‘’ኤርትራውያን ፍሉያት ኢና !!!’’

ኤርትራውያን ፍሉያት ኢና ዝብል ኣዘራርባ ብተደጋጋሚ ሰሚዕክሞ ከምትኾኑ ርግጸኛ እየ። ንሓያሎ ዓመታት ትርጉም ናይዚ ኣዘራርባ ንምፍላጥ’ውን ፈቲንኩም ትኾኑ። ኤርትራውያን ፍሉያት ኢና ዝብል ዘረባ ብዝኾነ መገዲ ካብ ዝኾነ ሰብ ክትሰምዑ ከለኹም ፍሉይ ባህታ ከም ዝስመዓኩም ድማ ዘካትዕ ጉዳይ ኣይኮነን።እቲ ኣንጻር ባዕዳውያን ገዛእቲ ዝገበርናዮ ቃልሲ ንሓንሳብ ንጎኒ ኣወንዚፍና ኣብዚ ኣንጻር ምልካዊ ስርዓት ዝግበር ዘሎ ቃልሲ ምስእነተኩር እዚ ‘’ኤርትራውያን ፍሉያት ኢና’’ ዝብል ኣዘራርባ ክንደግሞ ንኽአልዶ? ብወገነይ ቅድሚ ናጽነት ጥራይ ዘይኮነ ድሕሪ ናጽነት’ውን እንተኾነ  ንኤርትራውያን ፍሉያት ዘብሉና ሓያሎ ኣጋጣሚታት ከምዘለዉ እዩ ዝኣምን።

ሓደ ካብቶም ኣብዚ እዋን እዚ ንኤርትራውያን ፍሉያት ዘብሉና ኣብነታት ለዉጢ ንኸነምጽእ ዝወስደልና ግዜ ኢዩ። እዚ ድማ ኣብ ግብጺ መራሒ ሃገር ንምቕያር ሰለስተ መዓልቲ ኪወስደሎም ከሎ ንዓና ግን ምልካዊ ስርዓት ንምቅያር 30 ዓመት እዩ ዝወስደልና።እዚ ድማ ካብ ታሪኽና ዝወሰድናዮ ከይኮነ ኣይተርፍን፡ ምኽንያቱ እቲ ኣንጻር ደርጊ ዝተገብረ ብረታዊ ቓልስና 30 ዓመት ስለዝወሰደ ሕጂ ውን እዚ ምልካዊ ስርዓት 30 ዓመት ከይደሰቐና ከምዘይቅየር ብዙሕ ኣንፈታት ንርኢ ኣለና።ሓደ ካብቲ ምልክታት ድማ ኣብ ክንዲ ሰሚርና ኣንጻር አቲ ሃገር ዘባደመ ስርዓት ንቓለስ ፡ኩልና ተቃወምቲ ነንሕድሕድና ኣብ ምብኣስ ግዜና ነጥፍእ ምህላውና አዩ።

እቲ ከም ካልኣይ ዝጥቀስ ኣብነት ነቲ ኣብ ስልጣን ዘሎ ስርዓት ኣብ ምሕማይን ኣብ ምንሻውን ልዕሊ ሰብና ግዜና እንዳጥፋእና ነቲ ስርዓት ንምቕያር እንታይ ይገበር ኣብ ዝብል ነጥብን ብዝተወደበ ኣገባብ ንምቅላስ ኣብ ዝግበር ቃልስን ግን ኣድሓርሓርቲ ምዃንና እዩ።ኣብ ደቡብ ኣፍሪቃ ከም ስደተኛ ኮይነ ዘሕልፎ ኣብ ዘለኹሉ እዋን ምስ ብዙሓት ካልኦት ዜጋታት ንምዕላል ዕድል ረኺበ ጥራይ ዘይኮነስ እቶም ካልኦት ኣብ ንሕድሕዶም ብዛዕባ እንታይ ከም ዘዕልሉ ኣዳዕዲዐ ንምፍላጥ ውን ክኢለ እየ። አቲ ዝገርም ድማ እቶም ካልኦት ዜጋታት ኣብ ግዘ ምዝንጋዕ ምሉአ ብምሉአ ካብ ፖለቲካ ወጺኦም ኣእምሮኦም ከሕድሱ ከለዉ ኣብ ሃገሮም ለውጢ ንምምጻእ ኣብ ዝግበር ንጥፈታት ከኣ ተወዲቦም ታሪኽ ክሰርሑ አየ ዝዕዘብ ዘለኹ። አንተ ንሕና ግን ንመርዓ ኣብ ዝተዓደምናሉ ቦታ ከይተረፈ ዕላልና ኩሉ ፖለቲካ ኮይኑ ክነሱ “ እሞኸ እንታይ ንግበር?” ኣብ ዝብል ነጥቢ ክንካታዕ ከለና ግን ብዙሕ ሰብ ከድሓርሕር ከሎ ገለ ድማ ኣብ ክንዲ ኣብ ቀንዲ ኣርእስቲ ምድሃብ ኣብ ዘይጠቅም ሃጠውቀጠው ግዜ ከጥፍእ ከሎ ምርኣይ ባህርያዊ እንዳኾነ ይመጽእ ኣሎ። በዚ ድማ ሕጂ ውን ኤርትራውያን ፍሉያት ከምዝኾንና ከብርሃልኩም ይፈቱ

