ህግደፍን ሲ.ኣይ.ኤን
ነገር ለውጥን ዓቀላላዕን ዘምጽኦ እንድዩ፡ እዚ መዕለበጢ ግዜ ከይወሓጠና ኣይተረፈን።። ሰሚዕኩሞ ከምእትኾኑ ሎሚ ቅነ ኣብ ኣስመራ ናይ ይምሰል ማእሰርቲ ናይ ገለገለ ኣብዛ ከተማና ኮይኖም መናገፊ ህይወት ናይ ኣብ ሲና ዝተታሕዙ ኤርትራውያን ገንዘብ ክቕበሉ ዝጸንሑ ካድረታት
ነገር ለውጥን ዓቀላላዕን ዘምጽኦ እንድዩ፡ እዚ መዕለበጢ ግዜ ከይወሓጠና ኣይተረፈን።። ሰሚዕኩሞ ከምእትኾኑ ሎሚ ቅነ ኣብ ኣስመራ ናይ ይምሰል ማእሰርቲ ናይ ገለገለ ኣብዛ ከተማና ኮይኖም መናገፊ ህይወት ናይ ኣብ ሲና ዝተታሕዙ ኤርትራውያን ገንዘብ ክቕበሉ ዝጸንሑ ካድረታት ህግደፍ ከምእተኻየደ፡፡ ብፍላይ ከኣ ኣተሓሕዛ ናይቲ ጉዳይን መግለጺ መንግስትናን ኣስደሚምና ኢዩ ቀንዩ። ኣጋጣሚ ኮይኑ’ውን በተን ዝተራእያ ማሽነሪ ልቡ ዝተሰፈጠ ዓርክና ምሒር ተተስፍዩ ንመንግስቱ ዕድመን ጥዕናን ክምነ እንከሎ፡ ዘረባኡ ቅጭ ዘምጽኣሉ ብጻይና ድማ ገጹ ጠውዩ ክታረኾ ጀመረ።ተራ ኩባንያ ብእትገብሮ “ ኣብ ልምዓት ኢና ዘለና“ ዝብል ፕረፖጋንዳ ተደሪኹ ክንድኡ ካብተደበሰ፡ ነታ “ወርቂ“ ትበሃል’ውን ከይጠቕሰሉ ኢሉ ኢዩ። ብጠመትኡ ሃብቲ ህግደፍ ብሓቂ ሃብቲ ህዝቢ ኤርትራ ከምዘይምዃኑ ከእምን ኣይጽገምን። እቲ ሰልፊ ብእገሪ ተኽሉ ነቲ ሽዑ ዝቖመ ስማዊ መንግስቲ ዕዳን ዕንዲዳን ምግባሩ ከምሓደ ጭብጢ ኢዩ ዘቕርቦ። ኣብ ግዜ ምንስሓብ ዳግማይ ዂናት፡ዶላራት ዝዓቀበት ኮንተይነር ህግደፍ፡ ካብ ቁጽጽር ሚኒስትሪ ፋይናንስ ከምእተሰወረት’ውን ይጠቅስ። እምበርከ፡ብዓንተቦኡ’ውን እኾ ስልጣኑ ተጠቒሙ ገንዘብ ህዝቢ ዝመንዝዐ ዓመጸኛ ንብረቱ ንዋያ ክጠፍእ እንተዘይኮይኑ ካብ መዓስ ናብ ዋናታቱ ተመሊሱ ይፈልጥ? ዝኾነ ኮይኑ ክሳብ ተቖራሚምና እንጠፍእ ኣየሰኣእነና ’ምበር ዓርከይ ሰመረ ምስ ሕልናኡ ኣብ ዝታረኸሉ እዋን ናባና ስለዝጎይ ኣይጽምወናን ኢዩ። ሎሚ ሎሚ’ዃ መጸይቲ እዝኒ በዚሖም እምበር ሻቕሎት ምስዘጋጥም ተተሓሒዝና ናብ ቦታ መዘናገዒ ኢና ንጓየ። ዓርከይ ድማ ብፍላይ ንነብሱ ገለ ምስ ነሰዓ ጥዑም ኢዩ!! ሽዑ ሓሓቑ ኢዩ ቦሎኽ ቦሎኽ ዘብሎ ከይንፍዳሕ ድኣ እምበር ጣውላ እናሃረመ “ጎብየ“!! ክብል እንተጀሚሩ ወለላ ምሸት ኢያ። ብሕሹኽታ ይነግረኩም እንተኣልየ ጎብየ ሳጓ መራሒና ኢና እንጥቀመላ። ጎብየ እንተነኺሱ ምሕረት ኣይፈልጥን ኢዩ!!በሉ ኣብዛ ቀዳም ምሸት ኣደሳሳቕ ጣውላ ከይተጀመረ ንብጾተይ ምስ ዕላል እገዳን ጠንቅታቱን ሓዲገዮም ንድሕሪት ነፈጽኩልኩም።
ዘይትርስዓኒ ቢራ ወይዘሮ ሜሎቲ ደስኪሉ ቀንዩ ከተማ ምስተዛወረ፡ ሃንቅሃንቓ ጌርናዮ ከየድለወና ከኣ ክድስክል ስለዝኾነ ብድሎ ጣውላና ከበብናያ’ሞ ንሱ ባራኽ መኣዲ እናመሰለ ቀዲምና ምዑግ ምዑግ ኣቢሉ ምስጎስዐ፡ ንእለቱ ላዕላይ ከንፈሩ ከንቀጥቅጥ ጀመረ። ድፍረት ደሪቡ ዋልታኡ ንኩሉ ዝምክት ዂናቱ ድማ ዘይስሕት ኣብ ዝተሰምዖ ህሞት ኣብ ውሽጡ ካብ ዝኽዘኖ እጓልያ ዱልዱል ዕላላት ፈተወልና። “ . . . እምበርከ፡ ህግደፍ ምዃን ዘየሕፍር እንተኾይኑ፡ ሲ.