“መስከረም 18 መስክሪ”

 

መስከረም 18 ዕለት ብናይ ቀትሪ ጸልማት፤ ንፍትሒን ሕግን ብቕሉዕ ዝተረግጸሉ ዕለት፣ ኣብ ታሪኽ ህዝቢ ኤርትራ እከይ ክሕደት ዝተገብረትሉ ዕለት ኮይና ብብዙሓት ክትዝከር ካብ ትጅምሮ ሕጂስ 13 ዓምታ ኣኽቢራ። በቲ ሐደ ወገን ድማ ማዕረ ማዕረ መዕልቲ ተስፋን፣ ጽንዓትን ኮይና ሐዲሽ ምዕራፍ ናይ ሕቶ ኤርትራውያን ንፍትሕን ሕግን ዘቀልቀለት፣ ነቲ ነዊሕ ተዓቢሱ ዝነበረ ኣፍ ውጽዓት ዝኽፈተትን፣ ነቶም ኣገልግልትን ዕሱባት ዓመጸንትን ዘነደረት፣ ባርነቶም ዘቃለዐት መዓልቲ ኮይናም ምዝካራ ኣይተርፋን ኢዩ። ኩሉ ሓቂን ሓሶትን ብቕሉዕ ክትምዝግብ መስከረም 18 መስካሪ ታሪኽ ከይፈተት ወይ ተገዲዳ ከይኮነት፣ በቶም ኣብ በርኻ ብደም ሰብ ዓቢዶም ዝመጽኡ ዝተመርጸት ዕለት ኢያ።

በቲ ሓቂ መመዘኒ ክርአ እንተኾይኑ ግን፣ ቅድሚ መስከረም 18, 2001 ንኣስታት ሰላሳ ዓመት ኣበረኻታት ተሰኪሞሞ ዝኣተው ናይ ጸልማት ጉዕዞ ኣግሃደት እምበር ነቶም ገበነኛታት ሓዲስ ዘይልሙድ ባህርያት ዝተቐልቀለኡ ውይ ዝተጋህደሉ መዓልቲ ኣይነበረትን ወይ ኣይኮነትን። እንታይ ድኣ ነቲ ዕቡጥ ዝነበረ ብናይ ገድሊ ጊዜ ዘተኸተልናዮ ረሳሕ ዘይሕጋዊ መርገጽን፣ መስርሕን ተኸቲልካ፣ ንንጹሃን እንዳጽነትካን፣ ኣሕቀቅካን፣ ኣብ መሰልን ናጽነትን ዘይብሉ ቀጻሊ ናይ ተበለጽትን ስሱዓት ንስልጣን እንዳርወኻ ምጉዓዝ ዝመረጹ ሸፋቱ፣ ነቲ ናይ ሓሶት መኸወሊ መጋረጃኦም ዝቕንጠጥሉ ዕለት ኢያ።

ኣይፋልናን ገድልን ሃገርን፣ ህዝብን ጸላእን ፈላሊና፣ ብመንግስትን ብምስጥር ዝመሓደር ፈላሊና፣ ስልጣን ንዋንኡ ህዝቢ ኣረኪብና፣ ሕግን ፍትሕን ከመሓድር ግዚኡ ስለዝኣኸለ፥ ናይ ናትና ጥራይ ይጥዓመና ኢልና ንህዝቢ ጻማ ብሉጻት ደቁ መስዋእትን፣ ስንክልናን፣ ስደትን ዝድበሰሉን ዘስተማቕረሉ ውጽኢት ድኻሙ ዝካሓሰሉ እምበር ከም ባርያ ዝተሓዘሉ እዋኑ ኣይኮነን ዝበሉ ብኽሕደት ተኸሲሶም። ተኸሰቲ ዝበልዎ ግን፥ ንዓናም ናይ ቃልስናን ጻዕርናን ፍረ እንሪኤሉ ናይ ሓጎስ መዓልትታት እምበር ብውሽጥና ንሓዝነሉን ንቖስለሉን፣ ከም ህዝብና መሰልና ዝርገጸሉ ቃልሲ ናጽነት ክኸውን የብሉን ነይሩ።

