ምዕራፍ 11፡ ካብ ተኽሊጥ ክሳብ ጸጸራት  

    ኣብ ግዜ ሰላም መንእሰያት ነቦታቶም ክቐብሩ ንቡር’ዩ። ውግእ ንሕግታት ናይ ባህሪ ብጐነጻዊ መልክዕ ስለ ዝቕይሮ ግን ኣቦታት ንደቆም ይቐብሩዎም።

                                         ሄሮዶቱስ       

ምስ ተኽሊጥ ዝተጋህደ ካልእ ፍሉይ ተርእዮ እንተ ነይሩ ናይ ክልተ ኣዕራብ ጕዳይ’ዩ። ኣብ እንዳ ወንጀል ዝተኣስሩ ኣዕራብ ከም ዘለዉ ገና ከይተኣሰርኩ ከለኹ ካብ ሓደ እሱር ነበር ብጻይ ሰሚዐ ነይረ። ኣብ ካሜራ ዓሰርተ ሓሙሽተ ምስ ኣተኹ’ውን ካሜራኦም ኣይፈለጥኩዎን’ምበር ህላዌኦምስ ኣረጋጊጸ ነይረ። ክልቲኦም ምስ በዓል ተኸስተ ምስ ተሓወሱና ድማ ብኣካል ክርእዮም ክኢለ። እቲ ሞሮካዊ፡ ዓረብ ምዃኑ ንዝኾነ ሰብ ዘጋጊ ኣይነበረን። መርዋን ግን ሶርያዊ’ኳ እንተኾነ መልክዑ ካብ ናብ ዓረብ ናብ ፈረንጂ ይቐርብ ነይሩ። ከም ሕብሪ ይኹን ከም መሸከል ሕዋስ ዘይብሉ ጻዕዳ’ዩ ዝመስል። ኣብ ባህርያት መጺእካ’ውን ኣብ መንጎ ክልቲኦም ናይ ሰማይን ምድርን ፍልልይ ተዓዚበ። እቲ ስሩዕ ዘይነበረ ደርግ ስኑ ብሽጋራ ኣብ ርእሲ ምዕታኹ፡ ሓንቲ ስኑ ሸራፍ ስለ ዝነበረት ክስሕቕ ከሎ ነቲ ግሩም መልክዑ ትጽይቖ ነይራ። እቲ ስሙ ዝረሳዕኩዎ ሞሮካዊ ሕብሩ ህስስ ኢሉ፡ ጸጕሩ ዛዕኰርኰር ዝበለን ጽዑቕን፡ ትም በሃላይን ክኸውን ከሎ፡ መርዋን ግን ልክዕ ከም ሓደ ወዲ ሃገር ምስ ኵሉ ሰብ ከዕልልን ክስሕቕን ይውዕል ነይሩ። ኣብ ርእስ’ዚ፡ ካርታ ናይ ምጽዋት ሕማም ስለ ዝነበሮ መሬት ክሳብ ዝወግሕ ፈፈው ክባሃል ይሓድር ነይሩ። ብሓጺሩ ጣጣ ዘይነበሮ ሰብ’ዩ። በንጻሩ፡ እቲ ሞሮካዊ ኣብ ስግዳንን ቁርኣን ምንባብን ተጸሚዱ ይውዕልን ይሓድርን ነይሩ። ክልቲኦም ጽቡቕ ምልከት ናይ ቋንቋ ፈረንሳ ክነብሮም ከሎ ብዙሕ ርክብ ግን ኣይነበሮምን።