ኣይ.ኤ. ምዃን ሲ እንታይ ነውሪ ኣለዎ ድዩ“? ክብል ከኣ ክንዲ ጎቦ ግድል ቀረበልና። እምበር ማይ ኣብ ዝሰትየሉ እዋን’ዃ ኩሉ ዝቓወም ልኡኽ ኣመሪካን መጋበርያታታን ኢዩ ዝጥምቖ። ከምገዲምን ምኩርን ድማ ንድሕረ-ባይታና ዝድህስስ ፖለቲካዊ ትንታነ ኣጻወተና። መረጋገጺ እንተኣሎ ኣይትሕተቱ። ከምቲ ሓደ ተዋዛይ ብጻ ይና ዝበሎ ብሁል ኢና ክንብለኩም። ከምቲ ናታ ከይረኣየት“ መን ነይሩ? መን ተዛሪቡ? ኣበይ ተፈጺሙ?. . .፡ እናበለት እተውሕዞ ሕቶታት፡ ጥረነገር ቲቪ ኤረይ ከይትገብሩና ሓደራኹም።
ብዙሕ እዋን እዝኒ ንዋናኣ ኣብዲ እያ፡፡ ድሓር ከኣ ነቲ ካልእ ዘስምዕ ኩነት’ውን ኣይነበረን እሞ ክንሰምዕ ኣይደለናን እምበር ብዛዕባና ዝተዘርበስ ኣይወሓደን። እቲ መሰረቱስ ከይርሕቀና፡ ካብቲ ናይ 1973 ናይቲ ግዜ ኢሰይያስ ኣፍወርቂ ቃኘው ምእታው’ዃ ክንደይ ኣዛሪቡ ነበረ። ድሕሪ ነጻነት ኣብ ኣዲስ ኣበባ ዝተገብረ ቅትለት ናይቲ ነቲ ጉዳይ ዝፈልጥ ኤርትራዊ ዜጋ ሓደ መርትዖ ተቖጺሩ ተዘሪብሉ ኢዩ። ውልዶ ፕረሲደንትና ቀዳማይ እግሩ ኣመሪካ ኣብ ዝረገጸሉ ግዜ፡ ነታ ሃገር ኮነ ብዓለማ’ውን ጸሊም ኮቦርታ ከዲንዋ ብምምጽኡ ወሃ ተባሂልሉ ነይሩ። ሽዑ መስኪን ተጸባይ ፍትሒ ሃገረ-ሰላም ከምዝጨበጠ መጠን ነቲ ዳሕራይ ዝተራእየ ሽግር ከመይ ክትንትኖ ። ገለ ውሑዳት ግና “ እዛ ብርኩታ እምኒ ኣላታ“ ከምዝበሃል ነቲ መግለጺ ዝጠርጠርዎ ነይሮም’ም። ሽዑ ዘይተወድአ ጸብጻብ ተልእኾ ቀዳማይ ምዕራፍ ድሓር ብምኽንያት ሕማም ርእሲ ኣብ እስራኤል ከምዝተዛዘመ ተተንቲኑ ከምዝነበረ’ውን ንዝክሮ ኢና። ነቲ ጉዳይ ተገዲሰን ካብ ዝተኸታተልኦ ገሊአን ሃገራት ኣዕራብ ከኣ ካብ ቀጻሊ ስግኣትን ነቐፌታን ኣየቛረጻን። ንሳተን መቸም ብዓንተቦአን’ውን ኣይቀሰናን። ኣብ መንጎ ያሲር ዓራፋትን ፕረሲደንት ኢሰይያስን ዝነበረ ምትህልላኽ ንርእሱ ጠንቁ ምውንጅጃል ኣገልግሎት ንስለያዊ ስራሓት ኣመሪካ ከምዝኾነ ተናፊሱ እዩ። ከምኡ ድማ እቲ ምብራቓዊ ዓለም ኣንፈትና ኣይተበርሆን። ዋላዃ ንዐዐን ንምምሳል ኩሉ እንተተባህለ ፖለቲካ ኤርትራ ሓደ መዓልቲ ናብ ለኣኺቱ ከምዝሕቆፍ ኣይጠፍአንን። ኮይኑ ከኣ ሰውራ ኤርትራ ብፍላይ ህ.ግምባር ኣይ ካብ ምብራቕ ኣይ ካብ ምዕራብ ዘኽተመን ክወስዶ ዘይነበሮ እዋን ቃልሲ ከኣ ወሰደን። በቲ ግዜ’ቲ ብዛዕባ’ቲ ሰንፈላል ዝፈጠረ ኩነት ብጭቡጥ’ዃ እንተዘይተተንተነ፡ ኣብ ውሽጢ ውድብ ክቀላቐል ዝተራእየ “ ንሕና መን ኢና“ ንዝብል ሕቶ ብዱብዱቡ እናተኾነነ ክድቆስ ዓመታት ኣቑጺሩ። ሕሉፍ ሓሊፉ ዝና ገሊኦም ጥርዚ ንክበጽሕ ገለ ድኽመት ውልቀ ሰባት ተጋደልትና ከም ዓለማዊ ፖለቲካ ተማሂርናዮ።
