ትርጉም ዘይብሉ ጉዕዞ ደገፍቲ ስርዓት ህግደፍ ንጀነቭ

ኣብ ዓዲ-ዲሞክራሲ ኰይንካ ንዲሞክራሲ ምቀዋም?

ኣብ ሓደ ህዝባዊ ቃልሲ ፡ጨቋንን ተጨቋንን ዘለዎ ስርዓት፡ ተቓዋምን ደጋፍን ክህሉ ባህርያዊ ኢዩ። አብቲ ናይ መጀመርታ መድረኽ እቶም ተቓወምቲ ውሑዳት ኢዮም። እቲ ቅኑዕ ዓላማ ስለ ዝተዓጥቁ ግን እና በዝሑን እናሓየሉን ይኸዱ። ኣብ መወዳእታ ድማ ዓወቶም ናይ ግድን ይኸውን። ኣብዚ እነካይዶ ዘሎና ህዝባዊ ቃልሲ’ውን ተቓወምቲ ኣብቲ ናይ ፈለማ መድረኽ ውሑዳት ነርና። ስርዓት ኢሳያሰ’ውን ገቢሉ “ዝትንክፎ ሓይሊ የለን” እናተባህለ ተጓዒዝና።ቀስ-ብቐስ ግን ንሕና በዚሕናን ሓይልናን። እወ! ሎሚ ንሕና ንበዝሕን ንሕይልን። ውሑዳት ደገፍቲ ዓቕሎም ጸቢብዎም የዕገርግሩ ኣለው።

ስርዓት ህግደፍ ኣብዚ ግዜ’ዚ ክፍጠር ዘይግብኦ ድሑር ስርዓት ኢዩ። ጨካን ድማ ኢዩ። ኣብ ቅድሚኡ ዝጸንሖ ምቕንጻልን ምእሳርን ኢዩ።ካሊእ ቋንቋ የብሉን። 367 ዝኣኽሉ ዘጋታት ኣብ ባሕሪ ተቐዚፎም፡ ዓለም ብሙሉኡ እናሓዘነ ንሱን ደገፍቱን ጓይላ ዝገብር፡ ብምንታይ ንገልጾ? ሃገር ካብ ኣብያተ-ትምህርትን ሕክምናን፡ ኣብያተ-ማእሰርቲ ዝበዝሓሉ ብኸመይ ንመዝኖ? ን 24 ዓመት ዝኣክል ብዘይካ ሽግርን ስደትን ምዕባሌ ዘይፈልጥ ስርዓት ናይ ሕልና ፍርዲ ንሃቦ።ንሽሙ እኳ ቅዋም የብሉን።

በሉ ነዚ ስርዓተ’ዚ ዝድግፉ መን’ዮም? ዝብል ሕቶ ነልዕል። ቅድሚ ነዚ ሕቶ’ዚ መልሲ መሃበይ ግን ሓደ ኣገዳሲ ነጥቢ ክጠቅስ እደሊ። ዝሓለፈ ክልተ ሰሙን ኣቢሉ ይገብር ኣብ ኢትዮጵያ ሓደ ብዛዕባ ሽግር  ህዝቢ ኤርትራ ዶኩመንታሪይ (documentary) መግለጺ ተራኢዩ ነይሩ። ነዚ መግለጺ’ዚ ዝተኸታተለ ምክትል ፕረሲደንት ናይ’ዚ ዝሰርሓሉ ዘለኹ ዩኒቨርስቲ፡ ከምዚ ክብል ሓተተኒ፡”ኣብ ኤርትራ ሎሚ ነዚ ስርዓት’ዚ ዝድግፍ ፍጡር ኣሎ’ዶ?” በለኒ። እዚ ሰብዚ ነዚ ሕቶ’ዚ ክሓትት እንከሎ፤ ነቲ ኣብ ህዝቢ ኤርትራ ዝወርድ ዘሎ ጸገማት ብምርኣይን በቲ ካሊእ ወገን ከኣ ናይ ኣቶ ኢሳያስ ብድዐ ኣዘራርባ ኣብ ግምት ብምእታውን ኢዩ።