እዞም ክልተ ኣዕራብ በተመሳሳሊጕዳይ ዝተኣስሩ ክኾኑ ከለዉ፡ ብዘይ ፍርዲ ኮፍ ዝበሉ’ዮም ነይሮም። መርዋን በቲ ፍሉይ ናይ ሻም ላህጃኡ፡ “ኣነን ብጾተይን ኣብ ንግዲ ዝተዋፈርና ሰባት ኴንና፡ ዓበይቲ መርቸደሳት ሒዝና ኣብ ምሉእ ሰሜን ኣፍሪቃ ንነግድ ኔርና። ኤርትራ ሓዳስ ሃገር ከም ዝኾነት ስለ ዝፈለጥና፡ ናብ ሱዳን ድሕሪ ምእታው ኣብ ከሰላ ናብ ዘሎ ቈንስል ኤርትራ ብምኻድ ቪዛ ሓቲትና። ንሱ ድማ ቪዛ ሂቡ ብዘይ ጸገም ኣፋንዩና። ኣብ ባረንቱ ምስ በጻሕና ግን ኣሲሮም ናብዚ ኣምጺኦምና፡” ክብል ኣዕሊሉኒ። መርዋን ካብ ናብ ሓደ ኣማኒ ምስልምና ናብ ሓደ ዕዋላ ክርስትያን ዝቐርብ ሰብ ስለ ዝነበረ፡ ኣባል ጅሃድ ኢልካ ክትጥርጥሮ ኣመና ዘጸግም ነይሩ። ብዛዕባ ስግዳን ፈጺሙ ኣይግድሶን ነይሩ ጥራይ ዘይኮነ፡ ኵሉ ዕላሉ ንሳዕስዒት፡ ንዳንኬራ፡ ንወሲብ፡ ንሙዚቃን ንኻልእ ስጋዊ ነገራትን ዝምልከት ብምንባሩ፡ ይትረፍ ኣብ ግብረ ሽበራ ወይ ኣብ ጥሩፍነት ክቋማጣዕ፡ ብዛዕባ ሓፈሻዊ ስነምግባር ይኹን ሃይማኖት ኣዕሊሉ ወይ ተገዲሱ ኣይፈልጥን ነይሩ። ስለዚ፡ ንዘረባኡ ክኣምኖ የጸግመኒ ነይሩ። ልክዕ ከም ግምተይ፡ ካብ ቤትማእሰርቲ ምስ ወጻእኩ፡ “ሓንቲ ጓልኣንስተይቲ እትርከቦም ኣርባዕተ ኣዕራብ፡ ኣብ ትሕቲ ባሕሪ መጽናዕቲ ንምክያድ፡ ምናልባት’ውን ሉል ባሕሪ ንምግፋፍ ብሓንቲ ጃልባ ናብ ማያት ኤርትራ ቀሪቦም። ኣብ ከምዚ ኵነታት ሓይሊ ባሕሪ ኤርትራ ብሓይሊ ናብ ባጽዕ ክኣትዉ ኣገዲዱዎም። ብዘይ ሕጊ ናብ ክሊ ማያት ኤርትራ ኣቲኹም ተባሂሎም ድማ ብዘይ ፍርዲ ዳርጋ ንልዕሊ ክልተ ዓመት ተኣሲሮም፡” ይብል።

