ኣንደርስ በህሪንግ ብረቪክ ንመንግስቲ ኖርወይ ከሲሱ:: ንሱ ዘቕረቦ ክሲታት ምስ እሱራት ከይራኸብ ተኸልኪለ: ደብዳቤታተይ: ርክባት ተለፎን: በጻሕተይ ተሪር ምቁጽጻር ይግበረሎም: ኣብ ቀጽሪ ቤት ማእሰርቲ ተናፊሰ ናብ ክፍለይ ኣብ ዝምለሰሉ ክዳውንተይ ኣውጺኦም ይፍትሹኒ: ለይቲ ካብ ድቃሰይ የተንስኡኒ ዝብል ኢዩ::ብዘይካዚ ብረቪክ ዝወሃበኒ ቡን ዝሑል ኮይኑ መግቢ ኣብ ማይክሮወቭ ዝመውቕ ዕሹግ ኮይኑ ብምባል ጠሪዑ ነይሩ::

ኣንደርስ ብረቪክ መን ኢዩ?

ንሱ ኣብ ሓምለ 2011 ኣብ ኦስሎ ኣብ መንግስታዊ ህንጻ ቤት ጽሕፈት ቀዳማይ ሚኒስተር ነተጉቲ ብምጽዋድ 8 ሰባት ቀቲሉ: ኣብ ደሴት ኡቶያ ብምኻድ ድማ ኣብኡ ዝነበሩ መንእሰያት ሰልፊ ሰራሕተኛታት ኣብ ምዝንጋዕ ከለው ክዳን ፖሊስ ለቢሱ ብተመልከተለይ 69 መንእሰያት ቀቲሉ:: በዚ ክልቲኡ ግብረ ሽበራዊ መጥቃዕቲ ብዙሓት ኣካላቶም ጎዲሉ: ቢልዮናት ዶላር ዝግመት ንብረት ዓንዩ:: ኣብ ወለዲ ግዳያትን ኣብታ ሃገርን ከቢድ ስነኣእምሮኣዊ ሳዕቤን ኣውሪዱ::

ብረቪክ ኣብ ቁጽጽር ፖሊስ ምስ ወዓለ ኣብ ገጹ ዝንበብ ናይ ጣዕሳ ምልክት ኣይነበሮን:: ኖርወይ ብብዝሐ ባህላውን እስልምናን ተዓብሊላ ብዝብል ሕሉፍ የማንነት ዘንቀሎ ግብረ ሽበራ ከም ዝፈጸሞ ማዕከናት ዜና እታ ሃገር ሽዑ ገሊጸን::

ኣብ ነሓሰ 2012 ብዝወዓለ መጋባእያ ድማ እቲ ኣብ ኖርወይ ንዝለዓለ ገበነኛ ዝውሰን ናይ 21 ማእሰርቲ ተበይንዎ ሓሙሽተ ዓመት ተኣሲሩ::

ብረቪክ ኣብ ቤት ማእሰርቲ ፖለቲካዊ ስነፍልጠት ክመሃር ኣብ ዩኒቨርሲቲ ተመዝጊቡ: ብዛዕባ ዲሞክራሲ: ሰብኣዊ መሰልን ካልእን ይመሃር ኣሎ:: ኣብታ ሰለስተ ክፍሊ ዘለዋ ሸላ ድማ ተለቪንን ቪድዮ ዝርእየሉን መጻሕፍትን መጽሄታትን ዘንብበሉ: ኣካላቱ ዝወሳወሰሉ: ንጽህናኡ ዝሕልወሉ መሳለጥያታት ኣለዎ::

ኣብዚ ወርሒ እዚ ብረቪክ ንመንግስቲ መሰለይ ግሂሱ ብምባል ድሕሪ ምኽሳሱ ጉዳዩ ኣብ ቤት ፍርዲ ኦስሎ ንኣርባዕተ መዓልቲ ብጠበቓታትን ኣኽበርቲ ሕጊን ክትዕ ተኻይዱሉ:: ንሱ ናብቲ ቤት ፍርዲ ኣብ ዝቐረበሉ ምሉእ ልብሲን ክራቫታን ሓኒቑ ንዝረኣዮ ሰብ ቃልኪዳን ዝኣስር እምበር ብገበን እተኸሰ ኣይመስልን:: ብ20 ሚያዝያ ኣብ ዝወዓለ መጋባእያ ድማ ዳኛ ሀለን ስኩሉች ኩነታት ኣተሓሕዛ ብረቪክ(european human rights convention) ንስምምዕ ሰብኣዊ መሰል ኤውሮጳ ዓንቀጽ 3 ዝጥሕስ ኢዩ ብምባል ፈሪዳ:: ንሳ ዘቕረበቶ መርትዖ: ንውሓት ናይቲ ብጽምዋ ምእሳር(isolation): ናይ ይግባይ መሰሉ ምድራትን: ምስቲ ብረቪክ ኣብ ቤት ማእሰርቲ ዘርኣዮ ጠባይ ዘይሳነ ጽንኩር ኣተሓሕዛ ከም ዝነበረ ገሊጻ::

