ካብ ቅድሚ 10 ዓመታት ኣቢሎም ብዘይ በደል ከም ፓትርያርክ ተዋህዶ ቤተርስትያን ካብ ዝነበሮም መዓርግ ብሓይሊ ምልካዊ ስርዓት ኢሳይያስን መጋበርይኡ ዝኾኑ ኣባላት ሲኖዶስን ድሕሪ ምውራዶም ኣብ ናይ ገዛ ምሕዩር ዝርከቡ 3ይ ፓትርያርክ ቅዱስ እንጦንዮስ፣ ብላዕለዎት ሓለፍቲ ጸጥታ እቲ ምልካዊ ርዓትን ወከልቲ ሲኖዶስን “ብጌጋይ ተጣዒሰ” ኢሎም ክፍርሙ ዳግም ንዝቐረበሎም ሕቶ፣ ትማሊ 30 ነሓሰ 2016 ድሕሪ ምንጻጎም፣ ቴሌፎኖም ከምዝተሓድጉ ምንጭታት ሓቢሮም።

ልኡኻት ናይቲ ስርዓት፣ ከም መቐጸልታ ናይቲ ኣብዚ ወርሒ’ዚ ብስም ዕርቂ ዝጀመሩዎ ምንቅስቓስ ብተደጋጋሚ ከካይዱዎ ዝጸንሑ ርክባት፣ ንትማሊ ሰሉስ 30 ነሓሰ ብዝገበሩዎ ቆጸራ መሰረት፣ 3ይ ፓትርያርክ ቅዱስ እንጦንዮስ፣ ጌጋ ከምዝገበሩ ብምእማን፣ ኣብ ልዕሊ ኣባላት ሲኖዶስ ዘብጽሑዎ ውገዛ ከልዕሉ ኳ ኣጥቢቖም እንተሓተቱዎም፣ ንሶም “ሎሚ ኣይፍርም ጽባሕ ኣይፍርም፣ ኣብ ቃለይ ጸኒዐ ኣለኹ” ብምባል ንሕቶ ናይቶም ልኡኻት ከምዝነጸጉዎ ብምርግጋጽ፣ ከም መቕጻዕቲ ቴለፎኖም ኣሕዲጎም ኣብቲ ናይ ገዛ ማሕዩር ከምዝገደፉዎም እቶም ምንጭታት ኣገንዚቦም።

ኣስዒቦም እቶም ምንጭታት፣ 3ይ ፓትርያርክ ቅዱስ እንጦንዮስ፣ ብዕድመ ደፊኦም ኣብ ርእሲ ምህላዎም ሕዱር ሕማም ‘ውን ከምዘለዎም ብዝኽኻር፣ እቲ ስርዓትን ልኡኻቱን ዝገብሩሎም ዘለዉ ቀጻሊ ጸቕጢ ንጥዕናዊ ኩነታቶም ከየብእሶ ሻቕሎቶም ገሊጾም። መራሕቲ ሃይማኖትን መእመናንን ጸሎት ክገብሩሎም ድማ ጸዊዖም።

ኣብ ዝሓለፈ ሰሙናት፣ ምልካዊ ስርዓት ኢሳይያስ ምስ ልኡኻቱ ተመሻጢሩ፣ ፓትርያርክ ቅዱስ እንጦንዮስ፣ “…ብፍላጥ ይኹን ብዘይ ፍላጥ ዝገበርክዎጌጋ ምዃኑ እናገለጽኩ ንቅድስቲ ቤተ ክርስቲያንን ንቅዱስ ሲኖዶስን ብልቢ ይቕሬታ እሓተሉ ኢሎም ” ብምባል መደናገሪ  መግለጺ ብምውጻእ ናብ መዝንቶም ከምዝተመልሱ ዝሃቡዎ ሓበሬታ ሓሶት ምዃኑ ዝተፈላለዩ ወገናት፣ እንተላይ ኣህጉረ ስብከታት መንበረ ጵጵስና ሰሜን ኣመሪካ ኤውሮጳን ማእከላይ ምብራቕን ኣብ ዘውጽኡዎ ወግዓዊ መግለጺ ኣረዲኦም እዮም።

ንሳቶም፣ ይቕሬታ ክሓትቱ ዘለዎም እቲ ስርዓትን እቶም ብኢደ ወነኖም ዝተሸሙ ጳጳሳትን እምበር፣ እቶም በደል ዘይነበሮም ግዳይ ዓመጽ ዝኾኑ ፓትርያርክ እንጦንዮስ ከምዘይኮኑ ኣብሪሆም። እቲ መስርሕ ብሓቂ ዕርቂ ክኸውንን ህዝቢ ክቕበሎን እንተደኣኮይኑ፣ ከም ሳልሳይ ኣካል ዝዕዘብን ዝምስክርን ዝሽምግልን ነጻ መንጎኛ ክሕወሶ ይግባእ ከምዝነበረ ‘ውን ኣገንዚቦም።