መርዋን ክኣቱ ኸሎ ዘረከቦ ገንዘብ ስለ ዝነበሮ ናይ መነባብሮ ሽግር ነይሩዎ ክብሃል ኣይከኣልን። ኣብ ርእስ’ዚ ወሓለ ስለ ዝነበረ ካብ ደቂ ካሜራኡ ዝለመዶ ብፈትሊ ፒሮታት ናይ ምስላም ክእለት ነይሩዎ። ንመሕለፊ ግዜ ኢሉ ከም ዝጀመሮ’ዩ ዝዛረብ። ድሒሩ ግን ነቲ ጥበብ ካብቶም ዝመሃሩዎ ንላዕሊ ስለ ዝመለኾ ንሓንቲ ፒሮ ሰለስተ ብር እናሸጠ ከም ናይ ኣታዊ ምንጪ ይጥቀመሉ ነይሩ። እንተ ኾነ ድሕሪ ነዊሕ ኣብ ዓይኑ ማህሰይቲ ክገብረሉ ስለ ዝጀመረ ጠቕሊሉ ከቋርጾ ተገዲዱ። ንዓይ ግን ኣዝዩ ይፈትወኒ ስለ ዝነበረ ኣቋሪጹዎ ከሎ ንመዘከርታ ኢሉ ሓንቲ ብትግርኛ ስመይ ዝተጻሕፋ ፒሮ ኣሊሙለይ ነይሩ። ገብረብርሃን’ውን ንመርዋን ኣዝዩ ይፈትዎ ካብ ምንባሩ ዝተላዕለ፡ “መርዋን ሳሕቢ፡” እናበለ’ዩ ዝጽውዖ ነይሩ። ኩላትና ብግርህነቱ ንፈትዎ ስለ ዝነበርና ድማ ሳሕቲ ምሳና ነብልዖ ኔርና። ዓሳ ከም ዝፈቱ ምስ ፈለጥና ድማ ዓሳ ንበልዓሉ ኣብ ዝነበርና ግዜ ግድን ክነብልዖ ኣለና ብምባል፡ “ተዓል ያ መርዋን፡” ኢልና ቍንጭል ኣቢልና ንህቦ’ሞ ሓደ ዓቢ ነገር ከም ዝረኸበ ቈልዓ እናሰሓቐ ይበልዕ ነይሩ። ካብ ናይ ዓዱ ምግቢ ነዊሕ ተፈልዩ ብምንባሩ፡ ጥዑም ምግቢ ክረክብ ከሎ ንስድራኡ ስለ ዝዝክር ኣብ ፍሉይ ትዝታ ይሽመም ከም ዝነበረ ካብ ኵነታቱ ንርዳእ ኔርና።

መርዋን፡ ሳሕቲ እንተዘይኮይኑ ጭንቀት ኣይነበሮን። ክልተ ዓመት ምስ ኣሕለፈ ግን ምጽዋር ስኢኑዎ ዓቕሉ ከጽብብ ጀመረ። ሓደ ረፋድ ድማ ሃንደበት ጫጭ ኢሉ ከም ቈልዓ ምስ በኸየ ኩላትና ሰምቢድና፡ “ማለክ ያ መርዋን! ካላስ ኪፋያ ዓሌክ፡” እናበልና ብምጽንናዕ ክንእድቦ ከኣልና። ኣብ ሳልስቱ ናባይ ቅርብ ኢሉ፡ “ያ ፋኑስ፡ ምንፈድለክ ኣክትብሊ ጀዋብ፡” በለኒ። ኣነ ድማ ናብ ስድራኡ ዝለኣኽ ደብዳቤ ዝብል ዘሎ መሲሉኒ፡ “ደብዳቤ ደኣ ባዕልኻ ዘይትጽሕፎ፡” ክብል መለስኩሉ። “ትግርኛ ጽሒፈ ዘይክእል። ናብ’ዞም ምምሕዳር እየ’ኮ ክትጽሕፈለይ ደልየ፡” በለኒ እናሰሓቐ። ኣስዕብ ኣቢሉ፡ “መሓመድ ሓሰን ንስኻ ምስ ጸሓፍካሉ ኣብ ሳልስቱ ውጻእ ከም ዝተባህለ’ኮ ሰሚዐ’የ፡” ምስ በለ ከም ስርዓት ኣደንጊጹኒ። ሽዑሽዑ ከምቲ ዝደለዮ ኣገባብ ገይረ ሕጽር ዝበለት ደብዳቤ ጸሓፍኩሉ። እቲ ድሕሪኡ ዝሰዓበ ኵነታት ክሳብ ሕጂ’ዩ ዝገርመኒ።

ንጽባሒቱ መርዋን ናብ ቤትጽሕፈት ተጸውዐ። ብዙሕ ከይደንጐየ ምስ ተመልሰ፡ “እሂ እንታይ ኢሎምኻ?” በልኩዎ። “ወላሂ፡ ‘ንዓድኻ ክንሰደካ ሓሲብና ኣለና፡ ላኪን ኣብ ኤርትራ ናይ ሶርያ ኤምባሲ ስለ ዘየለ’ዩ እቲ ጸገም’ ኢሎምኒ። እዚ ላኪን እንታይ ይዓብሰለይ!” በለኒ ድርብ ስምዒት ብዝዓሰሎ መንፈስ። ኣነ ድማ፡ “ከምዚ ካብ በሉኻ ኣብ ውሽጢ ሰሙን ከም ትወጽእ ፍለጥ፡” በልኩዎ መታን ከጸናንዖ። “ደብዳቤኻ ከም ዝሰርሐትከ ግን ኣሚንካዶ?” በለኒ እናሰሓቐ። ካብ ሽዑ ንደሓር ኣይቀሰነን ኣብ ውጥረት ኣትዩ ጐቦ ልቡ ኾነ። ከም ቀደሙ ኣብ ክንዲ ዝጻወትን ዘዕልልን ዝን ክብል ጀሚሩ። ኣብ መበል ሓሙሻይ መዓልቲ ማዕጾ ገልጠም በለት’ሞ፡ “መርዋን ትጽዋዕ ኣለኻ፡” ምስ ተባህለ በተግ ኢሉ ናብ ማዕጾ ብምጕያይ ናብ ደገ ወጽአ። ካብ ዝገመትናዮ ንላዕሊ ምስ ደንጐየ ግን ናይ ደሓኑ ድዩ ብምባል ኣብ ድርብ ስምዒት ኣተና። ድሕሪ ፍርቂ ሰዓት ኣቢሉ፡ ማዕጾ ዳግማይ ገልጠም ምስ በለ እቶም ኣመለኛታት ናብ ማዕጾ ህዱድ በሉ። መርዋን እናሰሓቐ ክኣቱ ምስ ረኣኹዎ ሓጥያቱ ከም ዘብቅዐ ተጋህደለይ። ፍሽኽታ እናርኣየ ትኽ ኢሉ ናብ ዝነበርኩዎ ቦታ ብምምጻእ፡ “ያፋኑስ፡ ምሽ ኡልተለክ! ኣል ጀዋብ ነፈዐት!” እናበለ ሓቝፉ ሰዓመኒ። ዘረባኡ ብምቕጻል፡ “ተሓጐስ! ኣቕሑትካ ጠርንፍ ኢሎምኒ ኣለዉ። ንሳልስቲ ምስ ካልኣየይ ኣብ ጥቓ’ቲ ቤትጽሕፈት ነብስናን ክዳውንትና ክነጸራሪ ክንቅኒ ምዃንና ነጊሮምና ኣለዉ። ሕጂ ግዜ ስለ ዘየሎ ዘረባ ኣየንውሓልካን’የ። እዛ ኮቦርታ ክወጽእ ከለኹ በዞም ፖሊስ ክሰደልካ ምዃነይ ፍለጥ፡” ኢሉ ተፋነወኒ። ንነፍስወከፍ ኣባል ካሜራ እናተደፋነቐ ድሕሪ ምስዓም ድማ ሓንሳብን ንመጨረሽታን ተፈልየና። ነታ ኣዝያ ዓባይ ዝነበረት ላና ኮቦርታ ድማ ኣብ ሳልስቱ ብሓደ ያቆብ ዝብሃል ፖሊስ ሰዲዱለይ። መስኪናይ መርዋን ብዘይኮነ ጥርጣረ ንልዕሊ ክልተ ዓመት ኣብ ዘይፈልጦ ሃገር ተዳጕኑ ከርተት ድሕሪ ምባል ብሓይሊ ኣምላኽ ወጺኡ። እዚ እዩ’ምበኣር እቲ ውሃ ዘበለ ናይ ህግደፍ ማሕበራዊ ፍትሒ።