”ብዓይኒ ሕጊ ኣብ መንጎ ሚዛን ኣስጋእነቱን ንሱ ካብ እተኣስረሉ ዘርኣዮ ጠባያትን ከምዘይሳነን ተመጣጣኒ ኣተሓሕዛ ከም ዘይተገብረሉን ተመልኪትና” ኢላ:: ብዘይካዚ እቲ ማእሰርቲ ንስነኣእምሮኣዊ ጥዕና ብረቪክ ኣብ ግምት ኣየእተውን ብምባል ብጽሑፍ ኣብ ዘቕረበቶ ወሳኔ ሓቢራ:: ኣብ ቀጽሪ ቤት ማእሰርቲ ድሕሪ ምንፋሱ ክዳውንቱ ኣውጺኡ ክፍተሽን ቀጻሊ ምቁጽጻርን ብመንጽር ድሕነት ግቡእ ከምዘይኮነ ገሊጻ::ምስቲ ካልእ ጽንኩር ኣተሓሕዛ ብምዝማድ ድማ ብረቪክ ብትሑት ደረጃ(degrading) ከም እተታሕዘ ቤት ፍርዲ ገሊጹ::

ንደብዳቤ: ርክባት ተለፎንን በጻሕትን ብዝምልከት ግን መንግስቲ መሰል ብረቪክ ከም ዝሓለወን ካብ ክሲ ናጻ ከም ዝኾነን ቤት ፍርዲ ወሲኑ:: ድሕሪ እዚ ውሳነ ድማ ንሕጋዊ መስርሕ ዝወዓለ ኣስታት 40 ሽሕ ዶላር መንግስቲ ክሽፍኖ ተወሲኑ::

ኣብቲ መጋባእያ እተረኽቡ ሓካይምን ክኢላታት ስነኣእምሮን ኣብ ጽምዋ ምእሳሩ ንብረቪክ ዘስዓበሉ ኣካላውን ስነኣእምሮኣውን ጸገም ከምዘየልቦ መስኪሮም::

ንመንግስቲ ዝወከለ ጠበቓ ማርዮስ ኢምበርላንድ ብውሳነ እቲ ቤት ፍርዲ ከምእተገረመ ጠቒሱ እቲ ቤት ፍርዲ ኣብ ባይታ ዘሎን ሕግን ቅኑዕ ገምጋም ዘይምግባሩ ገሊጹ:: ብዛዕባ እቲ ውሳነ ድማ ይግባይ ከም ዝብል ገሊጹ: እንተኾነ ዝርዝር ሓበሬታ ኣይሃበን:: መራሒ ማሕበር ጠበቓታት ፍሮድ ሱላንድ ግን ነቲ ብኢምበርላንድ ዝቐረበ ነቐፌታ ብምንጻግ:” መንግስቲ ኩሉ ጊዜ ቅኑዕ ኢዩ ምባል ከምዘይክኣል ኣፍሊጡ:: ንሱ ዘረባ ኢምበርላንድ: ጠበቓታት መንግስቲ ንሕጋዊ ኣካላት ኣኽብሮት ከምዘይብሎም ዘምስል ኢዩ ክብል ወቒሱ:: ብድሕሪ እዚ ውሳነ ቤት ፍርዲ ኣብ ኣተሓሕዛ ብረቪክ ብሕጊ ክሳብ ዝውሰን ኣብ ቤትማእሰርቲ ለውጢ ከምዘይግበር ተፈሊጡ::

ኖርወጅያውያን ነዚ ድሕሪ ካልኣይ ኩናት ዓለም ዘሰቅቕ ግፍዒ ዝፈጸመ ሰብ እተዋህቦ ብይን ብዝተፈላለየ መንገዲ ገሊጾሞ:: ኩሎም ግን ንሰላምን ፍትሕን ዘለዎም ቅሩብነት ኣንጸባሪቖም::

ኣቦ መንበር ማሕበር መንእሰያት ሰልፊ ሰራሕተኛታት ዝነበረን ኣብ ደሴት ኡቶያ ነቲ ህልቂት ዝተዓዘበን ፐደርሸን ከብደይ ብጉስጢ ዝተሞኸድኩ ኮይኑ ተሰሚዑኒ ድሕሪ ምባል” እቶም ግዳያት መንእሰያት ምድሪ ናብ ገሃነም ተቐይራቶም ኢያ:: ኣብ ሕጊ ዝሰፈኖ ሃገር እንተላይ ንግብረ ሽበራውያን መሰረታዊ ሰብኣዊ መሰል ዝሕልው መንግስቲ ምውናነነይ ግን ሕጉስ ኢየ:: እንተኾነ እዚ ኩሉ ጉድኣት ዘውረደ ሰብ ተዓዊቱ ምባል ክርድኣኒ ኣይከኣለን” ኢሉ::

በዚ ኾይኑ በቲ ኣብ ሕጊ ቀተልትን ግብረ ሽበራውያንን እውን መሰሎም ተሓልዩ ብሰብኣዊ ኣተሓሕዛ ከም ዝእለዩ ተዓዚብና::

ነዛ ብቅዋም ካብ እትመሓደር ክልተ ሚእትን ክልተን ዓመት ዝገበረት ኖርወይ ምስታ ቅዋም እተቐብረላ ሃገር ኤርትራ ምንጽጻር ንብርሃንን ጸላምን ምንጽጻር ኢዩ:: እንተኾነ ነዚ ሕጋዊ መስርሕ ብምዕዛብ ነቶም ፖለቲካዊን: መንፈሳዊን እምነቶም ስለዝገለጹ ኣብ ጎደጉዲን ኮንተይነራትን ዝሓቁ ዘለው ኤርትራውያን ምዝካር ሕልና ዘይሰግሮ ኢዩ::

መርትዖ ብዘይብሉ ክሲ: ንፋስ ኣዱንያ ተሓሪሞም:ንክነብሩ ዘድልዮም ማይን መግብን ክንክን ጥዕናን ተነፊግዎም ዝነብሩ ዘለው ኤርትራውያን ንጉዳይ ብረቪክ እንተዝሰምዑስ እንታይ ኮን ምበሉ?

ደጎል ድራር