እሞ መን’ዮም ነዚ ስርዓት’ዚ ዝድግፉ? ከምቲ ኣቐድም ኣቢለ ዝገለጽኩዎ፡ ሽሕኳ ናይ ኤርትራ ጉዳይ ዓለም ዝስካሓሉ እንተዀነ፡ኣብ ሓደ ህዝባዊ ቃልሲ ደጋፍን ተቓዋምን ክህሉ ንቡር ኢዩ። ኣነ ከም ዝመስለኒ ገለ ብጥቕሚ ዝተታለሉ ገለ ድማ ብስሚዒት በሽም ሃገራውነት ዝድግፉ ኢዮም እብል።እቲ ጥቕሚ ዝበሃል ዘይጠቅም ትካላት ኣብ ኤርትራ ዘለዎም ኰይኑ “እንድሕሪ ተቓዊምና እቲ ንብረት ኣይንረኽቦን” ዝብል ሓሳብ ይመስለኒ። ገለ ውን ዋላ ትካላት ዘይብሎም ቤተ-ሰቦም ክሪኡ ዝደልዩ “ክንቃወም እንተ ተራኢና፡ ናብ ኤርትራ ክንኣቱ ኣይንኽእልን” ዝብሉ ኣለው። ንኣብነት ሓንቲ ሓፍትና ሓደ ግዜ ከምዚ በለትኒ፤ “ኣንታ ኣድሓኖም ኣነኮ ነዚ ስርዓት ብልበይ ዝድግፎ ከይመስለካ። ነታ ኣረጊት ኣደይ ብሂወት ስጋብ ዘላ ንኽሪኣ፡ ምስ ሞተት ድማ ንኽቐብራ ኢለ ኢየ።” በለትኒ። ኣነ ድማ “ ኣደኺ ብሂት እንከላ ኣይርሃዋን። ንስኺ’ውን ኣይጠዓመክን። እቲ ዝሓሸ ግን  ምስ ህዝብኺ ኮይንኪ ተቓሊስኪ እቲ ስርዓት ምስ ዝቕየር ኢዩ።” በልኩዋ።

ክቡራት ኣንበብቲ፡ ኣብ ሃገርካ ኮይንካ፡ ፈቲኻ ካይፈተኻ ስርዓት ምድጋፍ ንቡር ኢዩ። ኣብ ዓዲ-ዲሞክራሲ ተሰዲድካ ኣንጻር መሰል ህዝቢ ጠጠወ  ምባልከ እንታይ ይበሃል? ኣንታ ኣብ ዓለም ተራኢዩ ዘይፈልጥ ተግባር ኢዮም ዝገብሩ ዘለው። ይረድኦም ድዩ?

እወ! ንዲክታተርነት! እምቢ ንዲሞክራሲ ይብሉ ከም ዘለው? እወ!ንጭቆና ኣይፋል ንመሰልና ይብሉ ከም ዘለው’ኸ ይርድኦም’ደሎ? ኣንታ በጃኹም ኣነ ኣይተረድኣንን ኣረድኡኒ። ንመን ክቃወሙ ኢዮም ንጀነቭ ዝኸዱ ዘለው? ንሕቡራት ሃገራት ክቃወሙ? ነቶም ተሓለቕቲ ሰብኣዊ መሰላት ድዮም ንህዝቢ ኤርትራ መሰሉ ኣይትታሓለቑ ክብልዎም? ትርጉም ዘይብሉ ዓቕሊ ጽበት። ደናቑር ኮይኖም’ምበር ኣንጻር መሰሎም ኢዮም ዝቃለሱ ዘለው።”ስርዓት ህግደፍ ገበነኛ እንተዘይኮይኑ ድኣ ንዓድኹም ዘይትኸዱ” እንተ በልዎምስ እንታይ ምበሉ? ብዓይኒ ሓቂ’ኸ ዑመር ኣልበሽር ናይ ሱዳን ብሰብኣዊ ገበናት ክኽሰስ እንከሎ፡ ኢሳያስ ነጻ ክኸውን ይኽእል? ኣብ ሱዳን ዘለው ኣብያተ-ማእሰርቲ ካብ ኣብ ኤርትራ ዘለው ይበዝሑ? ገበን ኢሳያስ ካብ ናይ ኣልበሽር ይውሕድ? ሕቡራት ሃገራት ደንጉዮም ከማን። ሎምስ ንጹህ ደም ኤርትራውያን ሕጊ ክሪኦ ኣለዎ።