1994 ኣብ ሳልሳይ ውድባዊ ጉባኤ፡ ልክዕ ምስ ኣዋጅ ፍርሰት ናይታ ስውርቲ ሰልፍን ምቓም ህግደፍን ነገር ኣፍ ኣውጺኡ። ነዛ ሓዳስ ሰልፊ ድማ ብውሽጥን ብግዳምን ተቓውሞ ክገጥማ ጀመረ፡፡ ግዳይ ናይቲ ስዉር ልኡኽ ከይኮና ዝሰግኣ ሃገራት ኣዕራብን ኩለን ናይ ከባቢ ሃገራትን ድማ ኣብ ስግኣት ወደቓ። እንተኾነስ እቲ ኣውራ ጽምዶ ህግደፍሲ ህዝቢ እርትራ ብቐንዱ ኢዩ ዝነበረ። ብሓቂ ድማ እቲ ብታነ ሃገር ዕላማኡ ተገላጺ ኣይነበረን። ብኣፍ ገለ ወጆሃላይ መሰልቲ ላዕለዎት መራሕቲ ከምዝተዓዘብናዮ ከኣ ሽዱሽተ ሚሊዮን ዝኣክል ናይ ጎረቤት ሰራዊት ኣሚኖ ም ነቲ ዓወትን ዝናን ዝዓተረ ህዝባዊ ሰራዊትና “ነበረ ያ ነበረ“ ከምዝከውን ረፍተትዎ። ከምኡ ከኣ ኩሉ’ቲ ናጽነት ክዉን ዝገበረ ህዝብን ተጋዳላይን ከምዝብተን ኮይኑ። ስለዚ ህግደፍ ብጋናኡ ድኽምቲ ኤርትራ ክርኢ ዝተመነየ መንቀኛ ኢዩ። ንምንታይ ኢዩ ህግደፍ ብዋጋ ኤርትራውያን ውልቀ ዕምርን ዝናን ተመንዩ?
ዝኾነት ሃገር ከኣለቶ ኣይከኣለቶ ረብሓኣ ከምእተቐድም፡ ኣመሪካ ድማ ምስ ሓደስቲ መራሕቲ ሓዳሽ ርክብ ንምድልዳል ተሸባሸበት። እንተኾነስ መዓስ ድኣ ሓድሽ ኮይኑ? እቲ ጭርጭር ንቕድሚት ክገሃድ ተገድፈ። ህግደፍ ከኣ ሽዑስ ሰሊጥዋ ነይሩ። ምኽንያቱ፡ ምኽንያት ዕንወት ሰራዊታ ንዓለማዊ ልቓሕ ባጤራ ከምዘየፍቅድ፡ብተወሳኺ ብዝሕን ዓይነትን ሰራዊት ኤርትራ ንጎረባብቲ ስግኣት ከምዝፈጠረ ኢዩ ተመኽንዩ። ስለዚ ኣብ ተጋሩን ኣመሪካን ዝተኣማመነት ህገደፍ እጅገኣ ሰብሲባ ኣብ ብርሰት ሰራዊታ ከተዝበጥብጥ ተራእየት። ዝተላእከቶ እንተፈጺማ ከኣ ካብ ኣመሪካ ካልእ ዝዓበየ ዝተኣትወላ መብጽዓ ከምዝነበረ’ውን ይውረ። ፖለቲካዊ መብጽዓ !! ኢትዮጵያውያን ከይተረፉ ስምዒቱ መዝሚዞም “ንክልቲአን ኣሕቢርካ ግዝኣየን እንተዝብሉኻስ እንታይ ምበልካ“? ክብሉ ኣባጨዉሉ።
ኣመሪካ ኣብዚ ዞባና እንታይ ኢያ ደልያ ንዝፈልጥ እቲ ኣሰላልፋ ሓይልታት ኣይተሰወሮን። ጥበብ ኣመሪካ ለካ ብስዉር ንህግደፍን ኢህወደግን ከከምብልጫኦምን ዘድምዕሉ ከባብን ኣዋፊራተን ኢያ። ክልቲኦም ፍቑራትን ሓደስትን መራሕቲ ከኣ ንኣመሪካ ተጸጊዖም ክሳብ ንሳ ዘፍቀደቶ መጠን ክተዓባለሉ ተዋፈሩ። ደጊመ ዝብሎ ፖለቲካ ሳሕለ-ደደቢት ናይ ዋዛ ተቐላዒ ኣይነበረን። ንዕዑ ዘይምፍላጥ ከኣ ክንደይ ዓሻ የቑጽር!! ኮይኑ’ውን ክልቲኦም መንግስታት ብተመሳሳሊ ግዜን ምኽንያትን ንናይ ውሽጢ ተቓወምቶም ምስ ኣጽረዩ ነቲ ብሃንደበት ዝመጸ ዝመስል ዂናት ጀመሩ። ስለምንታይ ኢዩ ህግደፍ ዂናት ፈትዩ ከባቢኡ ክህውኽ ዝመረጸ? ኢልኩም ኣይትሸገሩ። ንሱ’ሞ ዝተጎልበበ እንተተጎልበበ ሓቅነቱ ከምጸሓይ ቀትሪ ደሚቑ ኢዩ። በቲ ሓደ ኣስመራ ርእሲ ከተማኡ ገይሩ ብመልክዕ ሓድሽ መግዛእቲ ንኩለን ኣሒቢሩ ክገዝእ ንዝነበረ ጥሙሓቱ ከተግብር ብሞሳ ምእዙዝነቱ ጥራይ ከምዝበጽሖ ኣጸቢቑ ስለ ዝፈልጥ ኢዩ። ኣመሪካ ድማ ነቲ ኣብ ቀርኒ ኣፍሪቃ ዝተተኽለ “ሓያል ክርስትያናዊ መንግስታት“ ዝብል ስግኣታት ሃገራት ኣዕራብ ከምዝሃድእ ንምግባር ዂናት ከፊታ ክልቲኦም ልኡኻታ ሰወረቶም። ፍጹም ዓብላልነት ሓደ ወገን ንከይርአ ድማ ብናይዂናት ተርሞሜተር ሓለወቶ። እዚ ስዉር ፍጻመታት’ዚ ኣብውሽጢ ህዝብታት ክልቲአን ሃገራት ናዕብታት ፈጠረ። ብወገን ኢትዮጵያ ብሰንኪ መለስ ክዕወቱ ከምዘይከኣሉ ክገልጹ እንከለዉ፡ ብወገን ኤርትራ ድማ ብሰንኪ’ቲ ጎይታን ልኡኽን ክንሱ፡ ብጉጅለ መጸባበቕቲ ብዝንዛሕ ዕምብረ፡ ድኽመት ገለ ናይ ዂናት መራሕትን ጉጅለ ኮረይትን ተባሂሉ ተገለጸን ሰበብ ማእሰርቲ ኮነን። ገለ ትእዛዝ ከይተቐበሉ ሃገራውነቶም ዘመስከሩ ውፉያት መራሕቲ ከኣ ንይምሰል ንግዚኡ መዓርግን ዝናን ኣርእዩ ከብቅዕ ጸኒሑ ኣደስኪሉ ምስ ድስቲ ኩስኩስቲ መዲብዎም ንብለኩም። እቲ ዂናት ስለምንታይ መጺኡ? ንምንታይ ከ ከነንሳሕብ ተመዲቡ ነይሩ? ስለምንታይከ ንሰላም ዋጋ ዘይከፈልና? . . .፡ ተባሂሉ ዝተባልሐ ሕቶ ግን ኣይዓረፈን። ንሱ ግን ከምቲ ዝብሎ ንህዝቢ ኤርትራ ብሓቂ ኢዩ ፈሊጥዎ። ነቲ ህዝቢ ብኸመይ ከምዝጠርነፎ ስለዝፈልጥ ከመይ ከምዝብትኖ’ውን ኣይጠፍኦን፡፡ብኣፍ ገለ ግሩሃት ሰብ ጽሩራታት ግይሩ ነቲ ኤርትራዊ ናይ ምብታን ስዉር ዕላማኡ ብኣሽሙር “ወያነ ድኣ ክንእክባ ዘየጸገመናስ ክንብትና እንታይ የጸግም“ ክብል ኣባጨወ፡፡ ንዂናት ኮነ ልምዓታዊ ተመኩሮ ዓለም ልዕሊ ህዝቢ ኤርትራ ዝፈልጦ ስለዘይለ በቲ ኣድላይነት ዘይነበሮ ዂናት ዘይተሰከፈ ኣይነበረን። ጉዕዞ ቻይናን ቬትናምን ከም ኣብነት እንተወሰድና ክልቲአን ኣብቲ ስግር ደምበ እናሃለዋ ምስ ኣመሪካ ዘለወን ሽርክነት ማንም ዝፈልጦ ኢዩ። ቬትናም እታ ብዓረር ኣመሪካ ዝመሮቐት ሃገር ክንሳ ድሕሪ ዓወታ ግን ድርቅምቃም ኣዕጽምቲ ወተሃደራት ኣመሪካ ቀንዲ መስሕብ ቱሪዝም ህዝቢ ኣመሪካ ኮይኑ እናተራኣየ ናህና ድኣ እንታዩ ኢዩ ጸገምና?እምበርከ ምዕባለ፡ ህንጸት እናኣማዕደኻዶ ዅናት ይግበር ኢዩ? መራሒና እንታይ ዓዚምዎ?. . . ። እዝን ካልእ ብዙሕ ብዙሕ ጉዳያትን ተላዕለ። ለካ “መራሒና ኣብ ውሽጢ ዂናት ጥራይ ኢዩ ተሓቢኡ ክነብር ዝኽእል“ ኢሎም ንዝትንትኑ ብገበን እናወንጀልካ ምቕፋድ ኮነ። ነቲ ብስም እስልምናን ዓረባውነትን ኪኖ ሰብ ጉዳይ ንዝፈሰሰ ድሩቕ ንብዓት መራሕቲ ህግደፍ ዝኹንን ብውሽጢ ካብ ላዕለዎት መራሕቲ ተደናገጽቲ ስለዝረኸበ ብብዙሕ ሽርሕታት ምውጋኖም ኣይተጸገመን። ብሓጺሩ ኩሉ ኒሕ ዘለዎ በዓል ሞያ፡ ፖለቲከኛ፡ ጥበበኛ ኮታ ኩሉ ተሓመለ። ብሓፈሻኡ ኣብ ውሽጢ’ቲ ዂናት ካብ እተሓቖፉ ጉዳያት ከምእኒ ጉዳይ ሶማል፡ ናይ ከባቢና ስርዓታትን ፡ ዓለማውያን ትካላት፡ዓለማዊ ማሕበረ-ቁጠባዊ ኣከያይዳ ብኸምዚ ዘለዎ ክኸይድ ስለዘይብሉ፡ መራሒና በዛ ዓለም እዚኣ ልቡ ከምዝፈሓመ ኣቃልሐት ቲቪ መቓልሑ። እሞ ከምታ ዘዕበኻያ ድሙ ተመን ተምጽኣልካ፡ እዚ ነብይ ዓለም ነዛ ውጽዕቲ ሃገርና ሓርነት ከምጽኣላ ወፊሩ ክንሱ ብኣፉ “ናህና ኣይንህብን ዘይናትና ኣይንደልን“ ከምዘይበለ፡ ኣማዕድዩ ንብዓለማ እናኣቛመተ ናብ ድቕድቕ ጸልማት ባርነት ካብ ደርገማ ባሌህ ማለት ከኣ ግድን ኮነ።“ ኣይፋል“ ዘዝበሉ ዓበይቲ ዓዲ ካብ ቀደሞም ኣገልገልቲ መግዛእቲ ከምዝነበሩ ተሸፊጡ ንማእሰርቶም ደቕደቖም፡፡ ነቶም ደራቒምዎም ዝነበረ ግምጃ ዝሰለምዎ ተረፍመረፍ ተቓወምቲ ተጋደልቱ እውን ኣብርእሲ’ቲ ኣብ ክንዲ ከምጎብየ ንጉተትሲ ስለእንኽእል ከም ማንቲለ ዘይንነጥር? ዝብል ርኢቶኦም፡ ምስ ኣ መሪካ ምስራሕ ንረብሓ ሃገርና ምዃኑ ብምእማኖም፡ “ኮቶን ሲ.ኣይ.ኤ ኢዮም“ ብማለት ነሸላኦም ኣእትዩ ኣሕቀቖም ። አእ፡ ሰራቒ መቸም ስርቂ ጥራይ ኢዩ ዛሓስብ።
ኣብ ገባቲ ፖለቲካ እምነትን ሕግን ስለዘየለ ኣመሪካ ድማ ነቲ ዝለኣኸቶ ካልእ ከምእትልእከሉ ፍሉጥ ብምዃኑ፡ ሲ.ኣይ ኤ ኣብ ውሽጢ መንግስቲ ኤርትራ ኣትያ ከይትበታትነና ብዝብል ስግኣት ብክሕደት ሃገርን ኣንድነትን ተመኽንዩ ዝሰዓበ ኩሉ ርኢናዮ። ንምዃኑ ኤርትራ ከመይ ኢላ ኢያ ኣፈኛ ያኢ ናይቲ ውጹዕ ህዝቢ ዓለምን ዓረበ-ሶማልን እሞ ከኣ በየናይ ዓቕምን ድፍረትን ኢዩኸ ኩለን መዳርግቲ ሃገራት ኣድብየን እንከለዋ ንሳ ኣንጻር ዓርመሾሽ ኣመሪካ ዝዓጠቐት? ንገርሀኛ ንግዚኡ ኣታሊሉ ኢዩ። ንተሓለቕቲ ኮኑ ዓረባውረያን ግን ኣብ ማሕነቕቲ ሳዳም ሑሰይን ካብታ “ደንጉየሞ’ዃ“ እትብል ምላቚ ቃል ፕረሲደንትና ሓያል ምስጢር ከምዝሰቶኸት ተንተኑ ተንተንቲ። ንተወሰኽቲ ትንተና ዝሕግዙ ተግባ ራት መራሕትና ድማ ኣይተሳእነን። ወያ ንሃገረ-እስራኤል ዘዘባዘበት ሕማም ርእሲ ደጊሳ ግዲ ሓንቲ ሒዝካ ንቐጠር ጉያ ከኣ ተራእየ፡፡ ምቸም ኣብ ዓረባዊ ጉዳይ መርገጽ ቀጠርን ርክባ ምስ ኤርትራን ዘይፈልጥ የለን። ኣብ ቅዝፈት ሓው ቃዛፊ ቃል ዘየተንፈሰት ኤርትራ ስራሓታን ኣገልጋልነታን ንምርዳእ ከም ሕጊ ምስጢር ኣመሪካ ግድን ሰላሳ ዓመታት ምጽባይ ኣየድልን። ንብዙሕ ምኽንያት፡ በቲ ሓደ መደባት ኣመሪካ ብኣፍን ተግባራት መራሒና ንርእዮ ስለ ዘለና። በቲ ካልእ ፖለቲካ ሎሚዘመን ኣዝዩ ብምዝማኑ ንፈታዊኻ ልኽዕ ከምጸላኢኻ ጌርካ እናተቓወምካዮ ስለእ ትዕቅቦን ትከላኸለሉን ኢዩ፡፡ ሕንከት የለን፡ ምስ ሓድሽ መራሕ ሊቢያ ድማ ሓድሽ ጉዳይ ተጀሚዩ ኣሎ።
ናብ ቃል ዓርከይ ክመልሰኩም። ሲ.ኣይ.ኤ.ስዃ ሃገራዊ ትካል፡ ግና’ስከ ኣባሉ ምዃን ዘነውር እንተኾይኑ፡ ኣካል ናይቲ ብሕቱውን ጣልማይን ህግደፍ ኮነ ሃገራዊ ድሕነቱን ምዃን ከ ኣየሕንኽን ዶ? ኢዩ ዝነበረ’ቲ ሕቶ። ንህዝቢ ኤርትራ’ሞ ህግደፍ ይኸፍኦ። ካብ ሽርሒ ሲ.ኣይ.ኤን መግዛእትን ክናገፍ እዩ’ኮ ተቓሊሱ ሓፋሽ። ኢሰይያስ ድማ ናይ ብጾቱ ብልህነት፡ ቆራጽነትን ሓልዮትን ሰሪቑ “እነኹልኩም“ ምስበለ ኣብ መንፈስ ደቂ ሃገር ነጊሱ። ብሓቂ ድማ ስግኣት ኤርትራዊ ዝነበረስ ንሱ ከምቲ ናይ ደግያትና “ጻዕዳ፡ ጸሊም ተመን እንተነኺሱ. . .“ ከይግጠመሉ፡ ከምቶም ክቡር ራእስና ከይታለል፡ ኢዩ ዝነበረ:፡ ኣማስያኡ መለስ ብብልሑ ብድምጺ ኣልቦ ጠበንጃኡ ንመራሒና ከድምዮ ምስ ጀመረ፡ ጥልመት ሽዑ ተሰቝራቶም“ ደቂ ማይጠላሚት ጠሊሞሙና“ ክበሃል ቀንዩ። ሲ.ኣይ.ኤ ድማ ነቲ ድራማ ንምውጣር ንመለስ መራሕ ኢጋድ ሸመቶ’ሞ፡ ንመጀመርታ እዋኑ ኣብ ትሕቲ መራሕ መስርዕ ዝኣተወ መራሒና ከኣ ኣብ ልቢ ኤርትራዊ ክርቢት ክሽርጥጥ ኣይተጸገመን። ዝኾነ ኮይኑ ብክልተ ጫፋት ናይ ሓንቲ መርከብ ኮይኖም ዘገልግሉ ዘለዉ መራሕቲ ቀርኒ ኣፍሪቃ በቲ ዘይጥቁው ቃላቶም ከደምቲ ናይታ ኣመሪካዊት መርከብ ኢዮም። ነንሕድሕዶም ዘናቑቶም ነገር እንተኣልዩ ናይ ኣነ ይበልጽ፡ “በይነይ ንኩሉ ክሰርሖ ስለዝኽእል ኣጥፍእዎ ነቲ ሓደ“ እንተዘይኮይኑ ዝፈልዮም የለን። ጉዳይ ዶብ ከኣ ከምዛዘላታ ኮይና ክትነብረሎም ንረብሓ ክልቲኦም ኣዝዩ ኣገዳሲ ኢዩ። ኣመሪካ’ውን ካብኦም ዝርከብ ምጽምጸ ክሳብ ዘይተወድአን መተካእታ ድማ ክሳብ ዘይተረኽቦምን ክትዕቅቦም ኢያ። ድሓር ከ? ድሓር’ሞ ከምቶም ካልኦት ኣገልገልታ ነበር፡ ከምቶም ከምዘየገልገሉን እናኣእወዩን ህግደፍ ብዘይንሕስያ ዝወገኖም ዘጣየሶም ዝበተኖም፡ ወይ ድማ ከምቲ ዝተገልጸ ንሲ.ኣይ.ኤ ብወኒ፡ብዘይኩንትራት ሰሪሖም እንተኾይኖ ም፡ ብመሰረት ሕጊ ፈላጥን ሰራሕን ምስጢር ከኣ ሲ.ኣይ.ኤ ከምታ ሰውራ ደቃ ስለእትበልዕ ከምእኒ ሳዳመ-ቢላዲን፡ ከምዝፍረዱ ኣይንጠራጠርን። እቲ ነታ ሃገርና ኣብ ቀጻሊ ወተሃደራዊ ወጥሪ ከምእትነብር ዝገብር ፖሊሲ መሓብኦን መናውሒ ዕድመን ዘናግፎ ዕምሪ መራሒ ድማ ኣይክህሉን ኢዩ። መቸም ንሳቶም መቐነይ ይህልዎም። እንተ’ታ ሃገርና’ሞ ገና ገና፡ እቲ ብስልጣን ዝዓበደ እኩይ መንፈስ፡ ከምቲ ድልየት ኣመሪካውያን፡ ወዲኣይተነት ኤርትራዊ ብገዛእ ዕሱባት ደቂ ሃገር ሓምሽሹ፡ ንመንእሰያትና ተላኣኽቲ ወተሃደራት ጥራይ፡ ንሃገረ-ኤርትራ ከኣ ውርሻ ሓደ ስቲ ወይ ነባራት ገዛእቲ ከምእትኸውን ገይረዋ ክጠፍእ ኢዩ። ከምዝፍለጥ ብቛንቛ ኣመሪካን እንግሊዝን፡ ኤርትራዊ ሃገራውነት ኣይእመነሉን ኢዩ። ኮይኑ ድማ ቅልጽም ኤርትራዊ ዲል ከይረክብ ምእንቲ“ ናጽነት ሂብኩም’እንዶ ፈትንዎም ፡ ሰኣን ስምምዕ ባዕሎም ክምለሱ ኢዮም“ ኢዩ ተባሂሉ። በሉ እስከ ካብቲ ክብትነና ዘይኮነሉ ተኹላ መግዛእቲ፡ ብከውሊ ሃገርነት በታቲንና ዘሎ ተኹላ ህግደፍ ዶ ኣይገድድን!! ሎሚ ተሰኪፎሙሉ እንተኾይኖም ድኣ እንድ ዒ’ምበር ወዮም ግሩሃት፡ ኣያ ክፈትወሎም ምእንቲ ከምታ ምሸት ዓዲኣበይቶ “ ኤርትራዊ ክድሰቕ ኣለዎ “ እናተባህለ ዝወረደ መዓት ኣያታትና ብነብሱ’ቲ ጸልማት ሰኒድዎ ኣሎ። ኣብ ምንቛትን ካልእ ጉልሒንጣዊ ስራሓትን ከም ብልጸት ኣብ ዝተቖጽረሉ ዘመን እንታይ ይውረስ? ነገር ጣቛ እንተዝነብሮ ሃገራውያን እናበተንካ ሃገር መዓስ ትእከብ። ብዛዕባ ሓድሽ ወሎዶ ዘሎ ’ሓልዮት’ መቸም ሰሚዕኩሞ ኢኹም። እታ ዝበለጸት ሓልዮት ግና ንስደት ምግላጾ ዘይኮነት ስልጣኖም ምሃብ ኢያ ነይራ። ብዝኾነ ንሰብ ግዜ እናኣደናገርካ ንምስጢርካ ዝፈልጡ መዛኑኻ ናይ ምጽና ት ፖሊሲ’ውን ኣየስርርን ኢዩ። ኣብ ጥፍኣት ዓርኪ ኢሰይያስ ቃዛፊ እቶም መዋእሉ ዘደንዘዞም መሳትኡ ክደናገጹ እንከለዉ፡ እቶም ብቅብጥሮሽ ዝዓበዩ ግን ድማ ዝኸሓኑ መንእሰያት ግን ጉድ ከምዝሰርሑዎ ርኢና ኢና። ግዜን ምቕናይን ገና ብዙሕ ከርእየና ኢዩ። ዓርከይ ድማ ምስሕልናኡ እናተጎራፈጠ ብዙሕ ከጻውተና ኢዩ። ድሮ ኣነ ናብ ንቡር ኣብ ዝተመለስኩሉ እዋን፡ “ እቲ ወርቂ ደው እንተኣበሉዎስ ሕርሻናዶ ኣይንሀልናን“ ንዘስምዕ ምርኢት መሳርሒ ሕርሻ ክውስኾ ንዝኽእል ዕድመ ተተሓሒዘሞ ጸንሑኒ።
ድሓን ቀንዩ!!