እቲ ውልቀ መላኺ ስብ ምስ ጨፋፍሩ ወላ ነቲ ሓቂ ኪሕዶም፣ ነቶም ነቲ ዝተኸሰተ ግርጭው ብዘተን ብሕግን ንፍታሓዮ ዝበሉ ብልሙድ ጸለመ ናይ ሓሶት ኣመኻንዮም እንተኣሰሩን ኣሕቐቑን፣ ግና ካብ ልቢ ህዝብን ሕልናን ክድምስስዎ ዘይኽሉ ታሪኾም እንዳሐደረ ይኹላዕ አሎ እምበር ከም ሓመኹሽቲ ኣይቀሓመን። ሓቂ ከአ ኩሉ ግዜ ይቀጥን እምበር ብሓሶት ኣይሓቅቅ ኣይብተኽ።

መስከረም 18, 2001 ኤርትራ ሃገር እምበር ናይ ውልቀ ሰብን ኣጣቕዕቱን ሸፋቱ ንብረት ክትኸውን ኣይነፍቅድን ኢሎም ብመትከል ጠጠው ዝበሉን ተበጀውን ዕለት ወላ እንተኾነት ንግዚኡ፣ ጽባሕ ግን ብኻልእ ዓይኒ ናይ ታሪኽ ክትረአ ከላ፣ እዛ ዕለት እዚኣ መፈለምን መበገስን ሓርነት ኤርትራውያን መሰሎም ክረጋግጽ ምዕራፍ ገጽ ሐደ ዝተገንጸለላ መዓልቲ ተስፋን ራህዋን ምኻና፣ ካብ ጸልማት ናብ ብርሃንን፣ ሰላምን፣ ምዕባለ ጉዑዞ ዘቕንዓትሉ ዕለት ኮይና ክትዝከር፣ ኩሉና ደለይቲ ፍትሒ ኤርትራውያን ብዘይሽርሒን፣ ተንኮልን፣ በለጽን፣ ብቕንዕናን ብግብርን ኤርትራውያን ንስራሓላ ህዝቢ ክቀስን።

 

መተሓሳሰቢ፤  እዚ ዝስዕብ ጽሑፍ ካብ ኣምሕርኛ ዝተለቅሕኩዎ ኮይኑ፣ ናብ ትግርኛ ተርጉመ እቲ ዘለዎ መልእክትን ጥቕምን ከካፍለኩም ኢዩ ድለተይ።

ደራሲ፥ ሀዲስ አለማየሁ

ኢትዮጵያ እንታይ ዓይነት ኣመሓድራ የድሊያ?

ገጽ፥ 10 –11

ኣዲስ አበባ፥ ግንቦት 1966 ዓ.ም.

……. መንግስቲ ናይ ህዝቢ ድለት ሲዒቡ ክትግብርን ከተግብር ህዝቢ ባዕሉ ብድለቱ ዓይነት ዝምስርቶ ትካል ኢዩ እምበር ሱቕ ኢሉ ብኣልቦ (ብባዶ)፥ ዋንኡ ብዘይተፈልጠ ናይ ምስጢር ኢድ ኣብ ልዕሊ ህዝቢ ዝፍጠር ፍጡር ኣይኮነን። ብኻልእ ኣዘራርባ፥ ህዝቢ ናይ መንግስቲ ፈጣሪ፥ መንግስቲ ናይ ህዝቢ ፍጡር ኢዮም።

 

ስለዚ ኩልሳዕ ዝኸውን ወኪል ካብ ወካሊኡ ላዕሊ ክኸውን ከምዘይክእል፤ ወይ ከአ ፍጡር ንፈጣሪኡ ተኣዛዚ እምበር ኣዛዚ ክኸውን ኣይክእልን፣ መግንስቲ ንዝፈጠሮን ዝወከሎን ህዝቢ አገልጋሊን ጉዳይ ፈጻሚ ኢዩ እምበር ናይ ኢድ ወኒኑን ፍቓዱን ኣብ ህዝቢ ኣሰኪሙ ዘፍጽም ናይ ፈጣሪኡ ጎይታ ኣይኮነን። ነዚ መሰረት ገይርና እንተ ተብጊስና ብዛዕባ ኣመሓድራ ኮነ ብዛዕባ ህይወትን ናብራ ህዝብን ምምሕያሽ፥ ብዛዕባ ሃገር ምዕብልና፤ ከምኡ’ን ንህዝቢ ዝትንክፍ ጉዳይ ኩሉ ካብዝኾነ ንላዕሊ ናይ መጀመርያ መሰል ኮነ ሓላፊነት፥ ስልጣን’ውን ናይ ዋኑኡ ህዝቢ ኢዩ ናብ ዝብል መረዳእታ ንበጽሕ።

 

