እቲ ብ31 ጥቅምቲ 2017 ኣብ ኣስመራ ማእከል መዋፈሪ ተንኮል ስርዓት ህግደፍ ዝተኻየደ ተባዕ ህዝባዊ እምብይታ፡ ልቢ ደለይቲ ፍትሒ ዘበራበረንን ንጸላእቲ ህዝቢ ኤርትራ ድማ ራዕድን ምድንጋጽን ዝፈጠረ’ዩ ነይሩ። ውልቀ መላኺ ስርዓት ህግደፍ፡ ከምቲ ካብ ቆፉኡ ወጺኡ ብዘይ ሽም ዘዕገርግር ንህቢ፡ ካብ ልቢ ህዝቢ ኤርትራ ተሓግሒጉን ተፈንፊኑን ከምዘሎ ይፈልጥ’ኳ እንተኾነ፡ እቲ ተቃውሞ ከይሕይል፡ ሰራዊት ከይሕወሶን ናብ ካልእ ከባቢታት ኤርትራ ከይላባዕን ዓቢ ስግኣት ሓዲርዎ ነይሩ። ዝተፈላለዩ ምንጭታት ኣስመራ ከምዝሓበርዎ፡ ፈለማ ነቲ ተቃውሞ ንምቁጽጻር ፖሊስን ኣባላት ጸጥታን ኣብ ጎደናታት ኣስመራ ከምዝዋፈሩ’ኳ እንተተገብረ፡ ብሃንደበትነት ናይቲ ፍጻመ፡ ስርዓት ህግደፍ፡ እቲ ኩነታት ካብ ቁጽጸር ክይወጽእ፡ እሙናት፡ ፍሉይ ስልጠናን ሓልፋን ዝግበረሎም  ፍሉያት ሰራዊት ኣብ ከባቢ ግቢ፡ ኣህጉራዊ መዓርፎ ነፈርቲ ኣስመራ፡ ህንጻ ሚኒስትሪ ዜና ፎርቶን ትራክብን፡ ልዑል ተጠንቀቅን ምድላዋትን ከምዝነበረ ተፈሊጡ። እቲ ህዝባዊ ናዕቢ ናህሩ እንተቀጺሉ እሙናት ኣሃዱታት ስርዓት ህግደፍ፡ ነቲ ህዝባዊ ተቃውሞ ንምድቋስ ካብ ኣዘዝቶም መምርሒ ይጽበዩ ከምዝነበሩ እቲ ሓበሬታ ብተወሳኺ የረድእ። መላኺ ኢሳያስ ድማ ብህዝቢ ኤርትራ ዝተተፍአ ርስሓት ከምዝኾነ ኣዳዕዲዑ ስለዝፈልጥ፡ ሓዊ ኣባሪዑ በተን ኣብ ኣብ መዓርፎ ነፈርቲ ኣስመስራ፡ ዓዲ ሃሉን ካልእ ምስጢራዊ ቦታን ንምህዳም ድሉው ከምዝነበረ ንምግማቱ ኣየጸግምን። ኣብ እዋን’ቲ ኣይፋል ንዕምጸጻን ምልክን ዝተኻየደ ህዝባዊ ናዕቢ፡ ሰለፈኛታት ንምብታን ዕጡቋት ሰራዊትን ፖሊስን ንሰማይ ክትኩሱ ትእዛዝ ስለዝተዋህቦም ዝሞተ ወይ ዝቆሰለ ሰብ የለን፡ ዕጡቋት ሰራዊትን ፖሊስን ብረቶም ናብ ሰልፈኛታት ክትኩሶ መምርሒ ተዋሂብዎም’ኳ እንተነበረ ትእዛዝ ሓለፍቶም ነጺጎም ናብ ህዝቢ ኣይተኮሱን፡ መላኺ ኢሳያስ ካብ ቤተ መንግስቲ ብሄሊኮፕተር ሃዲሙ” ዝብሉ ንሓድሕዶ ዝዋቅዑ ሓበሬታታት ስለዝተናፈሱ ኣፍካ መሊእካ መደምደምታ ንምሃብ ኣጸጋሚ’ዩ። ይኹን እምበር እቲ ናይ ተማሃሮ ኣል ዲያእን ኣኽርያ ዘረጋገጾ ኣገዳሲ ሓቂ ግን ኣሎ። ስርዓት ህግደፍ፡ ኣብ ኤርትራ ዝኾነ ንመላኺ ስልጣኑ ዘስግኦ ውልቀ-ሰብ፡ ጉጅለ፡ ዕጡቅ፡ በርጌስ፡ ሰልፊ ይኹን ምንቅስቃስ እንተተላዒሉ፡ ብዘይንሕስያን ብዘይፍርድን ክቅንጽሎ፡ ክጭፍልቆን ክኣስሮን ድሕር ከምዘይብል፡ ሕሉፍ ጸሊም ታሪኻቱ የመስክሮ። ኣብ 1994፡ ኣብ ልዕሊ ሕሰሞም ፍታሕ ንምርካብ ስምዕታ ዘቅረቡ ውጉኣት ሓርነት ማይ ሓባርን በብእዋኑ ዶባት ክሰግሩ ዝፈተኑ ኤርትራውያን ዝፈጸሞ ቅንጸላን ማእሰርትን ሓደ ጭቡጥ ኣብነት’ዩ።

እቲ ብ31 ጥቅምቲ ዝተኻየደ ታሪኻዊ ህዝባዊ ናዕቢ፡ ንዓመታት መተንፈሲ ስኢኑ ተደጉሉ ዝጸንሐ ጸገምን ሕማምን እምበር ካብ ባዶ ዝተበገሰ ፍጻመ ኣይነበረን። ኣብ ኤርትራ፡ ሓሳብካ ብናጻ ምግላጽን ብሰላማዊ ሰልፊ ውጽዓኻ ከተስምዕን ብስርዓት ህግደፍ ኩልኩል ስለዝኾነ’ምበር፡ ኣብ መላእ ኤርትራ ዓሰርተታት ሰላማዊ ሰልፍታትን ተቃውሞን ምተኻየዱ ነይሮም። ህዝቢ ኤርትራ ኣብ መቁሕ ሰንሰለት ስርዓት ህግደፍ ሕሰም የሕልፍ ስለዘሎ፡ ሎሚ ወይ ጽባሕ ኣንጻር’ቲ ስርዓት  ህዝባዊ ሰላማዊ ሰልፊ ወይ ብረታዊ ጎንጺ ከምዝካየድ ርዱእ’ዩ። ኣብ ከምዚ ንምርግጋጽ መሰል ዝኽሰት ህዝባዊ ተቃውሞ፡ ሰራዊት ኤርትራ፡ ኣባላት ፖሊስን ጸጥታን፡ ቃንዞኦምን ተስፋኦምን ምስ ህዝቢ ኤርትራ ዝተጣበቀ ስለዝኾነ ብረቶም፡ ድሕነትን ህይወትን ህዝቢ ኤርትራ ንምሕላው ክኸውን ኣለዎ። ህዝቢ ኤርትራ፡ ከምቲ ኣብ እዋን ብረታዊ ቃልሲ ኣብ ተጋደልቲ ደቁ ዝነበሮ ልዑል እምነትን ኣኽብሮትን፡ ሎሚ’ውን ኣብ ሰራዊት ኤርትራ ዘለዎ እምነት ዓቢ ስለዝኾነ፡ ብረቱ ኣንጻር ጨቋኒ ስርዓት ህግደፍ ክቀንዕ እምበር፡ ንሓዉ፡ ንሓፍቱ፡ ንወላዲኡ፡ ንወላዲቱ መቅዘፊ ክኽወን ትጽቢት የብሉን። ትጽቢትን ተስፋን ህዝብና ኣብ ልዕሊ ሰራዊት ኤርትራ፡ ከምቲ ኣብ 1991፡ ተጋደልቲ ጸልማት ቀንጢጦም ብርሃን ምስወልዑ፡ ህዝቢ ዘስምዖ ዕልልታን ሓጎስን፡ ሎሚ’ውን እቲ ካብ ከርሱ ዝወጸ ውሉድ መኻፍልቲ ሕሰሙን ሓጎሱን እምበር ጓናን ጸላኢኡን ከምዘይኮነ ኣጸቢቁ ይፈልጥ’ዩ። ናይ 31 ትቅምቲ ኣብ ማእከል ኣሰመራን ኣህጉራዊ ትካላት ዝዕዘብዎ ቦታን ስለዝተኻየደ፡ ስርዓት ህግደፍ ክዓብጦ ኣይክእልን’ዩ። እቲ ናዕቢ ካብ ኣስመራ ወጻኢ ተፈጺሙ እንተዝኸውን፡ ስርዓት ህግደፍ ከምኣመሉ ክቀብሮን ኣሉታ ምሃበሉን ነይሩ።

