባቃ!

ናይ ድሕሪ ናጽነት ትረኻ 3ይ ክፋል ሓላው ስጡሕ ይቕጽል. . . . .

ደጊመ ንሃገርናን ህዝብና ሰናይ ምስግጋር ሓድሽ ዓመትን ስርዓትን እምነ!

ጎደፋ፡