መንግስቲ ህግደፍ፡ ጸላኢ መላእ ህዝቢ ኤርትራ’ምበር ንሓደ ዝቀርቦ ነቲ ካልእ ዝርሕቆ ስርዓት ኣይኮነን። እንተኾነ ህግደፍ ዕምሩ ንምንዋሕ፡ ብቀጥታን ብተዘዋዋርን ሓድነት ህዝቢ ኤርትራ ንምልሕላሕን ኣብ ሓድሕዱ ምጥርጣር ንምፍጣርን ዘይጥጅኦን ዘይፍሕሶን ተንኮል የለን። ስርዓት ህግደፍ፡ ብዘይካ’ቲ “ብግዳም ተወሪርና፡ ማሕበረ ሰብ ዓሊቋትና” እናበለ ንዓመታት ኣድህቦ ህዝቢ ኤርትራ ንምጥምዛዝን ንምትላልን፡ ወግሐ ጸብሐ ዝዝምሮ ሕሱር ዘመተ፡ ኣብ ውሽጢ ህዝቢ ኤርትራ ዘተኣታትዎ ዘሎ ኣዝዩ ሓደገኛን ናይ ብድሕረይ ሳዕሪ ኣይትብቆላን ውጥን’ዩ። ህዝቢ ኤርትራ ድማ ብውሽጥን ብግዳምን ኣብ ተኣፋፊ መድረኽን ጆኦግራፍያዊ ኣከባብን ስለዝርከብ፡ መጻወቲ ጉሓላሉን መዐንደሪ ግዳማዊ ሓይልታትን ከይከውን ካብ ዝኾነ እዋን ንላዕሊ ዝበረኸ ጥንቃቀ ከካይድ ኣለዎ። ዓለም ረብሓታታ ንምቅዳም ንሓድሕዳ ትቆራቆስን ትተፋነንን ስለዘላ፡ ንዓና ንኤርትራውያን ፈትዩን ደንጊጹን ጁባታቱ ከይመልአ ጉንዖ ክምጥወልና ዝኽእል ወገን የለን። እቲ ክውንነት እዚ ስለዝኾነ፡ ኣብ መድረኽ ዓለም ብመንጽር ሃገራዊ ረብሓና ብኸመይ ንዋሳእ፡ እንታይ የርብሓናን እንታይ ይጎድኣናን ኣብ ምምዛንን ምውሳንን ተዓጻጻፍነትን ልቦናን የድልየና። ህዝቢ ኤርትራ ብዛዕባ ሎምን ጽባሕን ዝሓስብን ብህዝቢ ዝተመርጸ መንግስቲ እንተዝህልዎ፡ ብመንገዲ’ቶም ባዕሉ ዝመረጾም ወከልቲ ኣቢሉ ቅኑዕን መድረኽ ዝጠልቦን ስጉምቲ ምወሰደ ነይሩ። ሕማቅ ዕድል ኮይኑ ግን፡ ስልጣንን ምርጫን ህዝቢ ኤርትራ ኣብ ትሕቲ መላኺ ስርዓት ህግደፍ ስለዘሎ፡ እዚ ክብ ኢሉ ዝተተንብሀ ዕድላት ንምትግባር ሓይሊ የብልናን።

ምሕንጋድን ኣዕናዊ ሜላታትን ስርዓት ህግደፍ ብምግንዛብ፡ ኤርትራውያን ሃገርናን ህዝብናን ካብ ጥፍኣት ንምድሓን ቀዳምነት ክንህቦን ሓቢርና ክንወስዶ ዝግብኣናን ቅኑዕ ስጉምቲታት ግን ኣሎ። ኤርትራውያን ኣብ መሰረታውያን ጉዳያትና ብምድሃብ፡ ስርዓት ህግደፍ ምግሃስ ሰብኣዊ መሰል፡ ብዘይ ፍርዲ ምእሳርን ምቅታልን፡ ንብረት ሃገርን ህዝብን ምዝማትን ብብልሽውና ምቁምጣዕን፡ ብሕግን ቅዋምን ዘይምምእዛዝ፡ ብዘይ ኣፍልጦ ህዝቢ ልኡላውነት ኤርትራ ኣብ ዋጋ ዕዳጋ ምእታው፡ ኤርትራዊ ኣብ ገዛእ መሬቱ እሱርን ሕሱርን ምህላዉ ንህዝብናን ማሕበረ ሰብ ዓለምን ደጋጊምና ከነፍልጥን ከነቃልሕን ኣሎና። ብሰሪ’ቲ ስርዓት ህግደፍ ዝኽተሎ ዘሎ ምልካዊ፡ ዘይፍትሓውን ኣዕናውን ኣሰራርሓ፡ ኣማኢት ኣሽሓት ኤርትራውያን እንተላይ እግሪ ዘይተኸሉ ህጻናት፡ ነብሰ-ጾራት፡ ኣራጋውያንን ኣካለ ግዱዓትን ካብ ቤት ንብረቶም፡ ስድራቤቶምን መረበቶምን ተፈናቂሎም ንስደት ተቃሊዖም ኣለዉ። እቶም ካብ ሞት፡ ማእሰርትን ስቃይን ኣምሊጦም፡ ኣብ ዝተፈላለየ ሃገራት ተሰዲዶም ዘለዉ ኤርትራውያን፡ ኣሽሓት ሕጋዊ መንበሪ ፍቃድ ስለዘይብሎም፡ ሎሚ’ዶ ጽባሕ ንጥረዝን ንእሰርን” እናበሉ ኣብ ስነኣእምሮኣዊ ጭንቀት’ዮም ዝነብሩ ዘለዉ። ካብኡ ዝገደደ ድማ ኣብ ከም በዓል እስራኤል ዘለዉ ኤርትራውያን፡ ናይ ስደተኛን ዑቁባን መሰሎም ተነፊጎም ናብ ሳልሰይቲ ሃገር ክባረሩ ኣይፋል እንተበሉ ድማ ኣብ ቤት ማእሰርቲ ክዳጎኑ ይብየኖሎምን ጸቅጢ ይግበረሎምን ኣሎ። እዞም ካብ ኣጽፋር ስርዓት ህግደፍ ንምድሓንን ካብ ድኽነት ንምንጋፍን ኣብ ዓዲ ጓና ዘለዉ ዜጋታትና ድማ እዚ ብዛዕባ ህዝቢ ኤርትራ ቅንጣብ ሓልዮት ዘይብሉ ህግደፍ ኣብ ስልጣን ክሳብ ዘሎ ንሓዋሩ በብዘለውዎ ክጠፍኡን፡ ኤርትራ ዘይናቶም ክትኮኖምን’ያ። እዛ ልዕሊ 65 ሽሕ መስዋእቲ ዝኸፈለት ኤርትራ፡ ድሕሪ ናጽነት ህዝባ ሃገር ዘይብሉ ክኽውን ኣዝዩ ዘሕዝን ጥራይ ዘይኮነ መዓንጣ ከብድኻ ዘሕርር’ዩ።

በዚ ውሁብ ኩነታት፡ ኩልና ብሃገርናን ህዝብናን ንቁርቆርን ንሕለቅን ኤርትራውያን፡ መፍትሒ ኩሉ ጸገማትና፡ እቲ ጠንቂ ስደት፡ ሞትን ሕሰምን ኮይኑ ዘሎ ስርዓት ህግደፍ ምውጋድ እምበር ቀዳምነታትና ጎሲና ኣብ ካልእ ጉዳያት ግዜናን ገንዘብናን ምብኻንን ዕንኪሊል ምባልን ትርጉም የብሉን። ከምቲ “ክንብርኩት ዘይክንቡርኩት ኣብ ማይ ዘለዎ ንብጻሕ” ዝብሃል፡ ሓቀኛ ናጽነትናን መሰልናን ከየረጋግጽና፡ ብዛዕባ ማዕርነት ብሄራት፡ ሃይማኖት፡ ቋንቋ፡ ኣውራጃ፡ መታሕት ከበሳ ዝብሉ ዛዕባታት ንስርዓት ህግደፍ ዘርብሑን ዕድመ ስልጣኑ ዘናውሑን መጻወድያ ክንኣቱ የብልናን። ፈለማ እቲ ጸላኢ መላእ ኤርትራ ኮይኑ ዘሎ ሓማም መንሽሮ ሕብረተሰብና ንእለዮ። ብኽቡር መስዋእቲ ዝተረኽበት ኤርትራ ኣብ ኢድና ንጨብጣ፡፡ ኤርትራና፡ ንሕና ናታ ንሳ ድማ ናትና ምዃና ነረጋግጽ። ድሕሪኡ፡ እቲ ኣብ መንጎና ኣሎ ዝበሃል ዘይመሰረታዊ ፍልልያት፡ ብዘተ፡ ብትምህርቲ፡ ብስራሕ፡ ብቁጠባዊ ምዕባለ፡ ብምጽውዋርን ልቦናን ክፍታሕ ዝኽእል’ዩ። ኤርትራውያን፡ እዚ ክውንነት’ዚ ጎሲና ኣብ መፈንጠራ ስርዓት ህግደፍ እንተኣቲናን ንመንነትናን መጻኢናን ብሓባር እንተዘይሰሪሕናን ግን:  እታ ኤርትራ ትብሃል ሃገር’ውን ክንስእና ኢና። ኤርትራ ድማ ሰፈር ናይቶም ስርዓት ህግደፍ ዝዕድሞም ዘሎ ባዕዳውያንን ሕማቅ ህዝቢ ኤርትራ ዝምነዩ ወገናትን ክትከውን’ያ።

ጽላል፡ ካብ ሕቡራት መንግስታት ኣመሪካ 2 ታሕሳስ 2017