እዚ ጥራይ ግን ኣይኮነን ንኤርትራዉያን ፍሉያት ዘብለና። እቲ ካልእ ጉዳይ ዋላ’ኻ ንዓመታት ‘’ኤርትራዊ ጅግና እዩ’’ ‘’ኤርትራዊ ብግንባሩ እምበር ብድሕሬኡ ተሃሪሙ ኣይኮነን ዝመዉት’’ እናበልና ንምካሕ ሰባት እንተኾንና፡ ሕጂ ግን እቲ እዋን ተቐይሩ እዩ። ኣብ ክንዲ ነቲ ስርዓት ፊት ንፊት ገጢምና ንሓንሳብን ንሓዋሩን ንቕይሮ ካብ ሞት ንኽነምልጥ ናብ ሞት ንሃድም ኣለና፡ ካብ ግፍዒ ንኽንሃድም ድማ ግዳያት ‘’ኣብ ታሪክ ተሰሚዑ ዘይፈልጥ ግፍዕታት’’ ንኸዉን ኣለና። ቀንዲ መሰኻኽር ናይዚ ፍጻመታት ድማ በረኻታት ሲናይን፡ ሜዲተራያን ባሕርን እዮም። ኣማን ብኣማን ድማ ‘’ ኤርትራዉያን ፍሉያት ኢና’’

ካልእ ንኤርትራዉያን ፍሉይ ዘብለና ጉዳይ ንመራሕትና ነምልኽ ምዃንና እዩ። ሓደ ኣባል ምክትታል ሓይልታት ኤርትራ ነበር ኣብዚ ቀረባ እዋን ኣብ ‘’ፓል ቶክ’’ ክዛረብ ከሎ፡ ‘’ ሕስብ እሞ ኣብልዎ፡ ቦጦሎኒ ምሉእ ብረት ዓጢቕና ክነስና፡ ሓደ ወልሓንቲ ኣበሳ ዘይብሉ ብጻይና ብትእዛዝ ናይ ሓደ መራሒ ክርሸን ከሎ ስቕ ኢልና ንዕዘብ ኔርና’’ እናበለ ተናዚዙ እዩ። እዚ ግን ምናልባት ኣብ ዉትህድርና ጥራይ ዘይኮነ ፈቀድኡ ዝርአ መላለዩ ናይ ኤርትራዊ ኮይኑ ኣሎ። ንኣብነት ንምጥቃስ፡ ኣበሳ ዘይብሎም ንጹሃት ጋዜጠኛታትና ካብ መስከረም 18/2001 ጀሚሮም ክሳብ እዛ ሰዓት እዚኣ፡ ብዘይ ፍርዲ ስልጣንያ ሒዝካ ክትበጽሓሉ ኣብ ዘይትኽእለሉ ቤት ማእሰርቲ ተኣሲሮም እንከለዉ ንሕና ንዐኦም ከነፍትሕ ዘይምኽኣልና ናይ ብሓቒ ፍሉያት ይገብረና እዩ።

እቲ ከም ኤርትራዉያን ፍሉያት ዝገብረና ኣብነታት መወዳእታ ዘይብሉ እኳ እንተኮነ፡ ንሎሚ ግን ኣብዚ ክዛዝሞ ኣፍቅዱለይ። ከም መደምደምታ ግን ንሕና ኤርትራዉያን ትማልን ሎምን ፍሉያት ከምዝኾንናን እዚ ፍሉይነትና ድማ ንዘንትእለት ከምዝቅጽልን እምንቶይ ምዃኑ ደረተይ ነፊሐ ክገልጽ ይፈቱ።

ተስፋጋብር በርሀ (ጆርጅ)

10/03/2014

ደርባን =  ደቡብ ኣፍሪቃ