ናብቲ ሞሮካዊ ምስ እንምለስ፡ መእሰሪኡ ምስ ሓተትኩዎ ካብ ናይ መርዋን ብዙሕ ዘይፍለ ምስቲ ድሒረ ዝሰማዕኩዎ ሓበሬታ ዝመሳሰል ሓበሬታ ሂቡኒ። ንሱን ካልኦት ክልተ ሰባትን፡ ሳልሰይቶም ጓልኣንስተይቲ ክዛወሩ ናብ ኤርትራ ከም ዝኣተዉ፡ ኣብ መጨረሽታ ድማ ገና ኣስመራ ከይበጽሑ፡ እንተ ኣብ ተሰነይ እንተ ኣብ ባረንቱ ከም ዝተኣስሩ ይዛረብ። ካብዚ ወጻኢ ዝፍለጥ ነገር ስለ ዘየሎ፡ እዚ’ባ እቲ’ባ ክትብል ኣጸጋሚ’ዩ። ብዝኾነ፡ ኣብ ኤርትራ ናይ ሞሮኮ ኤምባሲ ስለ ዝነበረ፡ ንሱ ንመርዋን ብገለ ሰሙናት ቀዲሙዎ ከም ዝወጽአ ይፍለጥ። ንሓደ ወጻእተኛ ልዕሊ ክልተ ዓመት ኣሲርካ ክተብቅዕ ብዘይ ፍርዲ ውጻእ ኣይትብሎን ኢኻ። ስለዚ፡ እቶም ሰባት ምስ ሱዳን ብዝነበረና ጸገም ተኣሳሲሩ፡ ብሰንክ’ቲ ናይ ኦሳማ ቢን ላደንዶ ናይ ግብረ ሽበራዶ ዝብሃል ዝነበረ ኵነታት ብጥርጣረ ግዳያት ኮይኖም እብል። ዝተረኽቦም ነገር ስለ ዘይነበረ ድማ መንግስቲ ብናጻ ክለቆም ተገዲዱ ኣብ ዝብል መደምደምታ ንበጽሕ። ሓደ ሕጊ ዘይብሉ ወይ ኣብ ፍትሒ ዘይኣምን ስርዓት፡ “ኣእትዎ! እሰሮ!” ካብ ምባል ሓሊፉ፡ እንታይ’ዩ ኣጋጢሙ? ነቲ ጕዳይ ህድእ ኢልካ’ስኪ መርምሮ ዝብል ኣገባብ ኣይጥቀምን’ዩ።

እቲ ጕዕዞ ብኸምዚ እናቐጸለ ከሎ፡ ናይ ኢትዮጵያ ብር ተሪፉ ሃገራዊ ባጤራ ናቕፋ ክእወጅ’ዩ ስለ ዝተባህለ፡ ዘለኩም ገንዘብ ኣረክቡ ተባህለ። ገብረብርሃን ነተን ኣብ ውሽጢ ዓመትን ክልተ ወርሕን ዝተኣከባ ካብ ሽዱሽተ ሚእቲ ብር ዘይሓልፋ ገንዘበይ ምስ ረኣየ ኣመና ገሪሙዎ፡ “እዚአን ጥራይ’የን ገንዘብካ?” ክብል ተወከሰኒ። ሕቶኡ ገሪሙኒ፡ “ካብዚ ንላዕሊ’ሞ እንታይ ክገብረለይ’ዩ፡” በልኩዎ። ለካ ንሱ በዓል ስልጣን ነይሩ ኢሉ ስለ ዝሓሰበኒ፡ ከምቲ ንዓታቶም ካብ ብዙሕ ሰብ ዝመጽኦም፡ ካብ ብዙሓት ፈለጥቱ ብዙሕ ገንዘብ መጺኡዎ ይኸውን ኢሉ ስለ ዝገመተ’ዩ ከምኡ ኢሉ። ከም ሓቂ እቶም ነጋዶ ፈለጥቶም ብዙሓትን ርኹባትን ስለ ዝኾኑ፡ ቀዳም መጽአልዕሊ ሓሙሽተ ሚእቲ’ዩ ዝኣትወሎም ነይሩ። እቶም ዝሰዱ ሰባት ድማ ጐደሎ ሚእቲ ይሰዱ ኣይነበሩን። ስለዚ፡ ብር ክቕየር’ዩ ምስ ተባህለ በሽሓት ዝቝጸር ብር ተኣኪቡ ናብ ቤትጽሕፈት ተጓረተ። እቲ ዘገርም ናይ ዓሚ ዓሊ ጕዳይ ነይሩ። ዓሚ ዓሊ ምስ ተኽሊጥ’ዩ ተሓዊሱና። መጋባይ ስለ ዝነበረ ግን ከም ሰብ ኣይሓደሰናን። ቅይሕ ኢሉ፡ ነፍሱ ዘይኣሊ፡ ጽሙእ ሰብ ኮይኑ ኣብ ርእስ’ቲ ምንውሑ፡ ንዓመታት ድስቲ ተሰኪሙ ፈቐዶ ካሜራ ኰለል ስለ ዝበለ፡ ኣብ ዘይመዓልቱ ጐቢጡ ዳርጋ ቍጽሪ ሸውዓተ ተሰሪሑ ነይሩ።