ኣብዚ እዋን’ዚ፡ ኣብ ኤርትራ ልዕሊ ዝኾነ ክፋል ሕብረተሰብና ሓሲምዎ ዘሎ፡ ሰራዊት ኤርትራ’ዩ። ኣብ ትሕቲ “ዶብና ኣይተሓንጸጸን፡ መሬትና ብስርዓት ወያኑ ተጎቢጡ’ሎ” ዝብል ሸፈጥን መታለሊ ሜላን ስርዓት ህግደፍ፡ ብረት ዝዓጠቀ ኤርትራዊ ከይምርዖ፡ ከይወልድ፡ ደቁን ወለዱን ከይናቢ፡ ከይምሃር፡ ሰላማዊ ህይወቱ ከይመርሕን መጻኢ ሂወቱ ከየማዕዱን፡ ንዓመታት ብዘይ ብቁዕ ደሞዝ ኣብ በረኻ ከርተት ክብልን መሰሉን ወጽዓዑን ኣብ ዝሓተሉ ብዘይ ፍርዲ ክእሰርን ክቅጥቀጥን ልሙድ ኮይኑ’ሎ። እዞም ኣብ ጎድኒ መላኺ ኢሳያስን ውሑዳት ኮራኩሩን ተላሒጎም፡ ህዝቢ ኤርትራ ዘንብዑ፡ ንብረቱ ዝዘምቱ፡ መሰሉ ዝረግጹን ደሙ ዝመጽዩን ዘለዉ ስሱዓት፡ ኣብ ናይ ዜሮ ሰዓት ናብቲ ኣቀዲሞም ስድራቤቶምን ንብረቶምን ኣግዒዞሙሉ ዘለዉ ሃገር እንተ ብነፋሪት እንተ ብመርከብ ጠንጢኖሙኻ ከምዝሃድሙ ዘክር። እቲ ኣብ ጸገምካን ራህዋኻን ምሳኻ ዝተርፍ ህዝቢ ኤርትራ ጥራሕ’ዩ። ኣብ 1991፡ ተጋደልቲ ሽግ ናጽነት ሒዞም ኣብ ኣፍደገ ኣስመራ ደበኽ ምስበሉ፡ ላዕለዎት ኣዘዝቲ ሰራዊት ኢትዮጵያ፡ ሰበስልጣን መንግስትን ኣባላት ኢሰባን፡ ሰራዊቶም ኣብ መጋርያ ሓዊ ራሕሪሖም ነብሶምን ስድራቤቶምን ሒዞም ከምዝተጨለጡ ብዓሰርተታት ኣሽሓት ዝቁጸር ሰራዊት ኢትዮጵያ ብጽምእን ድኻምን ኣብ መስመር ኣስመራ ሱዳን ከምዝሃለቀን ግደ ምምራኽ ከምዝኾነን ብኣካል ዝተዓዘብካዮ ናይ ትማሊ ኣብነት’ዩ። መንግስቱ ሃይለማርያም፡ ኣዘዝቲ ካልኣይ ኣብዮታዊ ሰራዊትን መሻርኽቶምን፡ ነቲ ኣብ ስልጣን እንከለዉ ዝተጥቅሙሉ ሰራዊቶም ኣብ ሕሰሙን ስዕረቱን ቅንጣብ ድንጋጸ ኣየርኣዩን። መላኺ ኢሳያስ፡ ጀነራል ፍሊጶስ ወልደሃንስ፡ ተኽላይ ሃብተስላሴ፡ የማነ ገብረኣብ፡ ኣብርሃ ካሳ፡ ጋይም ተስፋሚካኤል፡ ሓድሽ ኤፍረም፡ ተኽለ ማንጁስ፡ ስምኦን ገብረድንግል፡ ሓጎስ ገብረሂወት፡ የማነ ገብረመስቀልን ካልኦትን’ውን፡ ህዝቢ ኤርትራ በሊሕ ሴፉ ምስመዘዘሎም ብዛዕባ ነብሶም እምበር ብዛዕባ ሰራዊት ኤርትራን ስድራቤቱን ክሓስቡ ኣይክእሉን’ዮም።