“ መንግስቲ ናይ ህዝቢ እምበር ህዝቢ ናይ መንግስቲ ዘይምኻኑ” ብንጹርን ዘየማትእን ብዘየጠራጥር ክእመነሉ አለዎ። እዚ ብህዝብን ብመንግስትን ዘሎ ርኽክብ ሡር መሠረት ወይ ከአ ዓንዲ ሕቖ ምኻኑ እንተ ተኣሚናሉ እቲ ካልእ ኩሉ ናቱ ዘርፉን ቅርንጫፉን ኢዩ።

 

“መስከረም 18 መስክሪ”

ማይ ንዓቐብ ክፈስስ

ጎቦ ደይቡ ክምለስ

ናቱን ዘይናቱን ክሓፍስ

ዝተሰርሐ ዝተነድቀ ክድምስስ

ስኣን ፈላጥ መሃንዲስ

ስኣን ቅኑዕ መንፈስ

ሃገር ህዝቢ ይበርስ

ዒዮ ምዕባለ ይፈርስ

ህግደፍ ዝመርሖ ይብስብስ

ክንዲ ንቅድሚት ንድሕሪት ክግስግስ።

 

ህግደፍ ብውሽጢ ጨቋኒ

ህግደፍ ብደገ ጸጋኒ

ኣሽከዓላል ፀዋታ ኣመንማኒ

ርእሲ ሰዓብቶም እምኒ

ክሓቱ ዘይክእሉ ይጥዓመኒ

መሰል ዘይብሎም ኣሕዛኒ

ይሰግዱ ንሃገር ዘዕኒ

የጣቕዑ ይስስዑ ብዘይእዝኒ

ዘይተራእየ ይርኡ ብዘይዓይኒ

ሓቂ ብሓሶት ብኣሉ ተኸዲኑ

ማይ ንዓቀብ ከፍስሱ ይውዕሉ

ሕጊ ፍትሒ ኣብዘይብሉ።

 

 

መስከረም 18 መስክሪ

ንኤርትራ ሃገር ክብሪ

ንጀጋኑ ስውኣት ሕድሪ

ታሪኾም ድለዪ ፈሓሪ

ብጸቶም ሕተቲ ብምድሪ

ዕላሎም ድለቶም ዘክሪ

መሓውር መግዛእቲ ክትሰብሪ

ንምዕባለ ቅሳነት ክተሳውሪ

ህዝቢ ክመሓደር ብፍቕሪ

ብሕጊ ብፍትሒ ኣኽበሪ።

 

መስከረም 18 ትማሊ

መብጽዓ ጀጋኑ ከይትጥለሚ

ይጥዓመኒ ብዝብሉ ንሎሚ

ህዝቢ ክሳቐ ኮይኑዎም ከዳሚ

ሓጥያቶም ክሓብኡ ናይ ገድሊ

ሃገር ህዝቢ የጽንቱ ብዕሊ።

 

ናይ ምስጢር ናይ ገበን መሳቱ

ህግደፍ ብውሽጢ ንህዝቢ የጽንቱ

ህግደፍ ብደገ ዝተቐብረ ይኹዑቱ

ህዝቢ ክበታተን ንሳቶም ክዕወቱ

ተቛወምቲ መሲሎም ብሓሶት ይማጎቱ

ዝተኣከበ ክዘርጉ ኣሽከዓላል ይጻወቱ

ብሓሶት ክጸድቁ ብጠጠዎም ዝሞቱ

ግፍዒ እንዳራኣዩ ሽዑ ዘይመከቱ

ተዓዚብናዮም ብጉራ ከህተውቱ።

 

መስከረም 18 መስክሪ

ንስኽም ከምኣታቶም ከይትዓውሪ

ከምቶም ብጾቶም ዝኸሓዱ ብምድሪ

ከምቶም ሃገሮም ዘዕንዉ ብቑጽሪ

ከምቶም ህዝቢ ዝገዝኡ ብበትሪ

ከምቶም ዝረገጹ ንሓደራ ክብሪ

መዝግብዮ ኩሉ ንግፍዒ ዘርዝሪ

ካብ ኮንኪ ጽባሕ ንታሪኽ መስካሪ

መስከረም 18 ብክብሪ ውጹዓት ክትዝከሪ።

 

ራህዋን ቅሳነትን ንውጹዕ ህዝብና

ውድቀትን ፍሽለትን ንገፋዕቲ ህዝብና

 

ሰለሞን ብርሃነ ሠንጋል

“ሕልና መስከረም 18, 2014”