ካሊእ ነዞም ደናቑር ደገፍቲ ስርዓት ክሓቶም ዝደሊ፡ ጸላኢ ህዝቢ ኤርትራ መን’ዩ? ዝብል ኢዩ። ርግጸኛ ኢየ “ወያኔ ወይ ድማ ኣሜሪካ” ከምዝብሉ። እቲ ሓቂ ግን ክነግረኩም፡ ጸላኢ ህዝቢ ኤርትራ ስርዓት ህግደፍ ኢዩ። ህዝቢ ዝቐትልን ዝኣስርን ንስደት ዘሳጥሕን ስርዓት ወዲ ሃገር ይኹን  ባዕዲ ጸላኢ ኢዩ። ናይ ፖለቲካ ሀሁ ክንምህረኩም። ኢሳያስ ካብ ሳሕል ጀሚሩ ስጋብ ግዜ ናጽነት ሰብ እናበልዐ፡ ካብ መሪሕነት ከይተላቐቐ ይጐዓዝ ኣሎ። እዚ ግን ሃገራዊ ከብሎ  ኣይኽእልን። ሓቂ ክንዛረብ እንተኮይኑ ሃገራውነቱ ብተግባሩ ይኹን ብትውልዱ ደምሲስዎ ኢዩ።ኣነ’ኳ ስጋብ ሎሚ ብትውልዱ ከሲሰዮ  ኣይፈልጥን። ንሕና ምስ ኢትዮጵያውያን ብፍላይ   ከኣ ምስ ተጋሩ ተዋሊድና ኢና።ናይ ሓደ መራሒ ተግባር ግን ንሃገራውነት ወሳኒ ኢዩ።ዲክታተርነት ምስ ሃገርነት ዝሳማማዕ ኣይኮነን። ኣነ ከም ዝመስለኒ፡ በንጻሩ ዲክታተርነት ንሃገራውነት ዘፍርስ ኢዩ እብል።ስርዓት ህግደፍ ሃገራውያን ዝቐትልን ዝኣስርን ሃገራውነት ክህልዎ ኣይኽእልን።ብሓፈሽኡ ዲክታተራት ኣብ ዓለም ሃገራውነት ተጎልቢቦም ኢዮም ዝገዝኡ። “ንሕና ኢና ነጻነት ዘምጻእና ። ንሕና ኢና ላዕላውነት ሃገር እንሕሉ።” ይብሉ።

ጀነቭ! መስክሪ! ኣብ ዓለም ተገይሩ ዘይፈልጥ ኣንጻር ውጹዕ ህዝቢ ዝስለፉ፡ ደገፍቲ ሓደ ዲክታተራዊ ስርዓት ይመጹኺ ኣለው። ጀነቭ! ኣንጻር ኩሎም ጨቆንቲ መራሕቲ ህዝቢ ዓለም ዝዝተየላ ከተማ፡ ኣነስ ዝብሎ የብለየን ባዕልኺ ፍረዲ።

ክቡራት ብጾት ደለይቲ ፍትሒ፡ ጭቁን ህዝብኹም ኣብ ጐድንኹም ኣሎ። በጋጣሚ ናብቲ ኣብ መዓልቲ  ብኣማኢት፡ ኣብ ወርሒ ድማ ብኣሽሓት፡ ካብታ ዝፈትውዋ ገሃነም ዝኾነት ሃገሮም እናተስዱ ዝመጽሉ ናብቲ ኣብ ትግራይ ዝርከብ መዓስከራት ከይደ ነይረ። ካብቶም ዘዛረብክዎም ከምዚ ዝስዕብ መልእኽቲ ይሰድልኩም፡

“ግዜን ቦታን እንተ ዝፈቅድ ነይሩ  ምሳኻትኩም ኮይና ምተሰለፍና። ጀነቭ’ውን ኣይምኣኸለትናን። ኾይኑ ግን ብመንፈስ ምሳኹም ኣሎና ኣጆኹም በለልና” ኢሎሙኒ።

ዓወት ንቃልሲ ህዝቢ ኤርትራ

ውድቀት ንስርዓት ህግደፍ

ኣድሓኖም  ፍትዊ

19-06-2015

Comment: a.fitiwi1993@kpnmail.nl