ጎደፋ።
Cicero-paradiso December 8, 2011
Why are so people who shout about democracy silent on Daniel Tewelde?
If we are silent on Daniel, then how can I trust all your other screams.
How can I trsut Amaha, Abdukadir, nesredin, kelifa … on this issue.
they lied several times.
Daniele was elected by the people. Only the people can remove him.
zemen beraki December 8, 2011
I wonder some people are shouting about Daniel! There are thousands of other people who are in a far worse situation than Daniel? Can Daniel not speak for himself or he prefered to talk through his advocates??? I do not know who Daniel is but if the issue is too serious the question should be addresed to the releveant body not in the mass media. Issues are not solved by shouting too much in the media!!
Hadgu December 9, 2011
who is people? remember that reality is not equal to ideal (vision). The Theater goes on !
zemen beraki December 8, 2011
I wonder why some people are shouting about Daniel! There are thousands of other people who are in a far orse situation than Daniel? Can Daniel not speak for himself or he prefered to talk through his advocates??? I do not know who Daniel is but if the issue is too serious the question should be addresed to the releveant body not in the mass media. Issues are not solved by shouting too much in the media!!
Abie December 9, 2011
I am very abset about those including you Amnuel going to Addis & talk to Weyanes! If we have to fight PFDJ, we have to do it in Eritrea, unless we have to find some People who are able to fight in Military way. Otherwise, going to Addis & talk to Weyane bring nothing.
And i would like to tell also, we do not need this old ELF Groups any more. We need a young , new Powerful youth Groups with the new Political ideas.
This poeples do not belong to Eritrean politics no more.
We need this young generation to come.
Peace for Eritrea!!!
Dawit December 9, 2011
How do you fight in eritrea when the government forces are on almost every corner of the cities and towns. how is possible to fight in eirtrea when you cant even walk freely without one govt agent asking you for permit? when the opposition went to ethiopia for a national conference it shows you how bad things are in eritrea. As this time, it seems ethiopia is a lot safer for eritreans than eritrea.
HGDF December 9, 2011
No one should be blamed about Daniel Tewelde? He is just “Huwuk Zibie” who tried to take a short cut to power and gott trapped.
Tsahaye December 9, 2011
HGDF,
You have a point. What we are trying to do is remind the pseudo-democrats about what they had done to one of their fellow: a fellow that they had elected to be their leader but was thrown out at the last hour by a couple of lawless hooligans. So as they say in Tigrigna, “ngereb bhakla”, we are just whacking these opportunists using their own words. To accuse the PFDJ regime for dictatorship while ignoring the dictatorship within their circles scares the hell out of every sensible Eritrean.
Neguse December 9, 2011
I do not understand why this people travel to addis ababa in order to take instruction from wayane come back to Europe and America. I think they should remain in addiss and continue thier fight from there. That way it would be cheaper and more closer to Eritrea and save them time and money from coming and going from western countries to Addiss. And we would look after their families and pay their mogrtgages ourselves here if that is the case why they have to come all the way back.
Michael December 10, 2011
HaqKha dikha
asshikani.
Abdi December 9, 2011
Hello,meshakhin
i was just passing by and popped just to say”entay dea terekhbe deqey?”,”tsn’At yhabkum”and”yhaysh elwo goyta”,No sanction on mining and/nor 2%,,,?y’akhlo mls belu ablwo.
Huluf December 9, 2011
Hello Abdi Ibud,
No you were not passing by. You have intellectual curiosity as you are bored with one higdef song….thus you come look for your brethern and sisters.
Abdi December 9, 2011
No way HGDEF news are good these days no sanction plus PIA has purchased a total of $100 million dollars worth of modern machineries last week, according
Some of the new machineries recently bought from China include hundreds of excavators, loaders, compact tractors, fire engines, water tenders (tankers), small and large lorries and dozens of other construction and agricultural related equipment.
So it wasn’t boring it was full of joy and excitement,
Kulu gzie kem’eu ygberelna Trah bel hurur hawey.
Enkua ahogesekum kea bel eikha, newri eyu sq elki mhlaf.
sol December 10, 2011
Hi Abdi,
I do not care what ever you write in this forum , you are free to say that makes sense, regardless of your view.Can u write this in PFDJ news outlet? I know you can not the reason why you are here because u are enjoying the freedom to say what is in your mind
As any person, we Eritreans are looking to get a platform to say what we want but to live with dignity and able to accomplish what we want regardless of our religion, ethnicity ,political view while respecting the rights of other who differ from us.
Amanuel ; birmingham December 9, 2011
Dear Assennna,
As we all know in the last Eritrean National conference in Ethiopia, they formed a committee to investigate Daniel Tewolde’s case, we are more interested on the case as it also indicate the future of Eritrea and the emerging leadership and handling of conflicts. Therefore as Assenna is an independent media, assenna must try to find the truth and present to us.
As you interviewed Ameha Domoniko we learnt many things out of it, but you haven’t interviewed Daniel if I am not mistaken and that really affects my feeling. I donot know Daniel but his case is much more important to me than him. Daniel is an individual person and wise and well spoken personality. He is important for Eritrea. we need to preserve that unlike Issais who is killing the wise and important people in prisons.
Therefore, I would like assenna to interview the committee who were dealing with the case and bring the truth and we will get lesson out of it and that will not repeat again.
ahmed saleh December 9, 2011
Amanuel; Bringham
That is the way you put an argument with civility, good idea, I agree with you in
saying not to repeat the mistake to happen again.
truly, Truly i say to you December 10, 2011
ክፍሊ ሃደ
ንህና ኤርትራውያን ነቶም ወራዙት አያታትናን አቦታትናን ንዝህቡና ምዕዶን ለበወታትን ንምስማእ፣ ልቦናን ሕሊናን ዘይተኣደልና ብሓማት ኮይና እንበር፣ እዚ ጎደፋ ብዛእባ ዝዛረበሉ ዘሎ፣ ፍሉይ ናይ ኢሳያስን ናይ ሲ.አይ.ኤን ርክብ፣ ኣቐዲሞም´ውን ኽቡር ኣቦና ኃብተማርያም አብርሃ ካብ ለንደን፣ ምስ መርበብ ሃበሬታ”ደቀባት” Dekebat.com ብተከታታሊ አብዝሃብዎ መብርሂን ቃለ-ምይይጥን አጻቢቆም ገሊጾምልና ኔሮም እዮም።ጎዳፋም ነዚ ሓቂ ደንጒኻ ዝተገንዘብካዮ ኢኻ ትመስል።
truly, Truly i say to you December 10, 2011
ዝኾነ ኾይነ እቲ ዝበልካዮ ኩሉ ብድይ ጉዱል ብምሉኡ ሓቂ ኾይኑ፣ ነቶም ገና ክሳብ ህጂ ዘይተበራበሩን ንምስጢራዊ ሕቡዕ ትልዕኮ ኢሳያስ ገና ንዘይገጠምዎን ገለ ለዋሃት መለበሚ ኮይኑ ቁሩብ ንክመራመሩሉን ንከስተውእሉሉን ኣእምሮኦም እንተከፈተሎም እንበር፣ ብዛእባ ትንኩልና ኢሳያስስ´ዃ ፣ ነቶም ውሁዳት ገለ ለባማት ኮነ፣ ከምኡውን ነቶም ኮነ ኢሎም ንኢሳያስ ከጣቑኡሊን ካዳኩሩሉን ንዝውእሉ ናይ ፍሉይ ሚስጥራዊ ተልዕኮኡ ተሃባበርቱ ብዙህ ዝተሰወረን ሃዲሽ ምስጢር ክከውን ኣይክእልን እዩ።
truly, Truly i say to you December 10, 2011
part 3
ኢሳያስ ኮነ ኢሉ ምስኩሉም ጉሮባብቲ ሃገራትን ውግእ እናጻህተር ሃገርና ካብ ሞሉእ ዓለም ብምንጻልን ናይ ሕዝብና ሞራልን ቑጠባ ሃገርን ኣባዲሙ ብውርደት ነፍሳ ከምዘይትክእል ብምግባር፣ አብመወዳእታ ምስኢትዮጵያ ከምትጽንበር ንምግባር ነቲ ተታሃሂዝዎ ንዘሎ ተንኮላት ሕጂውን ገና ዘይበረሃሎም ሃገራውያን፣ ካልእ ይትረፍ ብዙህ ሙሑራት ኢና ባሃልቲ´ውን ስለዘለዉ፣ ነት ዘሎኒ ጓሂ ንክገልጾ ብወገነይ ቃላት´ውን ይሃጽረኒ እዩ ዘሎ ። እቲ ኣዝዩ ዘገርመኒ ሥርዓት ኢሳያስ ነቲ ዝተወሰነሉ ማእቀባት ንምክልካል፣ ኣብክንዲ ብዛእባ ናይሶማል ጉዳይ አልኢሉ ክካትኦም ዝፍትን፣ ናይብሃቂ ናይሕዝቢ ኤርትራ ሃገርን ሃልዮትን ተገዳስነትን እንተዝህልዎ ነሩ፣ ነቲ ኢትዮጵያ ክሳብ ህጂ ብሃይልን ሕጊ ዓለምን ብምጥሃስ ብኃይሊ ብዛእባ ጎቢጣቶ ዘላ ግዝኣት መሬትና ከሞገት ሓሳብ ኣቕሪቡ ንመንግስቲ ኣሜሪካ ክሙግትን፣ ሕዝቢ ዓለም´ውን ብዛእባ እዚ ግዳይ ኣፍልጦ ንክህልዎ ዝከኣሎ ክገብር ነርዎን ምተገብኤን።