ዝራብዕ ኣይለምልም፡ መንእሰይ ኣይሳለም።                23-04-14፡

ኣቐዲመ ንብሙሉኡ ህዝብናን ሃገርናን ርሑስ ፋሲካ ክኾነልና እምነ። ፈጣሪ ነዛ ዓለምና ሰላም ከውርደላ’ውን ምሒር እጽሊ ። ቀጺለ ከምሓደ ኣረጋውን ኣማኒ ኦርቶዶክስን ፍትሓተ-ጾመ-ልጓም ንምጽምባል ኢለ ቤተ-ክርስትያን ክስዕም ምስከድኩ ብ ዛዕባ ዘጓነፈኒ ከዕልለኩም ብምንቃደይ ምክትታሉ ናትኩም ይኹን።

ካብ ብዓርቡ ኣትሒዘ ነቲ ስነ-ስርዓት ስለዝቐነኹሉ ከም ናይሎሚ ዓመት’ዃ ተፈስሂኒ ኣይፈልይን። ግናኸ ከምቲ ሓደ ግዜ ዘ ዕለልኩኹም ኣይሕሱብ ነገር ስለዘይተርፍ፡ ኣብ ምስላም መስቀል ምስበጻሕኩ ቀሺ ምሒር ከተኩሩለይ ረኣኹዎም’ሞ ፍሉጥ ዓሚል ብዘ ይምንባረይ ስለዘየለለዩኒ ኮይኑ ጥራይ ኣይተራእየንን። መቸም ዕድሎትና ኣዚዙ ኣብቲ መንፈሳዊ ቦታ’ውን ንርኽ ሰት ካብንጋለጽ ነዊሕ ኣቑጺርና እንዲና፡ ዘመነ-ህግደፍ ኮይኑስ እቲ ዕጡር ገጽ ብሓደ ዘይተበርሆ ነገር ከምዝጨኹተረ ኣይሰ ሓትኩን።ዛንታን ጭብጥነትን ካብተጋጠምና እንተሃበረ “ተቓዋማይ መንግስቲ ድየ ደጋፋይ” ዝዓይነቱ መንፈስ ከምዝበሓቶም ኮይኑ’ዩ ዝተሰማዓኒ። ከምኡ እንተኾይኑ ቀሺ’ዃ ከምኡ ዝወረሶም ኣነ ዓለም’ውን ንወያ መስቀል “ናይ ተቓወምቲ ድያ ናይ መንግስቲ” ብዝመሚ ቆላሕታ ከይለኻዕኩዋ ኣይሓልፍኩን። ልክዕ እንተነይረ ሕቶ ነልዕል ሕጂ። ዋላ’ዃ ንሶም ኣቦ-ነብሰይ እ ንተዘይኮኑ “መንና ኢዩ ጽፉዕ መንከ ቅቡእ? ወዮም ኣሳላሚ ቀሺዶስ ኣነ ተሳላሚ ዓለም?” ዝዓይነቱ ሕቶ ማለተይ ኢየ።

ካልእ ገዲፈ ብዛዕባ ኣዝዩ ዝሓደሰኒ ንምዝራብ፡ ኣብ ቤተ-ክርስትያን ክንድኡ ዝመጠኑ መንእሰይ ተኣኪቡ ምርኣየይ ከየተሓሳ ሰበኒ ኣይተረፈን’ሞ ምስቶም ከምዚ ከማይ ከኣ ተላዘብኩ። ከምኡ መግበርየይ ፍልጠትን ዕብየትን ካብ ምህሮ ጥራይ ኣይኮነ ን ዝርከብ። ዝበዝሐ ምህሮ ኣውራ እቲ ተወራሲ ካብ እሂን ምሂን ሰኒቕካ ብኸምኡ መልክዕ ከተውርስ ዝቐለለን ነባርን ኢዩ። እሞ ምስ ጽኑሕ ብምዝማድ መንእሰይና መስቀል ምስላሙ’ዃ እንተዘይከፍአ ክሳብ ክንድኡ ኣብ ቤተ-ክርስትያን ምዕሳሉስ እ ዚ እንታይ ኢዩ ዘመልክት? ናበይ ገጽና ኢናኸ ንሓዋሩ?” እናበልና ቀጸልና። ሽዑ ዝረኸብኩዎ ኣኽባር ግና ከምቲ ኣመጻጽኣኡ ከየዳመቕኩዎ ምሕላፈይ ንዘይተገዳስነተይ ዘመልክት ገይረ ኣይወሰድኩዎን።

ኣብ ሰዓታት ኣጋግዘ ከምቲ ልሙድ ሓያለይ ስድራታት ተጠራኒፍና ከነውግዕ ስለዝተዓደምኩ ክብረት ኮይኑ ከድኩ። ኩሉ ም ድላዋቱ እንታይ ክወጾ! ተበልዐን ተሰትየን’ሞ ምስቲ ዝተቐረበ ሽሻይ ናብታ ንብርቲ ቡን ምጭላጥ ተደርገምና። ቡን ብባህሪ ኣ ሓሳባት ናይ ምምንጫውን ምዝታይን ባይታ ስለትፈጥር፡ ኢልና ኢልና ናብታ ናይ ወጋሕታ ዕላልና ተደርገምና። ቤተ-ክር ስትያናዊ ዕጥቂ መንእሰያት ዘሐጎሰን ደቂ-ኣንስትዮ ዝወልዐዖ ዕላል ምስሰማዕና ድማ ሓቂ ንምዝራብ ፋዕራአን ኣይገበርናን። ብፍላይ’ቶም ድሮ ብጋሕጋሑ ዘውጋዕናሉ ዘበልና ግን ነንሕድሕድና ተጠማሚትና በቢልብና ብዙሕ ተባሃሃልና።

እቲ ስዒቡ ክዛረብ ዝነበሮ’ውን ከይደንጎየ ናይሎሚ መንእሰያት ሳላ ዝወጸሎም ፈተውቲ ቤተ-ክርስትያን ዝኾኑ ብኣውራኡ  ፈጣሪ ካብ ኣፍ ናይቶም ኣዛብእ ሸየጥቲ ሰብ ሰበ-ስልጣናት ከምዘናገፎም ወሲኹ ምስ ኣድመቖ፡ ኣዴታት ከኣ ብኣ ንባኣ መ ድረኽ መንጢለን ብምብሓት ተተመላሊሰን ሳላ ከምኡ ዝኾኑ ኣምላኽ ካብዛ በላዕተኛ ሰብ ሲናን ባሕርን ኣናጊፉ ዓዲ ሰብ ስለዝደርገሞም ምስጋናአን ወሰን ኣይገበራሉን ጥራይ ዘይኮነ ሞሳኡ ምስዓም ቤተ-ክርስትያን’ውን ከምዝወሓዶ ወሳሰኻ።

እቲ ዋዛይን ቁምነገርረይን ከምዝዘባረቖ እናኣምሰለ ዝዋዘየኒ ብዕድመ ዝጸቕጠና በሊሕ መስተውዓሊ በተን ጨምጫማት ኣዒ ንቱ ክቱር ወግኣኒ። ኣስዒቡ ንኩልና ዓብሊሉ እናተቖጻጸረና ዓቲቡ ነቲ ጨዓይ ጸጉሪ መንከሱ እናደባበሰ “መሸም እንታይ ኣ ሎ መስለኩም” ኢሉ ምስጀመረ ከምሕረሉ ጉድ! ኣድህቦ ኩላትና ሰሊቡ ብምቕጻል “ኣቦታትና ክምስሉ”፡ ኢሉ ነዛ ከምኣርእስ ቲ ዝጠቐስኩዋ ምስላ ጠቒሱ እወታ ምስዓም ቤተ-ሃይማኖት ኣሞጒሱ ግንድማ ብትዕዝብቱ ናይ ሎሚ መንእሰይ፡ መንእሰይ ምዃን ብዘይምኽኣሉ ዘለዎ ማዕቀብ ደርጓሓልና።

ንዕላል ድማ ከምኡ ዕላል ዘምጽኦ ኮይኑስ ብወገነይ ሳዕቤንን ጠንቅን ናይቲ ኩሉ ሰብ ፖለቲከኛ፡ ኩሉ ሃይማኖተኛ ምዃን ዘ ምጽኦ ኣበሳ እናኣገማዳሕኩ ናይሎሚ ዘመን መንእሰይ ናብ ቤተ-ክርስትያናት ምዕሳሉ እንታይ ከይከፍእ ኢለ ነብሰይ ክጠባብ ራ ፈተንኩ። እንተኾነ በዓል መድረኽ ኣስዒቡ “እቲ ዝምልከቶ ማለት ናብኡ ዝተመደበ እንተዓሰለስ ኣይመኽፈአን”፡.….. ኢሉ ብዛዕባ ናይ’ዚ ቅንያት እዋናዊት ፕሮፖጋንዳ መንእሰይን ሃይማኖትን ዘርዚሩ ዘንጸርጸረ እናመሰለ “መንእሰይ ክኸይድ ክዕንቀ ፍ፡ ክበልዕ ክሕነቕ ንቡር ነገር ኢዩ። ብዕራይ ክጸሪ’ኮ ኣብ መስገደል ኢኻ ትቖርኖ። ሃገር ድማ ዉዑይ ደም ኢዩ ዋልታኣ! ‘ሕ ጂኸ ናይ መን ደም ክፈስስ’ ኢልካ ጣቛ ካብ ሃይቂ ደም ምውሓዝ’ኮ ኣየናገፈናን”…… ክብል ምሒር ኣስተማሰለ።

ዝሰዓበ ርሱን ናይ እንካን ሃባን ምጉት ቀሊል ኣይነበረን። እምነት ዓላማ፡ ዓላማ ድማ እምነት ኢዩ። ሰብ ኣማሚ፡ እዝጊ ፈጻ ሚ ካብኮነ፡ እዝጊ ክፍጽም ግድን ድማ ሰብ ክእምም ኣለዎ። ዓወት ዓላማ ምጭባጥ ዝካኣል ከኣ ተተኣኪብካ ምንባዕ ዘይኮነ ስ በቢሞያኻ ክትውፈ ክሳብ ምስዋእቲ ኢሉ እንክዛዝም ብዘይካ ጸጥ፡ ዝተፈለየ ርኢቶ ዘቕረበ ሰብ ኣይነበረን። ሰረተ-እምነት መንእሰይ ድማ ከምቲ ዝበሎ ንናይ ጽባሕ ራህዋ ሎሚ ኣብ መከራ ክሳጣሕ ከምዘለዎ ጽዱቅ መሰለ።

ብወገነይ ኣፈይ ኣዲበ’ዃ እንተኣጽቀጥኩ ደቂ ኤርትራ ተኣኻኺብና ናብ ከምዚታት ምድሃብናስ ጽቡቕ ድዩ ፎእ ኢለ ከየጋፋ ሕኩ ናይ ሎሚዘመን ፋሲካ ግዳ ሓንቲኣ ከምትወልድ መሰለትኒ። እንተ’ታ ዝጠቐሳ ንልምሰት መንእሰያት ዓሊማ ውሽጢ-ው ሽጢ ዝለሓመት ብከላ’ሞ እዋናዊት ትመስል’ምበር ብግብርስ ካብ ብጥንቱ ከም መሳርሒት ገዛእቲ ኮይና ኣገልጊላ ኢያ።

ብዛዕባ’ቲ ኣነ ዘምልኾ ቤተ-ክርስትያን ኦርቶዶክስ ገለ ንምዝራብ፡ መብዛሕትና ከምዝመስለና እዛ ጨንፈር ክርስትና’ዚኣ ከም ዝገደመት ሃይማኖት ጌርና ኢና እንወስዳ። ክዉንነቱ ግና እንተዘይተጋግየ ኣብ 1050 ዓ.ም. ከምተመስረተት ይግለጽ ኢዩ። ብ ተወሳኺ “ተዋህዶ” ዝተባህለትሉ ምኽንያት ንኦሪትን ሓድሽ ኪዳንን ስለዘጣመረት ጥራይ ኢዩ ። ብዙሓት ካብ ሰዓብታ ከም  ዝብሉዎ ግና ስጋ ዎደሙ ስለዝተወሃሃደ ተዋህዶ ከምዝተባህለት ይገልጹ። ብተወሳኺ ካብ ኣጀማምራኣ’ውን ስልጣን ቤተመ ንግስትን ሃይማኖትን ኣጣሚራ ክትሕዝ ዝሓለነት፡ እንተዘይካኣለት ዓቃቢት መንግስቲ ክትከውን ብዓለማዊ ውሕልነት መን ግስቲ ዝተሰርሐት ምንባራ ዝዝንቶ ዛንታ’ውን ኣሎ እንድዩ፡ ነገር ሓቅነቱን እምነቱን ግን ከከምኣረዳድኣ ሰብ ይኸውን።

ኣነ ድማ’ቲ ሰፊሕ ጥበብ ሃይማኖታዊ ፒለቲካ ተቐጀለኒ። ኦርቶዶክሳዊት ቤተ-ክርስትያን ካብ ብዓንተቦኣ’ውን ኣብ መሓውር ፖለቲካ ትዋሳእ ከምዝነበረት ዘከርኩ። ሃጸይ መነሊኽ’ዃ ብመሰረት ዓንቀጽ ኣርባዕተ ውዕል ውጫለ፡ ኤርትራ ከምዘይእንታ ዮም እናፈረሙ፡ ኤርትራዊት ደብረ-ቢዘን ግና ካብ ወተሃደራዊ ኣገልግሎት ናጻ ክትከውን፡ ንብረትነታ ድማ ናይ መንግስቲ ኢቲዮጲያ ክትኮነሎም ተተስፍዮም ኢዮም ዝተፈራረሙ። ብኡ መሰረት ኢቲዮጲያ ኣብ ኣእምሮ ኣገልገልቲ፡ ኣመሓደርትን ኣ ምለኽትን ሰዓብቲ ኦርቶዶክስ ሰፍ ዘይብል መንፈሳዊ ተጽዕኖ ፈጠረትሎም። ኣብ እዋን ዓደይ-ዓደይ ድማ ኦርቶዶክስ ኤርት ራ ንውህደት ምስ ኢቲዮጲያ ልዑል ኣስተዋጽኦ ከምዝገበረት ይፍለጥ።

ብኡ ዝጀመረኒ ሃይማኖታዊ ማሕታ ትማሊ ቀልጢፉ ኣይመሓረንን። ብፍላይ እዛ ቤተ-ክርስትያን፡ ድሕሪ ናጽነት ንሳ’ውን ካ ብ ኣርዑት ኢቲዮጲያ ዝተሓረረት መሲልዋ ብርቱዕ ለውጢ ክትገብር ከምዝጀመረትን፡ ህግደፍ ድማ ብኸመይ ይጥቀመላ ከ ምዘሎን ክራኣየኒ ጀመረ። ነታ ቤተ-ክርስትያን ብኣምሳሉ ቀሪጹ፡ በቲ ሓደ ከም 09፡ ኩባንያ ምንጪ ኣታዊ ክቕይራ፡ በቲካል እ ተቓውሞ ንክድህኽ ተቓወምቲ ንምዝራግ (ክሳብ ኣብ ሓዳር ከይተረፈ) ከም ዓባይ መንፈሳዊት መሳርሒት ይጥቀመላ’ሎ፡

እዚ ንክኸውን ብቐዳምነት ነቶም ጳጳስ ኦርቶዶክስ ኤርትራ ምእሳር ዘይምኽኑይ ክንሱ ዘየላቡ ዕማሙ ገበሮ። ሎሚ ድማ ን ወዮም መንእሰያት ብስም ሃይማኖት ኣብ ሓድሽ ስዉር ማሕቡስ ክድርግሞም ይርአ እንሀ። ማለተይ ንምሕጻሩ ብቐደሙ እ ዛ ቤተ-ክርስትያን ፍሉይነት ዓለምን እምነትን መምዮም ስለ’ቲ ሃይማኖታዊ ጉዳይ ዝሓልፉ ውፉያት ኣቕሽሽቲ ኣይኮነትን ት ስእን። ምእንቲ ርስቲ ኣንስቲ ዝዋግኣ እንተኾይነን፡ ኣቕሽሽቲኸ እንታይ ሓቢጥዎም ዘይተባተቡ! ካብ ዝብል ፍቕሪ ሃገር ብቐ ሊሉ ግዳይ ሰበ-ስልጣናት ትኸውን ከምዝነበረትን ከምዘላን ክዝክሮ ከምዘይጸገመኒ ንምግላጽ ኢየ።

ዕላልና ብቃላት መዋግዕትና ከጠቓልሎ። ንሱ ከምትዕዝብቱ፡ በዓል ግዜ መንእሰይ ናይ ባዕሉ ስነ-ምግባር ዝውንን ክኸውን ዝግብኦ ብእዋኑ ዘሕለፈ ጠስጣስ ክነብዕ ምርኣዩ እናኣሕዘኖ ሉምሉም ሰብ ጎበዝ ዓዲ ከምዘይኸውን ኢዩ ከረድኣና ዝፈተነ። ኣዋልድ ዓዲ’ውን ከምጎራዙ መጠን ኣርሓ’ንድዩ ባህገን፡ ንዝዘሓለን መንእሰይ ድማ “እዋይ ወዲያ ኩስቶስ መሽክን ኢዩ፡ ተ ውሳኹ”…. ኢላ ማዕጾ ንትኸፈተለን እናኣመስገና፡ ኣፋተን ሓታቲመን ብድንጋጸ ተተቐባቢለን ”እዋይ ተውሳኹ ደይብሉ” ዓ ጢነ፡ መኾስ ጻሕሊ፡ ዓጣን ደብሪ! ……ኢየን ዝብልኦ” ምስበለና ትዋሕ ኮነ ስሓቕ። ለካስ “ዝራብዕ ኣይለምልም፡ መንእሰይ ኣይሳለም” ዝበሃልስ ከምዚ’ዩ!!!!!!!!!!

ኣብ ዝቕጽል ነገር ዓድዋ የራኽበና።

ጎደፋ፡