ዓሚ ዓሊ፡ ንኹላተን ካሜራታት ኣብ መዓልቲ ሰለስተ ግዜ ስለ ዝበጽሐን ንብዙሓት ሰባት’ዩ ዝለኣኽ ነይሩ። ጸብሕን ሻህን ከመላልስ ምሉእ መዓልቲ ደገ ስለ ዝውዕል ድማ ናብ ካሜራና ንምድቃስ ጥራይ ናይ ኣጋ ምሸት ይመጽእ። ስለዚ ዳርጋ ምሳና ከም ዘይነበረ’ዩ ዝቝጸር። ዓሚ ዓሊ፡ መቝሽሽ እንተ ሂብካዮ ዝደለኻዮ ሓበሬታን መልእኽትን ካብን ናብን ዝደለኻዮ ካሜራ የባጻጽሓልካ። ካብዚ ዝተበገሰ ኣብ ነዊሕ ዓመታት ዘዋህለሎ ገንዘብ ብዙሕ ስለ ዝነበረ ነጸላ ተሸፊኑ ክቘጽሮ ምስ ተዓዘብኩ፡ “ዓሚ ዓሊኸ ካበይ ዝረኸቦ ገንዘብ’ዩ ዝቘጽር ዘሎ?” ክብል ምስ ሐተትኩ፡ “እንታይ ትዛረብ ኣለኻ? ምስኡ ዘሎ ገንዘብ መወዳእታ የብሉን፡” ክብል ተኸስተ ምስ ኣረጋገጸለይ ኣሚነ። ዓሚ ዓሊ ቅድሚ ረፈረንደም ክእሰር ከሎ፡ ኣብ እንዳ ወንጀል ከሎ ኣድሚጹ፡ ኣብኡ’ውን ወረቐት መንነት ወሲዱ። ይትረፍ ትግርኛ ክዛረብ ኣብ ትግረ’ውን ወታእታእ’ዩ ዝብል ነይሩ። ዝፈልጡዎ ሰባት ብሃውለከ ከም ዝተኣስረ’ዮም ዝሕብሩ።

ቅድሚ ናጽነት ኣብ ከባቢ ኣቝርደት ከም ለጅና ናይ ህግሓኤ እናሰርሐ ክነብር ድሕሪ ምጽናሕ፡ ድሕሪ ናጽነት ሓላፊ ሓለዋ ኣግራብ ኮይኑ ተመዚዙ። ኣብ ኣተሓሕዛኡ ኣዝዩ ተሪር ስለ ዝነበረ ግን ንደቂ ዓዱ፡ ይትረፍ ቀሸም ክኣርዩ ነዛ መወጽ’ውን ተንከስ ምባል ከሊኡዎም። ንሱ ጥራይ ዘይኮነ፡ “እከለ ከምዚ ገይሩ፡ እከለ ድማ ከምዚ ደጊሙ፡” እናበለ ዘረባ ብምብጽጻሕ’ውን ምብላዕ ምስታይ ነፊጉዎም። መሬት ቀውጢ ምስ ኮኖምን ምዒዶም ምስ ተመነዎምን ድማ ሓደ ነገር ክባላሓቱ ግድነት ኮይኑዎም። ኣብ መወዳእታ፡ “እዚ ሰብዚ ክእለየልና እንተኾይኑ፡ ‘ኣግራብ እሕሉ’ለኹ እናበለ ምስ እስላማዊ ጅሃድ ይራኸብ ኣሎ፡’ ኢልና ኣብ ህግደፍ ንኽሰሶ። ህግደፍ ከምዚ ዓይነት ሓሶት እንተ ሰሚዓ ተሃንዲዳ ከም እትቕበሎም ድሮ ኣጽኒዖሞ’ዮም። ብኸምዚ ድማ ሰብኣይ ብዘይኮነ ምስ ተወንጀለ ተኣሲሩ ናብ ኣቝርደት ካብኡ ድማ ናብ እንዳ ወንጀል ኣምሪሑ። ኣብቲ ቦታ ዝገደመ ሰብ ስለ ዝኾነ፡ ብእንዳ ወንጀል ዝሓለፈ እሱር ንዓሚ ዓሊ ዘይፈልጥ እሱር የሎን ክብሃል ይከኣል። ህግሓኤ ኣብ ካልእ መሰል ናይ እሱራት ዘይተገደሰ፡ ውጽኢት ረፈረንደም መታን ክደምቀሉ ግዲ ኾይኑ፡ ንኹላቶም እሱራት ከም ዘድምጹ ገይሩዎም’ዩ።