ህግደፍ፡ “ብግዳም ተወሪርና፡ መንግስቲ ክዓልዉ ተበጊሶም፡ መጥቃዕቲ ግብረሽበራ” ብዝብሉ ሓሶታት ኣታሊሉ ዓጢቅካዮ ዘለኻ ብረት ህዝብኻን ወገንካን ክትጭፍጭፈሉን ክትቀትለሉን ትእዛዝ ከይህበካ ክትጥንቀቅ ኣለካ። እቲ ህቦቡላ ብየማን ይምጻእ ብጸጋም ብዘየገድስ፡ ኤርትራ ንብረትን ህያብን ናይ ህሉዋትን ስዉኣትን እምበር፡ መዐንደሪ ዘይናታ፡ መጸይትን መጽፈዪት ተንኮላትን ሽርሒታን ክትከውን ከተፍቅድ የብልካን። እቶም ኣብ ፎቆዶ ሰናጭሮን ጎቦታትን ዝቀበርካዮም መዛኑኻን ደቂ ኣሃዱኻን፡ ዋልታ ህዝቢ ኤርትራ ክትከውን ሕድሪ ከምዘሰከሙኻ ክትዝንግዕ የብልካን። ይዕበ ይንኣስ፡ ብፍላጥ ብግርህና፡ ብስርዓት ህግደፍ ተኣዚዝካን ተደናጊርካን ኣንጻር ህዝቢ ኤርትራ እትወስዶ ናይ ቅትለትን ማእሰርትን ስጉምቲ፡ ጽባሕ ንጉሆ ዘጣዕሰካን ዘሕዝነካን ተግባር እምበር ዘኹርዓካ ታሪኽ ከምዘይኮነ ክትግንዘብ ኣለካ። ህዝቢ ኤርትራ ናይ ሓዋሩ ኩርዓትካን ናትካን’ዩ። ዝኸበርካ ሰራዊት ኤርትራ፡ ኣባላት ፖሊስን ጸጥታን፡ እቲ ኣብዚ እዋን’ዚ ኣብ ቅድሜኹም ተገቲሩ ዘሎ ወሳኒ መድረኽ፡ ክልተ ምርጫ’ዩ። ሓደ፡ ወገንኩምን ህዝብኹምን ካብ ኣፍ ምንጋጋ በላዒ ሰብ ንምድሓን ኣብ ጎድኒ ህዝብኹም ጠጠው ምባልን ነባሪ ታሪኽ ምፍጻምን፡ ወይ ድማ ምስቲ ቀታሊ ህዝብኹም ዝኾነ ስርዓት ህግደፍ ተሰሊፍኹም ዕድመ ስልጣኑ ንምንዋሕን መዓት ህዝብኹም ንኽቅጽልን ዕድል ምሃብ’ዩ። ስርዓት ህግደፍ ንዓኹም ሒዙ’ዩ ስልጣኑ ዝሕሉን ህዝቢ ኤርትራ ዘሳቂ ዘሎን። ብዘይ ብኣኹም ዓመታትን መዓልታትን ክሰርር ይትረፍ ንሰዓታት’ውን ትንፋስ ኣይምረኸበን። ስለዚ ሰራዊት ኤርትራ፡ ነባሪ ታሪኽ ስራሕ፡ ምስ ዝሓልፍን ተጠቂሙ ዝድርብየካን ስርዓት ህግደፍ ኣይትቆማጣዕ። ጽባሕ ዘኹርዓካ’ምበር ዘጣዕሰካ ብህዝብኻ ኣይወለድናን ዘብለካ፡ ንደቅኻን ደቂ ደቅኻን ዘሕፍር ገበን ክትፍጽም የብልካን።

ጽላል፡ ካብ ሕቡራት መንግስታት ኣመሪካ

Subscribe ASSENNA YouTube to get Radio Assenna shows on time: