ቀዳማይ ሚኒስተር ደቡብ ኮርያ Chung Hong-won ብስንኪ ‘ቲ ብ 16 ሚያዝያ 476 ተማሃሮን መማህራንን ጽዒና እናተጓዕዘት ሓደጋ ገጢሙዋ ድሕሪ ምጥሓላ ኣብ ልዕሊ ኣማኢት ተመሃሮን መማህራንን ናይታ ሃገር ዝወረደ ሞትን ምጥፋእ ሃለዋትን ብወለንታኡ ካብ ስልጣን ከምዝተሰናበተ ማዕከናት ዜና ደቡብ ኮርያን ዓለምን ሎሚ ገሊጸን።

በቲ ናይ መርከብ ሓደጋ 187 ዜጋታት ከምዝሞቱ ክረጋገጽ ከሎ፣ 115 ሃለዋቶም ኣይተፈልጠን። 174 ከምዝደሓኑ ከኣ ይፍለጥ።

ቀዳማይ ሚኒስተር ደቡብ ኮርያ፣ ነቲ ካብ ስልጣን ናይ ምስንባት ውሳኔ ኣብ ቴለቭዥን ናይታ ሃገር ቀሪቡ ኣብ ዝገለጸሉ ኣጋጣሚ፣ ብኽያትን ንብዓትን ናይቶም ደቆም ዝሰኣኑ ስድራቤታት ድቃስ ከምዝኸልኦ ብምጥቃስ፣ “ከም መራሒ ካቢነ ሚኒስተራት መጠን፣ ካብ ስልጣን ብምውራድ ሓላፍነት ምውሳድ እዩ እቲ ዝቐንዐ ውሳኔ” ክብል ተዛሪቡ።

ብ 3 ጥቅምቲ 2013 ኣብ ላምፐዱዛ 357 ኤርትራውያን ስደተኛታት ተመሳሳሊ ሓደጋ ባሕሪ ኣጋጢሙዎም ኣብ ሓደ ረፍዲ ምስ ተቐዝፉ፣ ምልካዊ መራሒ ስርዓት ህግደፍ ኢሳይያስ ኣፈወርቂ ዘርኣዮ ኢሰብኣውነት ምስዚ ሚስተር Chung ዝወሰዶ ቅኑዕ ሓላፍነታዊ ውሳኔ ኣነጻጸርካ ክርአ ኸሎ ንሰይጣንነት ኢስይያስ ዘጕልሕ እዩ።

እቲ ፈለማ ንኤርትራውያን ግዳያት ከም ኣፍሪቃውያን ኣምሲሉ ብምግላጽ ካብ ሓላፍነት ክሃድም ዝፈተነ ጨካን መራሒ ብጭብጥታት ተታሒዙ ብኤርትራውያነቶም ክእመን ድሕሪ ምግዳዱ ‘ውን ኣብ ልዕሊ ቶም ግዳያት ኮነ ስድራቤቶም ብድዐን ንዕቀትን ምርኣዩ፣ ቅንጣብ ሰብኣውነት ዘይብሉ ኣረሜን ምዃኑ ዘቃልዕ እዩ።

እዚ ኣብ ደቡብ ኮርያ ዝተኸስተ ፍጻሜ ዘዘኻኽረና ካልእ ውድቀት ናይ ሕብረተሰብና ብፍላይ ድማ ሞራል ኣልቦነት ደገፍቲ ናይቲ ስርዓት እዩ። ንጽዩፍ ተግባራት ናይቲ መጀመርያ ንዜጋታትና ናብ ስደት ደፊኡ ንሞት ዘቃልዖም፣ ምስ ሞቱ ርህራሀ ዘይርኣየ፣ ኣብ መወዳእታ ድማ ሬሳኦም ዓዲ ከይኣቱ ዝኸልከለ፣ ብስልጣን ሕልናኡ ዝተደፍነ ኢሳይያስ ተጻዊርና ከም ንቡር ንነብር ምህላውና፣ ሕብረተሰብ ኤርትራ መዳርግቲ ዘይብሉ ሕልናዊ ውድቀት ኣጋጢሙዎ ከምዘሎ የርኢ።  

ንጃምላዊ ቅዝፈት ላምፐዱዛ፣ ንስርዓት ኢሳይያስ ተጸሚምናን ተደጋጋሚ ሕድገት መጢናን ቅድሚኡ ዘርኣናዮ ሸለልትነት ከም ዘስዓቦ፣ ንህልቂት ላምፐዱዛ ክንርስዖ ንፍትን ምህላውና ‘ውን ንመጻኢ ካብኡ ዝኸፍአ ኣደራዕ ከሰክመና እዩ። ጥፍኣትና ከብቅዕ፣ ምልካዊ ስርዓት ኢሳይያስ ከብቅዕ ኣለዎ።