ብዝኾነ ገንዘብና ቀዪርና ምስ ወዳእና ነቲ ቀርማሕማሕ ዝብል ሓድሽ ናቕፋ፡ ከምዚ ሎሚ ናብ ተራ ወረቐት ከም ዘይቅየር፡ “ኣንታ እዝስ ዶላር እዩ’ባ ዝመስል፡” እናበልና ብተምሳጥ ኢና ተቐቢልናዮ። ኣብ ሳልስቱ ናይ የማነ ባርያ ሞት ምስ ሰማዕና ግን ሓጐስና ብኸቢድ ሓዘን ተተክአ። ንየማነ ብስነ ጥበባዊ ክእለቱን ኣብ ቃልሲ ዝነበሮ ተራን እንተ ዘይኮይኑ ብዛዕባ ባህርያቱ ዝፈልጦ ነገር ኣይነበረንን። ብኡንብኡ ብዛዕባ ታሪኽ ህይወቱ ዝገልጽ ጽሑፋት ክወጽእ ስለ ዝጀመረ ግን ብዛዕባ ለውሃቱን ኣብ ጭቁናት ዝነበሮ ሓልዮትን ተገዳስነትን ክፈልጥ ክኢለ። ጽንሕ ኢለ ቀቅድሚ ሞቱ ዘካየዶ ቃለመሕትት ብምንባብ ብዛዕባኡ ብዙሕ ፈሊጠ። ንየማነ ኣዝዩ ፍሉይ ዝገብሮ ግን ከምቶም ሓቀኛታት ስነጥበባውያን ብዛዕባ ውልቃዊ ጥቕሙ ዘይግደስ ምንባሩ’ዩ። ስለዚ፡ የማነ ንበዓልቲቤቱ፡ ደቁ፡ ወለዱን ፈተውቱን ጥራይ ዘይኮነ፡ ብዓቢኡ ንመላእ ህዝቢ ኤርትራ’ዩ ጠፊኡዎ። ከምኡ ስለ ዝኾነ ድማ ህዝቢ ኤርትራ ንመንግስቲ ዘሰምበደ ክብሪ ሂቡ ከም ዝቐበሮ ሰሚዐ። ክንዲ የማነ ባርያ ዝኣክል ስነጥበባዊ ዳግማይ ክፈሪ ባህገይ’ኳ እንተኾነ፡ እቲ ተኽእሎ ኣመና ጽቢብ ምዃኑ’የ ዝርዳእ። የማነ ባርያ ክትገልጾ ዘጸግም ናይ ስነጥበብ ተውህቦን ፍሉይ ብቕዓትን ዝነበሮ ፍሉይ ፍጥረት’ዩ ነይሩ። መንግስተ ሰማይ የዋርሶ ካብ ምባል ሓሊፈ ግን ክገብሮ ዝኽእል ነገር ኣይነበረን።

*          *          *